༢༠༠༩ ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༦ རེས་གཟའ་ཕུར་བུ།
༄༅། །ཚོགས་འདུའི་དབུ་བཞུགས་མཆོག་དང་། ཚོགས་སྐོང་འགན་འཛིན་རྣམ་པ། ས་ཁུལ་མང་པོ་ནས་ཕེབས་པའི་ཚོགས་འཐུས་རྣམ་པ། སྐུ་མགྲོན་རྣམ་པ་བཅས་ལ་མཛའ་བརྩེའི་འཚམས་འདྲི་ཡོད། ད་རེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲིག་ཆགས་མཐུན་ཚོགས་དང་སུད་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པ་ (International Fellowship of Reconciliation and Swiss Tibetan Friendship Association) ཐུན་མོང་གིས་རྒྱ་བོད་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བ་འདི་བསྐོང་ཚོགས་གནང་བར་ལེགས་སོ་བསྔགས་བརྗོད་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན། རྒྱ་བོད་མི་རིགས་གཉིས་ནི་ཁྱིམ་མཚེས་དང་སྤུན་ཟླའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་རྒྱུན་དུ་མཛའ་བརྩེས་མཉམ་གནས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྤྱི་ཚོགས་དང་དཔལ་འབྱོར་བཅས་ཀྱི་བཟང་འབྲེལ་དང་། སྐབས་རེ་གཡུལ་འགྱེད་རེས་ཀྱི་ངན་འབྲེལ་ལོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒལ་བའི་རིང་རྒྱུན་གནས་ཡོད་པའི་སྤན་གྲོགས་རྙིང་པ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་ཏུ་ནང་ཆོས་སྔོན་དུ་དར་བས་བོད་རིགས་ནང་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་རིགས་ནང་པ་ཚོར་དགེ་ཕྲུག་རྒན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་གུས་བརྩི་དང་ཆེ་མཐོང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
ཕྱི་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་ཉི་ཤུ་པའི་ནང་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་བཟང་ངན་སྣ་ཚོགས་ཤིག་བྱུང་བ་བཞིན་རྒྱ་ནག་ཏུའང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་བྱུང་ཞིང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ ལོར་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་དབང་བཟུང་འཕྲལ་བོད་ལ་དཔུང་འཇུག་གིས་ཆབ་མདོ་མན་དྲག་ཤུགས་ཀྱིས་དབང་བསྒྱུར་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༡ ལོར་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་འོག་བོད་ཞི་བའི་བཅིངས་བཀྲོལ་ཟེར་བ་བྱས་ཏེ་བོད་ཡུལ་ཡོངས་རྫོགས་ལ་མངའ་དབང་བསྒྱུར། བོད་མིས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་འོག་གནས་རྒྱུའི་འབད་རྩོལ་གང་ཡོང་བྱས་ཀྱང་མཐའ་མ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་ངོས་དང་ངོས་ཀྱི་བཀའ་ཤག བོད་མི་སེར་སྐྱ་བརྒྱད་ཁྲི་བརྒལ་བ་ཞིག་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོང་དགོས་བྱུང་བ་སོགས་ཀྱི་བྱུང་རབས་ནི་ཚང་མས་མཁྱེན་གསལ་ཡིན་པས་བསྐྱར་བརྗོད་མ་དགོས། བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་ཏེ་རིང་པོ་མ་སོང་བར་འབྱུང་འགྱུར་བོད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་རྒྱ་ནག་གི་དབང་འཛིན་པ་རྣམས་དང་མཉམ་དུ་འབྲེལ་གཏུག་གྲོས་བསྡུར་གྱི་ལམ་ནས་བསལ་རྒྱུའི་བསམ་ཞིབ་གྲོས་བསྡུར་གཏིང་ཟབ་རྒྱུན་མཐུད་བྱས་འབྲས་སུ་རྒྱ་བོད་ཁ་བྲལ་མ་དགོས་པའི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཤིག་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༤ ཙམ་ནས་གཏན་འབེབས་བྱས་ཤིང་། དེ་ནི་གུང་གཤངས་དང་འགྲིག་ཆགས་བྱ་རྒྱུའི་ལྷག་བསམ་གྱིས་གྲོས་མོལ་གྱི་སྒོ་ནས་གཉིས་སྨན་གཉིས་མོས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་འཚོལ་རྒྱུའི་གཞི་རྩར་བརྟེན་པ་ཡིན། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལོར་རྒྱ་ནག་གི་དབུ་ཁྲིད་སྐུ་གཤེགས་ཏིང་ཤའོ་ཕིང་གིས་འབྲེལ་མོལ་གྱི་གྲོས་འགོ་བཏོན་སྐབས་ང་ཚོའི་ཕྱོགས་ནས་ངོས་ལེན་བྱེད་རྒྱུའི་གྲ་སྒྲིག་ཡོད་མུས་ཡིན་པ་ལྟར་དེ་ནས་བཟུང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༣ བར་ལྟ་སྐོར་དང་འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་ཉི་ཤུ་ལྷག་ཙམ་བྱས་ཀྱང་། དོན་ཕན་ལྡན་པའི་གྲུབ་འབྲས་གང་ཡང་མ་སོན། དེར་བརྟེན་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་མོས་མཐུན་མེད་མཁན་ཡང་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པར་བརྟེན་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༧ ལོར་མང་ཚོགས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་བསྡུ་ལེན་སྐབས་བརྒྱ་ཆ་ ༦༤ ལྷག་ཙམ་གྱིས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་རྒྱུན་འཁྱོང་བྱེད་རྒྱུར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱུང་བས། སླར་ཡང་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་དང་འབྲེལ་བ་བསྐྱར་གསོ་ཡོང་ཐབས་བྱས་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་འབྲེལ་ལམ་བསྐྱར་གསོ་བྱུང་བ་བཞིན་ ༢༠༠༨ བར་ངོས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་གིས་འབྲེལ་ཡོད་རྒྱ་གཞུང་གི་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་དང་འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་བརྒྱད་དང་། ནང་ལུགས་ཀྱི་གོ་བསྡུར་ཐེངས་གཅིག་བཅས་བྱས་ཀྱང་སྟབས་མ་ལེགས་པ་ཞིག་ལ་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་དབུ་ཁྲིད་ཚོར་བོད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་སེལ་རྒྱུར་དངོས་དོན་དང་མཐུན་པའི་ལྷག་བསམ་མེད་རྐྱེན་དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་གྲུབ་འབྲས་གང་ཡང་མ་བྱུང་བ་མ་ཟད། སྔ་ལོ་ཕྱི་ཟླ་གསུམ་པ་ནས་བཟུང་བོད་ནང་གི་གནས་ཚུལ་ཛ་དྲག་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དང་། དབུས་གཞུང་གིས་སྤྱིར་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་དང་། ལྷག་པར་བོད་རིགས་རྣམས་ལ་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ལ་བློ་ཁ་མ་ཁེངས་པའི་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་བྱས་པ་རྣམས་རྒྱའི་མི་རིགས་ལ་ངོ་རྒོལ་ཡིན་ཚུལ་བཤད་དེ་མི་རིགས་འཁོན་འཛིན་དང་། ཁ་བྲལ་འགྲོ་གཞིའི་ལོག་པའི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཤུགས་ཆེ་བྱས་པར་བརྟེན་མི་རིགས་གཉིས་དབར་གཞི་རྩ་མེད་པའི་དྭོགས་པ་རྣམ་རྟོག་ཇི་སྙེད་ཅིག་བཟོས་པ་ནི་ཧ་ཅང་བློ་ཕམ་སྐྱེ་གཞི་ཞིག་རེད། འོན་ཀྱང་རྒྱ་རིགས་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཧ་ཅང་མང་པོས་དབུས་གཞུང་གི་ལོག་པའི་དྲིལ་བསྒྲགས་ལ་དབུ་མ་འཁོར་བར་རང་རང་གི་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱིས་གནད་དོན་ཞིབ་འཇུག་གིས་བོད་མིར་བརྩེ་གདུང་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་རྣམ་འགྱུར་ཅི་རིགས་དང་། རྩོམ་རིག་མང་པོ་རྒྱུན་མཐུད་འགྲེམས་སྤེལ་བྱུང་འདུག་པ་ནི་བློ་སྤོབས་སྐྱེ་གཞི་དང་། བདེན་པའི་རྒྱལ་ཁ་ཞིག་རེད།
ངོས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཚོས་བོད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞིའི་ནང་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་དགོངས་དོན་འོག་སེལ་ཐབས་བྱ་རྒྱུའི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་སྙིང་དོན་ཡིག་ངག་གཉིས་ཐོག་ནས་དབུས་གཞུང་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་ཞིབ་གསལ་བྱས་པའི་མཐར་སྔ་ལོ་འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་བརྒྱད་པའི་སྐབས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དང་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་རྣམས་ལུང་འདྲེན་གྱིས་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་ལག་བསྟར་བྱེད་ཕྱོགས་བསམ་འཆར་ཞིབ་རྒྱས་ཤིག་སྤྲད་ནའང་ཚུལ་མཐུན་གྱི་ཡ་ལན་དང་འཆར་གཞི་གང་ཡང་མ་སྤྲད་པར་དེ་ལ་ཕྱེད་རང་བཙན་ནམ། རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་རང་བཙན་གྱི་དགོས་འདུན་ཡིན་ལུགས་ཧམ་བཤད་བྱས་པ་བཅས་ལ་བརྟེན་ད་ལྟའི་དབུས་གཞུང་གི་དབུ་ཁྲིད་ཚོའི་ལྷག་བསམ་ལ་ངོས་ཀྱི་རེ་བ་དང་ཡིད་ཆེས་ཇེ་སྲབ་ཏུ་ཕྱིན་སོང་། དེ་འདྲའི་གནས་ཚུལ་འོག་དེ་མུར་སྡོད་བློས་མ་བཟོད་པར་སྔ་ལོ་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ནང་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་ངོ་ཚབ་ ༦༠༠ ཙམ་ཡོད་པའི་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་ཞིག་བསྡུ་བསྐོང་གིས་ཉིན་དྲུག་རིང་བོད་ནང་གི་གནས་བབ་དང་། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་སུ་མ་འོངས་པར་བྱེད་ཕྱོགས་ཇི་དགེའི་སྐོར་བསམ་ཞིབ་གྲོས་བསྡུར་ཞིབ་ལྷུག་བྱས་ཤིང་། བོད་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་ཡང་གང་ཐུབ་བསྡུ་ལེན་བྱས་པ་དང་། ཕྱོགས་མཚུངས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཁག་གི་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་ཞིག་ཀྱང་བསྡུ་བསྐོང་གིས་གྲོས་བསྡུར་བྱས་པ་བཅས་ཀྱི་སྐབས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་འགྱུར་བ་དང་ད་ལྟའི་རྒྱ་གཞུང་དང་འབྲེལ་ལམ་མཚམས་འཇོག་དགོས་པའི་བསམ་ཚུལ་ཤུགས་ཆེ་འདོན་མཁན་ཁ་ཤས་བྱུང་རུང་། མི་མང་མང་ཆེ་བས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་རྒྱུན་འཁྱོང་དང་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་མོལ་མུ་མཐུད་དགོས་པའི་བསམ་ཚུལ་གསལ་བཏོན་བྱས་པར་བརྟེན། ད་ལྟའང་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་མང་ཚོགས་ཀྱི་བཀའ་ལུང་བརྟན་པོ་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་གྱིས་རྒྱུན་འཁྱོང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གིས་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་སྐོར་བཀའ་བསྡུར་གནང་འདོད་ཡོད་པའི་བརྡ་ལན་བྱུང་འཕྲལ་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་འབྲེལ་བ་དང་གྲོས་མོལ་བྱ་རྒྱུའི་གོ་སྒྲིག་ཡོད།
ད་རེས་རྒྱ་རིགས་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་མཚོན་པའི་ཚོགས་ཆེན་འདི་ལ་ངའི་རེ་བ་གཉིས་ཡོད། དེ་ནི། བོད་མིའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་སུ་འབྱུང་འགྱུར་བྱེད་ཐབས་ཇི་དགེའི་ལམ་སྟོན་དགོངས་འཆར་བླང་རྒྱུ་དང་། ཁྱེད་རྣམ་པའི་བརྒྱུད་རྒྱ་ཆེའི་རྒྱ་རིགས་རྣམས་ལ་བོད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་འདི་བོད་རྒྱའི་མི་རིགས་དབར་གྱི་འཁོན་རྩོད་མིན་པ་དང་། གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ཚང་མས་རྒྱའི་མི་རིགས་ལ་འཁོན་འཛིན་དང་མཐོང་ཚུལ་མི་ལེགས་པ་གང་ཡང་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་གསལ་བསྒྲགས་ཀྱིས་མི་རིགས་ཁ་བྲལ་འགྲོ་བའི་ཉེན་ཁ་ལས་སྐྱོབ་ཐབས་གང་ཐུབ་གནང་རོགས་ཞེས་བརྗོད་རྒྱུ་དེ་གཉིས་ཡིན། མཐའ་དོན་ས་ཐག་རིང་པོ་ནས་སྐུ་ངལ་འཛེམས་མེད་ཀྱིས་ཕེབས་པའི་ཚོགས་འཐུས་ཚང་མ་དང་། ཚོགས་སྐོང་གནང་མཁན་བཅས་ལ་སྙིང་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་བརྗོད་རྒྱུ་དང་། ཚོགས་འདུ་འདིས་རྒྱ་བོད་མི་རིགས་གཉིས་ཕན་ཚུན་ཡིད་ཆེས་དང་། མཛའ་མཐུན་གཉིས་སྨན་གྱི་གཞི་རྩར་བརྟེན་པའི་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་མདུན་ལམ་ཐུན་མོང་བ་ཞིག་འཚོལ་རྒྱུར་གོམ་པ་མདུན་སྤོས་ཐུབ་པའི་སྨོན་འདུན་བཅས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐྱེ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཤཱཀྱའི་དགེ་སབྱོང་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོས་ ༢༠༠༩ ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༦ ལ་བྲིས།། །