༄༅། །དྷ་སྟེང་བོད་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེ་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ ༦༤ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་ཐོག་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད། དེ་རིང་ནི་རྡ་སྟེང་བོད་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེ་དབུ་བརྙེས་ཏེ་མི་ལོ་ ༦༤ འཁོར་བའི་དུས་ཚིགས་དམིགས་བསལ་གྱི་ཉིན་མོ་ཞིག་ཡིན། དེ་ཡང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་ཡོངས་རྫོགས་བཙན་བཟུང་བྱས་ཏེ། བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དབུས་བོད་མི་ཁྲི་བརྒྱད་ཙམ་བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་དགོས་བྱུང་ཞིང་། བོད་ཀྱི་རང་དབང་བསྐྱར་གསོ་དང་བོད་མི་རིགས་དང་རིག་གཞུང་རྒྱུན་གནས་ཐུབ་ཕྱིར། སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་བཙན་བྱོལ་གྱི་བོད་ཕྲུག་ཚོར་གནའ་དེང་ཤེས་ཡོན་གྱི་གོ་སྐབས་སྤྲོད་ཆེད་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་དུ་སློབ་གྲྭ་ཆེད་འཛུགས་མཛད་ཡོད་པའི་ནང་ནས་བོད་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེ་འདི་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ལོར་སློབ་ཕྲུག་ ༥༡ ཙམ་ཡོད་པ་ཞིག་ནས་ཐོག་མར་གསར་འཛུགས་ཀྱིས་༸སྐུའི་གཅེན་མོ་དམ་པ་ཚེ་རིང་སྒྲོལ་མ་མཆོག་དང་། དེ་རྗེས་༸སྐུའི་གཅུང་མོ་བཀའ་ཟུར་རྗེ་བཙུན་པདྨ་མཆོག་གིས་ཐུགས་འགན་བཞེས་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་ཁྱིམ་དབུ་འཛིན་དང་དགེ་ལས་རིམ་པས་ལྷག་བསམ་འབད་འབུངས་ཀྱིས་བོད་ཕྲུག་རྣམས་ལ་གཟིགས་སྐྱོང་གནང་ནས། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་རིག་གཞུང་ལ་སྨན་པའི་ཞབས་འདེགས་ཞུས་གནང་བར་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་དང་། དེ་བཞིན་བོད་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེ་འདིའི་ལོ་རེའི་ལས་བསྡོམས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་བརྒྱུད་གྲོས་ཚོགས་ལ་འབུལ་བཞིན་པ་ལྟར་སྔ་ལོ་ཟླ་ ༣ པའི་ནང་ཧྥ་རན་སིར་(France)རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ཁྱིམ་གཞིས་ཞེས་པའི་ཁེ་མེད་ཚོགས་པས་བོད་ཁྱིམ་ལ་ཆེ་བསྟོད་གཟེངས་རྟགས་ཕུལ་སོན་བྱུང་ཡོད་པར་ཡི་རངས་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དེ་བཞིན་ལོ་རེའི་སློབ་དུས་གཅིག་གི་སློབ་གྲྭའི་ལས་དོན་འཆར་བཀོད་བཞིན། བདུན་རེའི་དགེ་རྒན་གྱི་གསུང་བཤད་ཀྱིས་མཚོན། སྙན་ཚིག་གྱེར་འདོན་དང་། གཏམ་བརྗོད་འཁྲབ་སྟོན། བགྲོ་གླེང་། ངག་རྩལ་དང་དག་གཟུགས་འགྲན་སྡུར། ས་ཡོམ་ཉེན་སྲུང་། དགེ་རྒན་གྱི་ཆེད་ལས་ཡར་རྒྱས་དང་ཟབ་སྦྱོང་། དམིགས་བསལ་ཟུར་འཁྲིད། སློབ་གསོ་ལམ་སྟོན། འཕྲོད་བསྟེན་ཤེས་བྱ། རིགས་ལམ་རྩོད་སྦྱོང་། རྐང་བྲོ་གླུ་གཞས། དུས་ཆེན་དང་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་སོགས། ཤེས་ཡོན་དང་འབྲེལ་བའི་བྱེད་སྒོ་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། འདི་ལོའི་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ཡིག་རྒྱུགས་ཆེན་མོར་བོད་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེའི་འཛིན་གྲྭ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱངས་འབྲས་ཡག་པོ་བྱུང་ཡོད་པར་ལེགས་སོ་ཞུ་བ་དང་སྦྲགས། ལོ་རེ་བཞིན་ཡག་ཐོག་ཡག་རྩེག་ཡོང་བར་འཛིན་གྲྭ་སོ་སོའི་སློབ་ཚན་གི་བསླབ་གཞི་རྣམས་སློབ་མའི་རྒྱུད་ཐོག་ཏུ་སྨིན་པ་གནང་དགོས་པ་ཧ་ཅང་གི་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན།
སྤྱིར་སློབ་གྲྭ་ནི་སློབ་མའི་སློབ་སྦྱོང་དང་རྣམ་དཔྱོད་གོང་མཐོར་གཏོང་ས་ཞིག་ཡིན་པས། ཕ་མ་ཚོས་རང་ཉིད་ཀྱི་བུ་ཕྲུག་ཤེས་བྱ་ཡོན་ཏན་ཡོད་པ་ཞིག་ཆགས་རྒྱུའི་རེ་བ་དང་འདུན་པ་བཅངས་ཏེ་ཕྲུ་གུ་སློབ་གྲྭར་གཏོང་བཞིན་ཡོད། དོན་དངོས་སུ་དེ་ལྟ་བུའི་རེ་བའི་ས་བོན་ལ་འབྲས་བུ་བཟང་པོ་ཞིག་སྨིན་ནས་སློབ་མ་ཚོའི་མི་ཚེའི་མདུན་ལམ་གསར་སྐྲུན་གནང་མཁན་ནི་དགེ་རྒན་རྣམ་པ་ཡིན། སྤྱིར་མི་རིགས་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འབྱུང་འགྱུར་གནས་བབས་ཀྱང་ཤེས་ཡོན་ལ་རག་ལུས་ཤིང་། ང་ཚོས་དུས་རྒྱུན་དུ་ཕྲུ་གུ་ཚོར་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་སོན་རྩ་ཁྱེད་ཚོ་རེད་ཅེས་བརྗོད་བཞིན་པ་ལྟར། སློབ་མ་ནི་མི་རིགས་ཤིག་གི་མ་འོངས་པའི་རེ་བ་བཅོལ་ས་ཡིན་པས། དགེ་རྒན་གྱི་ལས་རིགས་དང་བྱ་གཞག་ནི་རང་ག་བ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་ཀུན་གྱིས་བརྩི་མཐོང་བྱ་ཡུལ་རླབས་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པར་སོང་། སྤྱི་ཚོགས་ཐོག་དགེ་རྒན་ལ་གུས་བརྩི་ཞུ་བའི་ཆེད་དུ་དགེ་རྒན་གྱི་ཉིན་མོ་ཞེས་སྲུང་བརྩི་ཞུ་བཞིན་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་བོད་མིའི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ལམ་སྲོལ་དུ་དགེ་རྒན་ལ་ཆེ་མཐོང་དང་གུས་བཀུར་ཆེན་པོ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། དགེ་རྒན་ལ་བསྟོད་པའི་སྙན་ཚིག་ཀྱང་ཧ་ཅང་གི་མང་པོ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད། དེར་བརྟེན་དགེ་རྒན་རྣམ་པས་རང་ཉིད་ཀྱི་འགན་འཁྲི་དང་རླབས་ཆེན་གྱི་བྱ་གཞག་བཅས་ལ་སྣང་ཆུང་མ་གནང་བར་བརྩི་མཐོང་དང་འདེང་འཇོག་ཆེན་པོས། སློབ་ཕྲུག་གི་བློ་རིག་མཆོག་དམན་དང་གཤིས་སྤྱོད་བཟང་ངན་ལ་གཞིགས་ཏེ་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་ཐབས་ལམ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཐོག་ནས། ཉེ་རིང་མེད་པར་ཕ་མ་གཅིག་གི་བུ་ཕྲུག་ལྟར་སློབ་ཕྲུག་ལ་ཡོན་ཏན་འཇགས་ཐབས་སུ་ཤེས་ཡོན་ལ་སྤྲོ་སྣང་ཡོང་བའི་གཟིགས་སྐྱོང་གནང་དགོས་རྒྱུ་ནི་ཧ་ཅང་གི་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན།
སློབ་མ་ཚོའི་ངོས་ནས་ཆ་མཚོན་ན། རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་དོན་དང་། ཕ་མ་དང་དགེ་རྒན་གྱི་རེ་བ་བཞིན་རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ཚེའི་མདུན་ལམ་བཟང་པོ་ཞིག་བསྐྲུན་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བཟང་ཤོས་ནི་སློབ་གྲྭའི་དུས་ཚོད་ཡིན་པས་སློབ་ཕྲུག་རང་རང་སོ་སོའི་ངོས་ནས་གོ་སྐབས་དམ་འཛིན་གྱིས་ཤེས་བྱར་འབད་བརྩོན་བྱེད་དགོས་རྒྱུ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན།
རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་དུ་བོད་ཕྲུག་ན་གཞོན་ས་ཡ་གཅིག་ལྷག་ཙམ་གཏན་འཇགས་སློབ་གྲྭ་ཟེར་བའི་ནང་དུ་བཅུག་སྟེ་རྒྱ་སྒྱུར་གྱི་སྲིད་བྱུས་དང་། བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རྒྱ་ནག་ཅན་དུ་སྒྱུར་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་ལོ་མང་གོང་ནས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་ལོ་ཆུང་གྲྭ་གཞོན་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་ས་གནས་རྒྱ་གཞུང་གི་སློབ་གྲྭར་གཏོང་དགོས་ཞེས་དགོན་པ་ནས་བཙན་ཕུད་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པ་མ་ཟད། མགོ་ལོག་རྭ་རྒྱ་གངས་ལྗོངས་ཤེས་རིག་ནོར་བུའི་སློབ་གླིང་ལྟ་བུ་བོད་ཕྲུག་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་གསོ་སྐྱོང་བྱ་སའི་སྒེར་གཉེར་སློབ་གྲྭར་བཙན་བཀའ་བཏང་སྟེ་སྒོ་རྒྱག་དགོས་པའི་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་སྟངས་བྱུང་དང་འབྱུང་བཞིན་ཡོད།
རང་རེའི་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ཕྲུ་གུ་གཅིག་གི་མི་ཚེའི་མདུན་ལམ་ཐོག་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ན་ཧ་ཅང་གི་ཕངས་པོ་ཡིན་པ་བརྟེན། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་སོགས་གང་ཅིར་བོད་མི་གཅིག་ཡིན་ཡང་དགོས་མཁོ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བས། དང་ཐོག་ཕྲུ་གུ་སློབ་གྲྭར་ཡོད་བཞིན་པའི་སྐབས་ནས་ཕུགས་བསམ་ལྡན་པའི་མི་ཚེའི་ལམ་བུའི་ཐོག་ཤར་སྐྱོད་ཐུབ་རྒྱུར་འཛིན་སྐྱོང་དང་དགེ་ལས། ཕ་མ་སོགས་ཕྱོགས་ཚང་མས་ཟབ་ནན་གྱིས་བྱིས་པའི་ཀུན་སྤྱོད་སློབ་གསོ་ཐུན་མིན་བོད་ཀྱི་ཡ་རབས་བཟང་པོ་རྣམས་འཇགས་ཐབས་སུ་མཐུས་ཤོར་མེད་པ་འབད་འབུངས་གནང་དགོས་པ་གལ་ཆེ་ཆགས་ཡོད།
དེང་སྐབས་བོད་ནས་འདི་ཕྱོགས་སུ་གསར་དུ་ཡོང་མཁན་གྱི་ཕྲུ་གུ་ཧ་ཅང་གི་ཉུང་བ་དང༌། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་སུའང་བྱིས་པ་སྐྱེ་ཚད་ཉུང་དུ་ཕྱིན་པ་སོགས་ཀྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་སློབ་ཕྲུག་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་དངོས་ཡོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལ་གཞིགས་ཏེ། ཤེས་ཡོན་གྱི་སྤུས་ཚད་ཨང་དང་པོར་བཞག་ནས་སློབ་མའི་ཤེས་ཚད་གོང་མཐོར་གཏོང་ཐབས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་གཏོད་དགོས་རྒྱུ་ནི་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུག་གི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་ཡོད། སྤྱིར་རྡ་ས་བོད་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེའི་ངོས་ནས་སྤྱི་ནོར་ྋགོང་ས་ྋསྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་ལྟར་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གཅིག་པའི་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་བུ་ཕྲུག་སློབ་འཇུག་གི་ལས་གཞི་བསྐྱངས་དང་སྐྱོང་བཞིན་པར་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུས་ལས་མ་འདས་ཀྱང་། སློབ་གྲྭའི་ཁོར་ཡུག་ནང་ཡུལ་སྐད་འདྲ་མིན་གྱི་མིང་ཚིག་མཉམ་བསྲེས་ཀྱིས་བོད་སྐད་མ་དག་རྒྱུན་འབྱམས་ཀྱི་གནས་སྟངས་འབྱུང་ན་བློ་ཕམ་གྱི་རང་བཞིན་ལ་སོང་། ནམ་ཞག་རྒྱུན་དུ་དགེ་ལས་ཚང་མས་དེའི་ཐད་ཐུགས་སྣང་ཆེ་བཞེས་ཀྱིས་བོད་སྐད་གཙང་མ་རྒྱག་ཐབས་གནང་དགོས།
བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ནི་ལེགས་སྦྱར་དང་དོ་མཉམ་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་བསྟན་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ཚུལ་ཚང་ལ་མ་ནོར་བ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གཅིག་པུའི་ཐོག་འཛམ་གླིང་འདིར་གནས་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེང་སྐབས་འཇིག་རྟེན་འདིར་བཟང་སྤྱོད་གོང་འཕེལ་གཏོང་རྒྱུའི་ནུས་པ་ལྡན་པའི་རིག་གཞུང་གི་འབྱུང་ཁུངས་གལ་ཆེ་ཞིག་ཀྱང་ཆགས་ཡོད། དེར་བརྟེན་རང་རིགས་བོད་མི་ཚང་མས་རང་དོན་རང་གཅེས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་ཆེད་སྦྱོང་སྤྱོད་སྤེལ་གསུམ་ཐོག་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས་པའི་དྲན་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
མཐའ་དོན་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་སྐུ་ཚེ་ཞབས་པད་བསྐལ་བརྒྱར་བརྟན་པ་དང་ཐུགས་ཀྱི་བཞེད་དོན་མཐའ་དག་ལྷུན་གྱིས་འགྲུབ་ཅིང་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་མྱུར་དུ་གསལ་བ་དང་། བོད་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེའི་ལས་དོན་རྣམས་སྔར་ལྷག་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་ཡོང་བའི་སྨོན་འདུན་བཅས། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༢༣ ལ།།
