༄༅། །འདི་གར་བྱང་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་ཁང་ནས་བཏང་གནས་ནང་འཁོད་དོན།  ཨིན་སྐད་ནང་ SEE (Social, Emotional and Ethical) Learning (སཱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོ།) ཞེས་འབོད་པ་དེ།  བོད་སྐད་ནང་སྤྱི་སེམས་བཟང་གསུམ་ (སྤྱི་ཚོགས་དང་།  སེམས་མྱོང་།  བཟང་སྤྱོད།) གྱི་ཤེས་ཡོན་བསླབ་པའི་གོ་དོན་ཡིན།   ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཕྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༢༦ ཉིན་ཁེ་ན་ཌའི་གྲོང་ཁྱེར་ཀྲོ་རོན་ཊོར་ཚོགས་པའི་སྤྱི་སེམས་བཟང་གསུམ་གྱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོའི་ཟབ་སྦྱོང་འདི་ཚེས་ ༢༨ ཉིན་མཇུག་སྒྲིལ་ཡོད།  ཟབ་སྦྱོང་འདི་ནི།  ཨ་རིའི་ཤར་ཕྱོགས་ས་ཁུལ་གྱི་གཟའ་མཇུག་སློབ་གྲྭའི་དགེ་རྒན་དང་།  ལས་བྱེད། ཕ་མ་བཅས་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ཁོང་རྣམས་བརྒྱུད་གཟའ་མཇུག་སློབ་གྲྭའི་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་སཱི་ཤེས་ཡོན་གྱི་སློབ་གསོ་གཏོང་རྒྱུ་ནི་ཟབ་སྦྱོང་གོ་སྒྲིག་ཞུ་དགོས་པའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ཡིན།  དེང་གི་དུས་སུ་ཧ་ཅང་དགོས་མཁོ་ཆེ་བའི་ཟབ་སྦྱོང་འདི།  བྱང་ཨ་རིའི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༢༡ གི་གྲོས་ཆོད་དགོངས་དོན་ལྟར།  ཁེ་ན་ཌ་ཨོན་ཏེ་རི་ཡོ་ (Ontario) བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའམ་གངས་ལྗོངས་ཆོས་ལྡན་གླིང་རིག་གཞུང་བསྟི་གནས་ཁང་དང་།  བྱང་ཨ་རི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ལས་ཁུངས།  ཨ་རིའི་ཨེ་མོ་རི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་བཅས་གསུམ་ཐུན་མོང་ཐོག་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པ་ཞིག་ཡིན།  

བྱང་ཨ་རི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ལས་ཁུངས་ནས་རེ་སྐུལ་ཞུས་པ་ལྟར།  ཨེ་མོ་རི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་སློབ་དཔོན་དགེ་བཤེས་བློ་བསྟན་འཛིན་ནེ་གི་ལགས་དང་།  སཱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོའི་འགན་འཛིན་ལས་རོགས་བརྩོན་འགྲུས་བསམ་འཕེལ་ལགས།  ཚན་རིག་ཉམས་ཞིབ་པ་བསྟན་འཛིན་བསོད་ནམས་ལགས་བཅས་ཆེད་ལས་པ་གསུམ་ནས་ཟབ་སྦྱོང་ཉིན་གསུམ་རིང་དེང་དུས་དང་མཐུན་པའི་སློབ་ཁྲིད་གནང་ཡོད།  ཉིན་དང་པོའི་ཟབ་སྦྱོང་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོའི་ཐོག་ས་གནས་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་བསོད་ནམས་གླང་དཀར་ལགས་ནས་ཚོགས་བཅར་བ་ཡོངས་ལ་དགའ་བསུའི་གསུང་བཤད་གནང་བ་དང་།  བྱང་ཨ་རི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་བོད་རིགས་འབྲེལ་མཐུད་པ་ཀུན་དགའ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ནས་དབུ་འབྱེད་གསུང་བཤད་མདོར་བསྡུས་གནང་རྗེས་ཉིན་གསུམ་གྱི་ཟབ་སྦྱོང་དབུ་འཛུགས་གནང་།  

ཟབ་སྦྱོང་གི་ནང་དོན་གཙོ་བོ་ནི།  སཱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོའི་སྒྲོམ་གཞི་ངོ་སྤྲོད་ནས་འགོ་བཙུགས་ཏེ།  སོར་ཆུད་ནུས་རྩལ་ (Creating Compassionate classroom) སྐྲུན་ཐབས་དང་།  ཡིད་བྱེད་དང་རང་རྒྱུད་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཤེས། (Attention to & Awareness)  སེམས་མྱོང་ལ་ཁ་ལོ་སྒྱུར་ཐབས། (Emotional Regulation) འགྲོ་བ་མི་གཅིག་གྱུར་གྱི་འདུ་ཤེས་སྐྲུན་ཐབས།  བཟང་སྤྱོད་དང་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་བློ་འཕེལ་ཐབས།  སཱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོའི་བསླབ་གཞི་དང་།  སློབ་ཁྲིད་ཐབས་ལམ་སོགས་བརྗོད་གཞི་སྣ་ཚོགས་ཐོག་སློབ་ཁྲིད་གནང་ཡོད། ད་རེས་ཀྱི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས་ཟབ་སྦྱོང་ཉིན་དང་པོའི་དགོང་མོ་ཆུ་ཚོད་དྲུག་དང་ཕྱེད་ཀའི་ཐོག་སློབ་ཁྲིད་གནང་མཁན་ཆེད་ལས་པ་གསུམ་གྱིས་ས་གནས་མང་ཚོགས་ལ་སཱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོ་ནི་སྤྱི་ནོར་༧གོང་ས་༧སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དགོངས་པ་ལས་བྱུང་པའི་སྐོར་དང་།  ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོར་དབུ་འཛུགས་གནང་བའི་སཱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོའི་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས།  སཱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོའི་ཕན་ཡོན་དང་གལ་ཆེའི་རང་བཞིན་བཅས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག  དྲི་བ་ཁག་ལ་ཡང་ལན་འདེབས་དང་གསལ་བཤད་གནང་།

