༄༅། །འདི་གར་བྱང་ཨ་རི་སྐུ་ཚབ་དོན་ཁང་ནས་བཏང་གནས་ནང་འཁོད་དོན།  བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ལོའི་ཟླ་བ་ ༤ ཚེས་ ༦ ནས་བཟུང་ཁེ་ན་ཊའི་གྲོང་ཁྱེར་ཀྲོ་རོན་ཊོ་ནང་གི་མཛད་རིམ་ཁག་ལེགས་པར་གྲུབ་རྗེས།  མུ་མཐུད་ནས་ཁེ་ན་ཊའི་གྲོང་ཁྱེར་མོན་ཁྲེ་ཡོལ་(Montreal) ནང་མང་ཚོགས་ལ་གསུང་བཤད་དང་།  ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཀྱི་ལས་བྱེད་དང་ལྷན་དུ་བོད་དོན་བགྲོ་གླེང་།  གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་མཇལ་འཕྲད་སོགས་མཛད་རིམ་བསྐྱངས་པའི་གནས་ཚུལ་ཕྱོགས་བསྡུས། དེ་ཡང་།  ཟླ་བ་ ༤ ཚེས་ ༡༡ ཉིན་མོན་ཁྲེ་ཡོལ་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པས་ (Tibetan Cultural Association of Quebec, Montreal) གོ་སྒྲིག་ཞུས་པ་ལྟར།  སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་མང་ཚོགས་ལ་བཀའ་སློབ་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས།  སྲིད་སྐྱོང་ལས་ཡུན་རིང་བོད་མི་གནས་ཡུལ་ས་གནས་ཚང་མར་ཐེངས་གཉིས་རེ་བཅར་རྒྱུའི་ཁས་ལེན་སྔོན་མ་ནས་ཞུས་པ་ལྟར་དེ་རིང་འདིར་བཅར་བ་ཡིན།  ཚང་མར་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞེས་འཚམས་འདྲི་གནང་རྗེས།  བོད་ནང་ཆོས་དང་།  ཆབ་སྲིད།  སྐད་ཡིག་བཅས་ག་ནས་བལྟས་ཀྱང་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་ཧ་ཅང་ཛ་དྲག་ཡིན་པའི་སྐོར་དང་།  ཡོན་དང་ཆིང་སོགས་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བོད་ཀྱི་གནས་བབ་ངོ་མ་གང་འདྲ་ཡིན་པའི་སྐོར།  དེང་སྐབས་རྒྱུན་སྐྱོང་བྱེད་བཞིན་པའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་བཀའ་ཤག་གི་སྲིད་བྱུས་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ཡང་ཐབས་ཇུས་ཀྱི་ཐོག་ནས་དགོངས་པ་བཞེས་སྟངས་གང་འདྲ་ཡིན་པའི་སྐོར།  དབུ་མ་དང་རང་བཙན་གྱི་ལྟ་བ་གང་ཞིག་བཟུང་ཡང་བོད་སྤྱི་པའི་ལས་དོན་བྱེད་སྐབས་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཡོང་དགོས་དོན་མེད་པར་བརྟེན།  བོད་དོན་ཞུ་གཏུགས་ལས་དོན་ཐོག་ཚང་མས་ཁུར་མཉམ་ལེན་དང་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་དགོས་པའི་སྐོར་གསུང་ཡོད་པ་མ་ཟད། གཞིས་ཆགས་སྲ་བརྟན་བཟོ་རྒྱུའི་ཐད་བཀའ་ཤག་གི་དགོངས་པ་བཞེས་སྟངས་དང་།  སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་དབུས་ཨ་མེ་རི་ཀའི་ཡུལ་གྲུར་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་ལ་ཕེབས་ནས་ས་གནས་ཀྱི་དཔོན་རིགས་ལ་བོད་དོན་གླེང་སློང་སྐབས། མི་མང་པོས་རྒྱ་ནག་སྟོབས་ཆེན་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་།  རྒྱ་ནག་གི་གནས་སྟངས་ལ་ཞིབ་ཚགས་པོས་དོ་སྣང་བྱས་ན།  ནང་ཁུལ་དུ་ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་དཀའ་ངལ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་པ་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་སྐབས་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ཚོས་རྒྱ་ནག་ལ་ལྟ་སྟངས་འགྱུར་བ་འགྲོ་རྒྱུར་ཕན་ཐོགས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་ཡང་ཞོར་དུ་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད། 

