༄༅། །ལྷར་བཅས་སྲིད་ཞིའི་གཙུག་རྒྱན་ས་སྟེང་རྒྱལ་བསྟན་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་མངའ་བདག མཁའ་ཁྱབ་བསྟན་འགྲོ་ཡོངས་ཀྱི་མགོན་སྐྱབས་དཔུང་གཉེན་མཚུངས་ཟླ་མ་མཆིས་པ། གངས་ལྗོངས་སྐྱེ་འགྲོ་ཀུན་གྱི་མེ་ཏོག་གང་ལ་ཕོག་པའི་ལྷ་སྐལ། འཕགས་མཆོག་ཕྱག་ན་པདྨོའི་རྣམ་སྤྲུལ་སྡོམ་བརྩོན་ངུར་སྨྲིག་འཛིན་པ། ཁམས་གསུམ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ། འགྲོ་བ་ཡོངས་ཀྱི་མ་འདྲིས་པའི་མཛའ་བཤེས་ཆེན་པོ། འཇིག་རྟེན་ཞི་བདེའི་དེད་དཔོན། བོད་འབངས་ཡོངས་ཀྱི་བླ་ན་མ་མཆིས་པའི་དབུ་ཁྲིད་དང་བླང་དོར་ལམ་སྟོན་པ། ༸གོང་ས་ལྷ་མིིའི་རྣམ་འདྲེན་༸སྐྱབས་མགོན་༸རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པ་ཆེན་པོ་༸རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་མཆོག་དགོས་པ་དང་དོན་གྱི་སླད་དུ་མཚན་དངོས་ནས་སྨོས་ན་རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་ངག་དབང་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་སྲིད་གསུམ་དབང་སྒྱུར་མཚུངས་པ་མེད་པའི་སྡེ་དཔལ་བཟང་པོ་མཆོག བོད་ཤིང་ཕག་ཟླ་བ་ ༥ ཚེས་ ༥ ཕྱི་ལོ་ ༡༩༣༥ ཟླ་བ་ ༧ ཚེས་ ༦ ཉིན་མདོ་སྨད་སྐུ་འབུམ་སྟག་འཚེར་དུ་ཡབ་ཆོས་སྐྱོང་ཚེ་རིང་དང་། ཡུམ་བདེ་སྐྱིད་ཚེ་རིང་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ལྟས་དུ་མ་དང་བཅས་སྐུ་བལྟམས་ཏེ། ད་ཆ་ཕྱི་ལུགས་དགུང་གྲངས་བརྒྱད་ཅུ་གྱ་དགུ་ལ་ཕེབས་པའི་བཀྲ་ཤིས་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཉིན་མོ་འདིར། འཛམ་གླིང་སྐྱེ་འགྲོ་ཀུན་དང་། ཡང་སྒོས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་གནས་པའི་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཡོངས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་སྒོ་གསུམ་མི་ཕྱེད་དད་པས་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཀྱི་འཚམས་འདྲི་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
དམ་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོའི་མདོ་ལས། འཕགས་མཆོག་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་སྤྱན་སྔར། སྔོན་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་གང་གིས་ཀྱང་ཞབས་ཀྱིས་མ་བཅགས་པའི་གནས་མཐའ་འཁོབ་ཁ་བ་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁམས་ན་ཡོད་པའི་སེམས་ཅན་འདུལ་དཀའ་བ་དེ་རྣམས་ཐར་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་འཁོད་པར་གྱུར་ཅིག མཐའ་འཁོབ་དེའང་བདག་གི་གདུལ་བའི་ཞིང་དུ་གྱུར་ཅིག བདག་འདྲེ་སྲིན་ལ་སོགས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་མ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཅིག འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བའི་དེད་དཔོན་ལྟ་བུར་གྱུར་ཅིག མུན་པ་སེལ་བའི་སྒྲོན་མེ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཅིག་ལ་སོགས་སྨོན་ལམ་རྒྱ་ཆེར་མཛད་གནང་ལྟར། བོད་ཡུལ་གངས་ཅན་ལྗོངས་འདི་དམིགས་བསལ་གྱིས་བརྩེ་བའི་གདུལ་ཞིང་དུ་གཟིགས་ནས་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་རོལ་ཏེ་ཐོག་མར་མིིའི་འགྲོ་བ་སྤེལ་གནང་བ་དང་། དེ་ནས་ལྷ་ཐོ་ཐོ་རི་གཉན་བཙན་དང་རིམ་པས་ཆོས་རྒྱལ་མེས་དབོན་རྣམ་གསུམ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རོལ་བས་དམ་པའི་ཆོས་སྲོལ་གཏོད་གནང་བ་དང་རྒྱལ་བསྟན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དར་རྒྱས་སུ་མཛད། དེ་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཕྱག་ན་པདྨོ་དགེ་འདུན་གྲུབ་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་༸རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་སྐུའི་ཕྲེང་བ་ཟམ་མ་ཆད་པར་བྱོན་པའི་སྒོ་ནས་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ལ་སྟོན་པ་གཉིས་པ་བྱོན་པ་ལྟ་བུའི་བསྟན་འགྲོ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་བོད་གངས་ཅན་ལྗོངས་ཀྱི་བསྟན་འགྲོ་ཡོངས་ལ་བཀའ་དྲིན་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པ་བསྐྱངས།
༸རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་དགུང་གྲངས་ ༢ ལ་ཕེབས་སྐབས་༸རྒྱལ་དབང་གོང་མའི་ཐུགས་བསྐྱེད་ནུས་མཐུའི་ལྷ་བླའི་བཀའ་ལུང་བཞིན་ཡང་སྤྲུལ་འཁྲུལ་བྲལ་དུ་ངོས་འཛིན་དང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༣༩ ལོར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་གདན་འདྲེན་ཞུས། བོད་ལྕགས་འབྲུག་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡༤ དང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༠ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༢ ཉིན་གྲུ་འཛིན་གཉིས་པའི་གཞལ་མེད་ཁང་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལའི་མི་འཇིགས་གདོང་ལྔས་བཏེགས་པའི་གསེར་གྱི་ཁྲི་འཕང་མཐོན་པོར་མངའ་གསོལ་ཏེ་བཀྲ་ཤིས་པའི་བ་དན་ཕྱོགས་བཅུར་གཡོ་ཞིང་གསན་བསམ་སློབ་གཉེར་གནང་ཞིང་ཐུན་མོང་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གཞུང་ལུགས་མཐའ་དག་ལ་གསན་བསམ་སློབ་གཉེར་མཐར་སོན་ཏེ་གདན་ས་ཆེན་པོ་གསུམ་དང་། ཆོ་འཕྲུལ་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་བཅས་སུ་གྲྭ་སྐོར་དམ་བཞེས་དང་འབྲེལ་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པའི་མཚན་གནས་བཞེས་ཏེ་གངས་ཅན་མཁས་པ་ཀུན་གྱི་གཙུག་རྒྱན་དུ་གྱུར།
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ ལོར་བོད་ཤར་ཕྱོགས་ས་མཚམས་ནས་རྒྱ་དམར་གྱིས་བཙན་འཛུལ་དཔུང་འཇུག་བྱ་མགོ་བཙུགས་ཏེ། བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་གནས་སྟངས་སྣུམ་ཟད་མར་མེའི་ངང་ཚུལ་དུ་གྱུར་ཏེ། གངས་ལྗོངས་ཆོས་སྲིད་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཁ་ལོ་མངོན་པར་བསྒྱུར་བའི་ནུས་མཐུ་མགོན་པོ་གང་ཉིད་ལས་གཞན་སུ་ལ་ཡང་མ་མཆིས་པ་མངོན་གསལ་དུ་གྱུར་བ་ན། བོད་ལྗོངས་ལྷ་མི་ཡོངས་ཀྱིས་མ་བགྲོས་བསམ་པ་གཅིག་མཐུན་གྱིས་གསོལ་བ་ཕུར་ཚུགས་སུ་བཏབ་པ་བཞིན། སྐབས་དེར་དགུང་གྲངས་བཅུ་དྲུག་ལས་མ་སོན་ཀྱང་། ༸རྒྱལ་དབང་གོང་མ་ན་རིམ་གྱི་མཛད་པ་འཕྲོ་སྐྱོང་གི་ཐུགས་བསྐྱེད་དམ་བཅའ་བཙན་པོས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༡༧ བོད་ལྕགས་སྟག་ལོའི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡༡ ཉིན་ཕན་བདེའི་རྩ་བ་ཆོས་སྲིད་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་མངའ་དབང་བདག་གིར་བཞེས་གནང་མཛད། བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་རྒྱ་དམར་རང་ལ་མེས་འཚིགས་མེར་གཏུགས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་གནང་འབྲས་སུ་ལོ་ངོ་དགུའི་རིང་བོད་མི་རྣམས་མི་གསོད་ཁྲག་སྦྱོར་ལས་སྐྱོབ་ཐབས་མཛད། འོན་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དམིགས་ཡུལ་ངན་པས་ལྐོག་གཡོ་སོགས་ཟམ་མི་ཆད་པའི་ཐོག་རྒྱལ་བའི་སྐུ་ཕྱྭར་བསྡོ་བའི་ངན་ཇུས་བསྟུད་མར་བརྩམས་པ་བཅས་ལ་བརྟེན། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་བོད་འབངས་རྣམས་ཀྱིས་མ་བགྲོས་བསམ་པ་གཅིག་མཐུན་གྱིས་རྒྱ་དམར་གྱི་ངན་བྱུས་དང་༸རྒྱལ་བའི་སྐུ་ཕྱྭར་ཉེན་ཁ་བཟོ་བའི་གཡོ་སྒྱུ་ཅན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ལ་རང་དབང་སྒེར་ལངས་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་དགོས་བྱུང་། དེ་རྗེས་གནས་སྟངས་ཆེས་ཛ་དྲག་ཏུ་གྱུར་སྟབས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༧ ཉིན་གྱི་མཚན་མོར་༸གོང་ས་མཆོག་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་ས་ནོར་གླིང་ཕོ་བྲང་ནས་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་བཙན་བྱོལ་དུ་མ་ཕེབས་ཐབས་མེད་བྱུང་།
བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་རྗེས་བོད་གཞུང་གི་འགན་ཁུར་གནང་ཕྱོགས་བཀོད་སྒྲིག་དང་། བོད་ཆོལ་གསུམ་ཆོས་ལུགས་དང་བཅས་པ་རྡོག་རྩ་ཆིག་སྒྲིལ་ངང་གནས་ཐབས་མཛད་ཅིང་མང་གཙོའི་ལམ་དུ་བསྒྱུར་གནང་མཛད་པ་དང་། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་། བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སྐད་ཡིག་སོགས་མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་དང་ཉམས་པ་སོར་ཆུད་ཡོང་ཐབས་དང་། བོད་ཀྱི་བདེན་དོན་འཐབ་རྩོད་བཅས་ཀྱི་སླད་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསྐྱངས་ཤིང་། དེང་གི་ཆར་རྒྱ་གར་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་དུ་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལ་ཆེ་མཐོང་དང་། དེ་བཞིན་བོད་དོན་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་གལ་ཆེའི་གནད་དོན་བཅས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ངོས་འཛིན་ཐོབ་བཞིན་པ་བཅས་ནི། ༸རྒྱལ་དབང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེའི་ནུས་མཐུ་དང་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་ཉག་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་ཞིང་། བོད་མིའི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་ཉིད་ཀྱང་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་མི་རིགས་གཞན་གྱི་གནས་བབ་དང་མི་འདྲ་བར་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།
༸རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ནི་ཕྱི་ནང་གི་རིག་པའི་གནས་མཐའ་དག་ལ་མཁྱེན་པ་རྒྱས་ཤིང་། དེང་གི་ཚན་རིག་བཅས་ལ་ཐུགས་སྣང་ཆེན་པོ་གནང་སྟེ་འཛམ་གླིང་ནང་ཆེ་དགུ་ཀུན་གྱིས་བཀུར་བ་དང་། ཁོང་གི་མཛད་འཕྲིན་ལ་ཡིད་སྨོན་ཆེན་པོ་ཞུ་བཞིན་ཡོད། ཆོས་ཕྱོགས་ནས་དད་ལྡན་འབུམ་ཕྲག་མང་པོར་དབང་ལུང་ཁྲིད་གསུམ་རྒྱ་ཆེར་གནང་ཞིང་། ལྷག་པར་དུ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༤ ནས་བཟུང་ད་བར་དུས་འཁོར་དབང་ཆེན་ཐེངས་ ༣༤ བསྩལ་གནང་མཛད་ཅིང་། ཉིན་མཚན་དུས་དྲུག་ཏུ་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེ་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཐུགས་ཉམས་སུ་བཞེས་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱལ་བསྟན་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་རྗེས་འཇུག་པ་རྣམས་ནང་ཕན་ཚུན་དམ་ཚིག་འོ་ཆུ་གཅིག་འདྲེས་མཛད་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། འཛམ་གླིང་ནང་གི་ཆོས་ལུགས་ཕན་ཚུན་མཐུན་སྒྲིལ་ཡོང་ཐབས་སུ་སྐུ་ངལ་འཛེམས་མེད་ཀྱི་ཐོག་ནས་ས་ཕྱོགས་གང་སར་ཆིབས་བསྒྱུར་མཛད་ནས་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་གནང་འབྲས་སུ་ནང་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལུགས་གཞན་ཁག་གི་བླ་ཆེན་རྣམ་པའི་རྗེས་འབྲང་དང་བཅས་པས་ཀྱང་མོས་གུས་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་བཀའ་གསུང་དང་ལེན་ཞུས་དང་ཞུ་བཞིན་ཡོད།
དེང་གི་སཱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོ་ (SEE Learning) ཞེས་པའི་ས་བོན་ཐོག་མ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བཏབ་གནང་མཛད་ཅིང་། དེ་ནི་མགོན་པོ་མཆོག་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་གནའ་བོའི་སེམས་ཁམས་རིག་པ་དང་། ཆོས་ལུགས་ལ་མ་བརྟེན་པའི་བཟང་སྤྱོད་བཅས་དེང་གི་ཤེས་ཡོན་ལམ་ལུགས་དང་མཉམ་སྦྲེལ་གྱིས་རྒྱ་གར་ནང་བསྐྱར་གསོ་གནང་སྟེ། བྱམས་བརྩེ་ལྡན་པའི་འཛམ་གླིང་ཞིག་འཛུགས་སྐྲུན་ཡོང་ཐབས་མཛད་པ་ཡིན། རྒྱ་གར་གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་གི་སློབ་ཁག་མང་པོའི་ནང་སཱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོ་དེ་བསླབ་གཞིར་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཡོད། གདུལ་བྱ་རྣམས་ནང་པ་ཡིན་རུང་མིན་རུང་། ཆོས་དད་ཡོད་མཁན་ཡིན་རུང་མིན་རུང་། བྱམས་བརྩེ་གོང་མཐོར་གཏོང་ཐབས་དང་། ནང་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་སྐྲུན་རྒྱུའི་རྩ་བ་རྒྱ་གར་གྱི་གནའ་བོའི་རིག་གཞུང་དེ་དག་ལག་བསྟར་གོང་འཕེལ་ཡོང་ཐབས། སྙིང་རྗེ་དང་སྤྱོད་པ་འཚེ་བ་མེད་ཅིང་འགྲོ་བ་མི་རྣམས་གཅིག་གྱུར་གྱི་འདུ་ཤེས་འཛིན་ཕྱོགས། མགོན་པོ་གང་ཉིད་མཆོག་གིས་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཉམས་ལེན་བྱེད་དགོས་པའི་བཀའ་སློབ་གསུང་གི་བདུད་རྩི་ཕེབས་མུས་མ་ཟད། འཛམ་གླིང་གི་ཁོར་ཡུག་སྤྱི་དང་ལྷག་དོན་དུ་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ལའང་ཐུགས་འཁུར་ཆེ་བཞེས་མཛད་བཞིན་ཡོད།
བོད་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་འཛམ་གླིང་ནང་ཆེས་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་དང་། ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་གསེར་གྱི་གཟེངས་རྟགས། ཨིན་ཡུལ་གྱི་ཇོན་ཊེམ་པེལ་ཊོན་གཟེངས་རྟགས་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༧ ནས་བཟུང་ད་བར་ཨ་རི་དང་། ཡུ་རོབ། རྒྱ་གར་གཙོས་ཨེ་ཤེ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོས་ཆེ་བསྟོད་གཟེངས་རྟགས་དང་། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོའི་ཕྱག་འཁྱེར། མི་སེར་ཆེ་བསྟོད་ཕྱག་འཁྱེར། གྲོང་ཁྱེར་ལྡེ་མིག་སོགས་བརྒྱ་ཕྲག་གསུམ་བརྒལ་བ་འབུལ་བཞེས་མཛད་ཡོད། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་ཆེས་གུས་བཀུར་དང་དགའ་མོས་ཞུ་ཡུལ་གྱི་དབུ་ཁྲིད་གཅིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཞུ་བཞིན་པར་སོང་། བོད་པ་དང་། ནང་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་འཛམ་གླིང་སྐྱེ་འགྲོ་ཀུན་གྱི་རྩ་ཆེའི་སྤྱི་ནོར་ཞིག་ཆགས་ཡོད།
ཉེ་ཆར་༸མགོན་པོ་གང་ཉིད་མཆོག་ཨ་རིར་ཞབས་པུས་སྨན་བཅོས་གནང་བར་ཕེབས་ཤིང་ཞབས་པུས་སྨན་བཅོས་ཆེས་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་བར་རང་ཅག་རྣམས་ཧ་ཅང་དགའ་ཚོར་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་མ་ཟད་དུས་དེར་རིས་མེད་དགོན་སྡེ་ཁག་དང་། བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས། ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་བརྒྱུད། ཆོས་ལུགས་གཞན་བཅས་ཀྱིས་ཞབས་རིམ་བསྒྲུབས་ཤིང་། གནད་ཡོད་མི་སྣ་མང་པོས་༸སྐུའི་འཕྲོད་བཞེས་བཟང་ཞིང་གང་མྱུར་བདེ་ཐང་ཡོང་བའི་སྨོན་འདུན་ཞུས་གནང་བ་དང་། ཨ་རི་ནེའུ་ཡོག་ཏུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་སྨན་ཁང་ (Hospital for Special Surgery) གི་སྨན་པ་དང་སྨན་ཞབས། སྐུ་བཅར་ཞབས་ཞུ་བ་རྣམ་པ་བཅས་འབྲེལ་ཡོད་ཚང་མར་དེ་རིང་གི་གོ་སྐབས་འདི་བརྒྱུད་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ༸མགོན་པོ་མཆོག་དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོའི་ལུང་བཞིན་དགུང་ལོ་བརྒྱ་དང་བཅུ་གྲངས་རིང་བཞུགས་རྒྱུའི་ཞལ་བཞེས་བསྐལ་བཟང་ཐོབ་ཅིང་༸རྒྱལ་དབང་མཆོག་གི་གཟུགས་སྐུའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྷུན་པོ་སངས་རྒྱས་ཚེ་དཔག་མེད་ཀྱི་ངོ་བོར་འཚོ་བཞེས་གཡོ་བ་མེད་པའི་བཀའ་དྲིན་ནི་སྟོང་གསུམ་གསེར་གྱིས་བཀང་སྟེ་བསྐལ་ཆེན་དུ་མར་ཕུལ་ཡང་ཆ་ཙམ་ཡང་གཞལ་བར་མི་ནུས་ཤིང་། དེ་རིང་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་གང་སར་གནས་པའི་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་དགའ་དད་སྤྲོ་གསུམ་ངང་༸སྐུ་ཡི་འཁྲུངས་སྐར་སྲུང་བརྩི་ཞུ་བའི་ལམ་ནས་མགོན་པོ་མཆོག་གི་ཀུན་ཁྱབ་མཛད་འཕྲིན་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་། བླང་དོར་ལམ་སྟོན་མཛད་པ་གང་ཐུབ་ཅི་ཐུབ་ཀྱིས་ཉམས་ལེན་ཞུ་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་བསྐྱར་ནན་ཞུ་རྒྱུ་དང་། བདག་ཅག་བོད་འབངས་ཡོངས་ཀྱིས་རྒྱལ་བའི་དགོངས་བཞེད་དང་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་བཞིན་སྙིང་སྟོབས་བསྐྱེད་དེ་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་ཀྱིས་ཆིག་སྒྲིལ་ངང་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་། རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག བོད་དོན་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་བཅས་ལ་ནུས་པ་གང་ཡོད་འདོན་ཐབས་ཞུ་དགོས།
འདི་ལོར་བོད་ལུགས་ལྟར་ན་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དགུང་གྲངས་དགུ་བཅུར་ཕེབས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ལུགས་དགུང་ལོ་དགུ་བཅུ་རྗེས་ལོར་འཁེལ་གྱི་ཡོད་སྟབས། སྐབས་དེར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ངོས་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་དང་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་ཆེད་གོ་སྟོན་གྱི་མཛད་སྒོ་རྒྱས་པ་ཞིག་དང་། བརྟན་བཞུགས་བསྟར་འབུལ་ཞུ་རྒྱུ། ལོ་གཅིག་ཧྲིལ་པོར་གོ་སྟོན་སྲུང་བརྩི་ཞུ་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་ཡོད་པ་ལྟར། ཚོགས་སྒེར་ཁག་ཡོངས་ནས་ཀྱང་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་ཞུ་ཕྱིར་གོ་སྟོན་སྐབས་ལས་འཆར་ཆེ་ཕྲ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་སྤེལ་ཐུབ་ན་༸རྒྱལ་བ་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་དུ་འགྱུར་རྒྱུར་སོང་དེ་དོན་ཞུ་ཕྱོགས་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
བོད་ནང་བོད་མི་ཚོར་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཉེས་མེད་ཁག་དཀྲི་དང་། དྲག་གནོན། རྡུང་རྡེག འཛིན་བཟུང་བཀག་བསྐྱིལ་དང་། དྲང་བདེན་གྱི་ཁྲིམས་བཤེར་མ་བརྒྱུད་པར་བཙོན་འཇུག བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་དང་བོད་མི་རིགས་རྩ་མེད་གཏོང་བའི་སྲིད་བྱུས་མུ་མཐུད་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་པ་བཅས་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་སྐྱོན་བརྗོད་དང་ཐེར་འདོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཉེ་ཆར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༨ ཉིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་དང་། སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་མ་ཧི་ཀལ་མེག་ཀོལ་(Michael McCaul) མཆོག་གིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཟུར་པ་ལྕམ་སྐུ་ནེན་སི་པེ་ལོ་སི་(Nancy Pelosi) མཆོག་དང་། གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲིད་སྐུ་ཞབས་གྷེ་རེ་གོ་རི་མིག་ (Gregory Meeks) མཆོག་སོགས་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་རྡ་ས་བཞུགས་སྒར་དུ་ཆེད་ཕེབས་གནང་སྐབས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་སུ་གཟིགས་སྐོར་དུ་ཕེབས་པར་དགའ་བསུའི་འཚམས་འདྲི་དང་སྣེ་ལེན་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་ཤིང་། ཕྱི་ཚེས་ ༡༩ ཉིན་སྔ་དྲོར་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་གཟིམ་ཆུང་མཇལ་ཁ་ཞུས་པ་དང་། ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་ཀྱི་ཁྲིམས་ཡིག་སྤྱན་འབུལ་སྙན་སེང་ཞུས་གནང་ཡོད། དེའི་རྗེས་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་ལ་ཆེ་བསྟོད་དགའ་བསུ་ཞུ་ཕྱིར་གཞུང་མང་ཚང་འཛོམས་ཀྱིས་གཞུང་འབྲེལ་མཛད་སྒོ་གཟབ་རྒྱས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་གནང་ཡོད། སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་རྣམས་ནས་གསུང་བཤད་ཀྱང་གནང་སྟེ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ལྷག་བསམ་གཡོ་བ་མེད་པའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་གནང་བ་དེས། རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ཐོག་བོད་མི་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་པའི་བརྡ་ལན་གསལ་པོ་ཞིག་དང་། བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ལ་གསོན་ཤུགས་དང་། རེ་བ་སྦྱིན་པ་མ་ཟད། བོད་མི་ཚོར་རེ་བའི་སེམས་ཤུགས་ཀྱང་འཕེལ་གཞིར་གྱུར་བར་སོང་། དེ་རིང་གི་གོ་སྐབས་འདི་བརྒྱུད་སླར་ཡང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པ་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཚང་མ་ལ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་ཞུ་འདོད་བྱུང་།
དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་དང་། སྐད་ཡིག རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་བཅས་ལ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་དང་། ཨ་རི། ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་གཙོས་བོད་དོན་ལ་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་གྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྲིད་གཞུང་ཁག་དང་། གྲོས་ཚོགས་བཅས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
མཐའ་དོན་༸རྒྱལ་བསྟན་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་མངའ་བདག་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་༸རྒྱལ་དབང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུ་ཡི་གསང་བ་གསུམ་ལ་སྐུ་གེགས་ཀྱི་མཚན་མ་ཆ་ཕྲ་མོའི་ཚུལ་ཙམ་ཡང་མ་བཞེས་པར་འཛམ་གླིང་སྐྱེ་འགྲོ་སྤྱི་དང་སྒོས་སུ་ཁ་བ་གངས་ཅན་པ་རྣམས་ཀྱི་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀྱི་༸སྐྱབས་མགོན་དུ་སྐུ་ཚེ་ཞབས་པད་བསྐལ་བརྒྱར་བརྟན་པའི་གསོལ་བ་ཕུར་ཚུགས་སུ་འདེབས་རྒྱུ་དང་། ཐུགས་བཞེད་ལྷུན་གྱིས་འགྲུབ་ཅིང་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་མྱུར་དུ་གསལ་བའི་སྨོན་འདུན་ཞུ་རྒྱུ་བཅས། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༦ ལ།།