ཁོང་གསུམ་ནས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བར་གཞིགས་ན།  དེང་སང་སཱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོའི་ཁྱབ་ཚད་དེ།  རྒྱ་གར་གཙོས་རྒྱལ་ཁབ་ ༥༠ ལྷག་ཙམ་དང་།  སློབ་གྲྭ་ཁྲི་བདུན།  སློབ་ཕྲུག་ས་ཡ་བཅུ་སྐོར།  དགེ་རྒན་འབུམ་ལྔ།  སྐད་ཡིག་འདྲ་མིན་ ༢༤ ནང་སཱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོ་ཁྱབ་ཐུབ་པ་བྱུང་འདུག

ཐེངས་འདིའི་ཟབ་སྦྱོང་ལ་ཀྲོ་རོན་ཊོ་ས་གནས་དང་།  དེ་མིན་ཨ་རིའི་ས་གནས་མལ་སི་ཆུ་སི་དང་།  མི་ནི་སོ་ཊ།  ནིའུ་ཡོག  ནིའུ་འཇར་སི།  ཕི་ཡ་སྒྲལ་ཕོ་ཡ། (Philadelphia )  ཝར་མོན་ཊི། (Vermont) རྒྱལ་སའི་མངའ་ཁུལ་གྱི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་བཅས་ནས་དགེ་རྒན་དང་ལས་བྱེད་ ༣༠ ལྷག་ཙམ་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་ཅིང་།  དེ་དག་གི་ཁྲོད་དུ་ནིའུ་འཇར་སི་བོད་ཀྱི་སོན་རྩ་ཚོགས་པའི་གཟའ་མཇུག་སློབ་གྲྭ་དང་།  ནིའུ་ཡོག་ཟླ་སྣང་རིག་གཞུང་སློབ་གྲྭའི་དགེ་རྒན་ཡང་ཚུད་ཡོད། ཟབ་སྦྱོང་ལ་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས། ཐེངས་འདིའི་ཟབ་སྦྱོང་གིས་དགེ་རྒན་རྣམས་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་མ་ཟད།  ལྷག་པར་དུ་སཱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་རྒྱུའི་ཐད་དེ་བས་ཕན་ཐོགས་ཡག་པོ་བྱུང་།  ཞེས་གསུང་གི་འདུག 

ཟབ་སྦྱོང་མཇུག་སྡོམ་མཛད་སྒོའི་སྐབས།  གངས་ལྗོངས་ཆོས་ལྡན་གླིང་རིག་གཞུང་བསྟི་གནས་ཁང་གི་ཚོགས་གཙོ་བསོད་ནམས་གླང་དཀར་ལགས་ནས།  ང་ཚོ་རྒྱུན་ལས་རྣམས་ལ་དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་ཟབ་སྦྱོང་འདི་འདྲ་ཞིག་གྲ་སྒྲིག་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བ་ནི་༧གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་དང་མཐུན་པའི་ལས་དོན་ཞིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་དང་འབྲེལ་ཚང་མས་ཕྱར་གྲུ་མཉམ་འདེགས་དང་།  མཉམ་ཞུགས་ཧུར་ཐག་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས། 

སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་བོད་རིགས་འབྲེལ་མཐུད་པ་ཀུན་དགའ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ནས་གངས་ལྗོངས་ཆོས་ལྡན་གླིང་རིག་གཞུང་བསྟི་གནས་ཁང་གིས་ཟབ་སྦྱོང་གྲ་སྒྲིག་གི་གཙོ་འགན་བཞེས་པ་དང་། བོད་ཀྱི་ཐེབས་རྩས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱར་བ།  སློབ་ཁྲིད་གནང་མཁན་ཨེ་མོ་རི་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་ཆེད་ལས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཟབ་ཁྲིད་གནང་བ།  དེ་བཞིན་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་གྱིས་ཐུགས་སྣང་ཆེན་པོ་གནང་བ་བཅས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང་ཆབས་ཅིག  སོ་སོའི་ས་གནས་སུ་ཕྱིར་ལོག་རྗེས།  སཱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོ་གོང་འཕེལ་གཏོང་བའི་ལས་དོན་ལ་གྲུབ་འབྲས་བཟང་པོ་ཐོན་ཐུབ་པའི་རེ་བ་གནང་།  སཱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོ་ནི་ཕྱི་ནང་སྤྱི་ཚོགས་ཀུན་ལ་དགོས་མཁོ་ཆེ་ཞིང་།  ལྷག་པར་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་སོན་རྩ་ཡིན་པའི་རང་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ལ་དེ་བས་དགོས་མཁོ་ཡོད་པར་དམིགས་ཏེ།  ཨེ་མོ་རི་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོས་སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་གདན་ཞུས་ཀྱིས་བྱང་ཨ་རི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ལས་ཁུངས་དང་།   འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་སྤྲུལ་སྐུ་ལྷན་ཚོགས།  ནིའུ་ཡོག་དང་ནིའུ་འཇར་སི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་བཅས་དང་ཟུང་སྦྲེལ་གྱིས་རང་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ།  ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༨ པའི་ཚེས་ ༢ ནས་ཚེས་ ༤ བར་ཉིན་གསུམ་རིང་ཨ་རིའི་གྲོང་ཁྱེར་ནིའུ་ཡོག་ནང་སཱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོའི་ཟབ་སྦྱོང་གོ་སྒྲིག་གནང་རྒྱུའི་གཏན་འཁེལ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།།      །།