ཡང་ཚེས་ ༡༡ ཉིན།  Concordia University གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་མོན་ཁྲེ་ཡོལ་མི་རིགས་རྩ་མེད་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ (The Montreal Institute of Genocide and Human Rights Studies-MIGS) ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པ་བཞིན།  སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་གནད་ཡོད་ལས་བྱེད་རྣམས་ལ་བོད་དོན་སྐོར་གླེང་སློང་གནང་སྐབས།  རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འཆར་གཞི་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་བོད་མིའི་ངོ་བོ་རྩ་མེད་བཟོ་བའི་སྲིད་བྱུས་བཟུང་བཞིན་པར་ཐུགས་ཚབ་ཡོད་པའི་སྐོར་དང་།  ས་ཁུལ་གྱི་ཆབ་སྲིད་ཁོར་ཡུག་ (Geopolitics) ནང་བོད་གནས་བབ་འདི་ཇི་ཙམ་གལ་གནད་ཆགས་ཡོད་པའི་སྐོར།  དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་ལམ་བྱེད་པའི་སྐབས་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་པའི་གནད་དོན་བཅས་ཀྱི་སྐོར་གླེང་སློང་གནང་ཡོད་པ་རེད།  ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཁང་ (MIGS) གི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་མེ་ཐིའུ་ (Kyle Mathew) ལགས་ཀྱིས། དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས་རྒྱ་ནག་དང་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ནས་རྩ་ཆེའི་དགོངས་འཆར་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཞུས།  དེ་ཉིན་ཕྱི་དྲོ་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་ (Bloc Québécois) ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྐུ་ཞབས་ཕ་རན་ཀི་ཧི་སི་བྷེ་ལེན་ཅིཊ་ (Yves-François Blanchet) ལགས་དང་།  གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ཨེ་ལེག་སི་སི་བུ་རུ་ནེ་ལི་དྲུ་སེ་པི་ (Alexis Brunelle-Duceppe) ལགས་རྣམ་གཉིས་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་། མཇལ་འཕྲད་སྐབས་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དང་། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་།  ཆོས་དད་བཅས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་འབྲེལ་བའི་སྐོར་བཀའ་མོལ་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད།       བོད་ནང་གི་ད་ལྟའི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་གླེང་སློང་དང་འབྲེལ་ཁེ་ན་ཊ་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ལ་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་གཏོང་གནང་ཡོང་བའི་རེ་སྐུལ་ཡང་གནང་ཡོད་པ་རེད།  

མཁྱེན་དགོས་པ་ཞིག་ལ།  སྐུ་ཞབས་བྷེ་ལེན་ཅིཊ་ (Blanchet) ལགས་ཀྱིས་འདི་ལོའི་ལོ་འགོར་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ཝ་ཤིང་ཊོན་སྒྲི་སི་རུ་ཕེབས་སྐབས་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་འབུམ་རམས་པ་རྣམ་རྒྱལ་ཆོས་གྲུབ་ལགས་དང་མཇལ་འཕྲད་བཀའ་མོལ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།  སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་མོན་ཁྲེ་ཡོལ་ (Montreal) དུ་མཛད་རིམ་བསྐྱངས་སྐབས།  བྱང་ཨ་རི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་འབུམ་རམ་ལ་རྣམ་རྒྱལ་ཆོས་གྲུབ་ལགས་དང་།  ཁེ་ན་ཊ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ (CTC) སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་བསམ་འཕེལ་ལྷ་ལུང་པ་དང་།  ཚོགས་གཙོ་ (Luisa Durante) ལགས།  རྒྱུན་ལས་འགན་འཛིན་ཤེས་རབ་མཐར་ཕྱིན་ལགས་མཉམ་བཅར་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།

སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་མོན་ཁྲེ་ཡོལ་ (Montreal) དུ་མ་ཕེབས་གོང་སྟེ།  ཟླ་བ་ ༤ ཚེས་ ༩ ཉིན་ཁེ་ན་ཊ་ (Ontario) མངའ་སྡེའི་གྲོས་ཚོགས་ནས་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གྲོས་ཚོགས་སུ་གདན་ཞུ་གནང་ཡོད་པ་དང་།  སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཕེབས་སྐབས་གནད་ཡོད་མི་སྣ་མང་པོས་ཡར་བཞེངས་སྟེ་གུས་བསུའི་སྣེ་ལེན་གནང་ཡོད་ཅིང་།    སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་བློན་ཆེན་སོགས་གནད་ཡོད་མི་སྣར་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སྐོར་གླེང་སློང་གནང་བ་དང་།  རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་སྟངས་དེ་ལ།  ཁེ་ན་ཊས་ཐུགས་སྣང་དང་གདོང་ལེན་གནང་དགོས་པ་ཞིག་རེད།  སོགས་གསུང་ཡོད་པའི་སྐོར་ CTC དྲྭ་རྒྱར་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད།