༄༅། །འདི་གར་ཚོགས་དྲུང་ལས་ཁུངས་ནས་བཏང་གནས་ནང་འཁོད་དོན། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་དབུ་དཀར་ ཚང་གཡུ་སྒྲོན་ལགས་དང་། སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་སྨོན་ལམ་ མཐར་ཕྱིན་ལགས། སྤྱི་འཐུས་བཀྲ་ཤིས་དོན་གྲུབ་ལ གས་བཅས་ནས་རྒྱ་གར་ཤར་ཕྱོགས་ཨོ་ཌི ་ཤ་མངའ་སྡེའི་ནང་བོད་དོན་ཞུ་སྐུ ལ་གྱི་ལས་དོན་མུ་མཐུད་བཞིན་པ་ལྟ ར། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༨ པའི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༩།༠༠ ཐོག་ཨོ་ཌི་ཤའི་མངའ་སྡེའི་རྒྱལ་ ས་བྷུ་བུ་ནེ་ཤེ་ཝར་དུ་ཆགས་པའི་ ཀ་ལིང་གྷ་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་སྡེ་ ཚན་བསྟི་གནས་དང་། ཀ་ལིང་གྷ་བཟོ་ལས་དང་འཕྲུལ་རིགས་ སྡེ་ཚན་ལྟེ་གནས་ཀྱི་གཙུག་ལག་སློ བ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ (Kalinga Institute of Industrial Technology (KIIT) University) གཉིས་ཀྱི་ངེས་སྟོན་པ་གཞོན་པ་ཨ་ པ་རཱ་ཏིམ་ཏི་ཝར་རི་ (Apratim Tiwari Deputy Director (RIS), KIIT & KISS) མཆོག་གི་སྣེ་ཤན་གནང་སྟེ། བཟོ་སྐྲུན་འཕྲུལ་རིགས་སྡེ་ཚན་ དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་སྡེ་ཚན་གཉིས་ ཀྱི་ས་ཁོངས་མ་འདྲ་བ་ (Campus) ༢༥ ཙམ་འདུག་པ་ཕལ་ཆེ་བར་གཟིགས་སྐོར་ དང་། དེ་རྗེས་ཀ་ལིང་གྷ་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་ རིག་སྡེ་ཚན་བསྟི་གནས་ཀྱི་གཞི་རི མ་སློབ་གྲྭར་གཟིགས་སྐོར། སློབ་ཕྲུག་བརྒྱད་སྟོང་ (༨༠༠༠) ཙམ་ཞོགས་པའི་འདུ་འཛོམས་ཀྱི་སར་ སྤྱི་འཐུས་དབུ་དཀར་ཚང་གཡུ་སྒྲོ ན་ལགས་ནས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མཛད་འཕྲིན་སྐོར་ དང་། བོད་དོན་ངོ་སྤྲོད་མདོར་བསྡུས། སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་མི་ཚེ་དོན་ལྡན་ ཡོང་བའི་རེ་སྨོན་བཅས་ཀྱི་གསུང་ བཤད་སྙིང་བསྡུས་གནང་ཡོད།
ཆུ་ཚོད་ ༡༠།༡༠ ནས་ ༡༡།༠༠ བར་ཀ་ལིང་གྷ་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་ སྡེ་ཚན་བསྟི་གནས་ཀྱི་གཙུག་ལག་སློ བ་གྲྭ་ (Kalinga Institute of Social Sciences (KISS) (Deemed to be University) ཆེན་མོར་ཉེ་བའི་རིགས་བདག་མཆོག་ གིས་གཙོས་དོན་གཉེར་ཅན་གྱི་དགེ་ ལས་དང་། མཐོ་རིམ་སློབ་མ། གཞི་རིམ་སློབ་ཕྲུག་བཅས་མི་གྲངས་ ༡༠༠ ལྷག་འདུ་འཛོམས་ཐོག་བོད་མི་མང་སྤྱི ་འཐུས་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་དང་ལྷན་ དུ་གླེང་མོལ་ (Interaction with Tibetan Parliamentarian Delegation) ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞི་དང་འབྲེལ་བའི ་ཚོགས་འདུའི་ནང་གཙུག་ལག་སློབ་ གཉེར་ཁང་གི་ཉེ་བའི་རིགས་བདག་སློ བ་དཔོན་ཆེན་མོ་དྷི་པཀ་ཀུ་མར་བྷེ་ཧེ་ར་ (Prof. Deepak Kumar Behera, Hon’ble Vice-Chancellor, KISS DU) མཆོག་གིས་ཕེབས་བསུའི་གསུང་བཤད་ སྐབས་མཐོ་སློབ་ངོ་སྤྲོད་དང་། ཁོང་ཉིད་༸གོང་ས་མཆོག་དང་མཇལ་འཕྲ ད་བྱུང་བ་ལས་འཕྲོས་ཏེ་མགོན་པོ་ གང་ཉིད་ཀྱི་མཛད་འཕྲིན་ལ་ཆེ་བསྟོ ད། བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པའི་ སྐོར་སོགས་གསུངས་པ་དང་།
སྤྱི་འཐུས་དབུ་དཀར་ཚང་གཡུ་སྒྲོ ན་ལགས་ནས་གནའ་རབས་འཕགས་བོད་ཆོ ས་རིག་འབྲེལ་ལམ་སྐོར་དང་། ད་ལྟ་བོད་དོན་དེ་རྒྱ་གར་ལ་གལ་ གནད་ཇི་ལྟར་ཆེ་ཚུལ། བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་བཅས་ ངོ་སྤྲོད་ཀྱིས་དགེ་སློབ་ཡོངས་ལ་ བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོང་བའི་རེ་ སྐུལ་ཞུས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཚོགས་ཞུགས་པའི་དྲི་བ་ ཁག་ལ་ལན་འདེབས་གནང་ཡོད། གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་རིགས་ དྲུང་འབུམ་རམས་པ་པརཱ་ཤན་ཏ་ཀུ་མར་རའུ་ཊརེ་ (Dr Prashanta Kumar Routray, Registrar, KISS DU) མཆོག་ནས་ཀྱང་བོད་དོན་གྱི་གལ་ གནད་སྐོར་དང་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་ གསུང་བཤད་གནང་། གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དེའི་ཉེ་ བའི་རིགས་བདག་མཆོག་ལ་སྤྱི་འཐུས་ ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱག་རྟགས་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ། སྤྱི་ལྷན་གྱི་ཞུ་ཡིག བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་གྱི་ཡིག་ཆ་ཁག་ སོགས་ཕུལ་བ་དང་། ཡིག་ཆ་གཞན་རྣམས་འགྲེམ་སྤེལ་དང་། དེ་རྗེས་ཚོགས་ཞུགས་པའི་ལྷན་མཉམ་ པར་བླངས་ཡོད་པ་རེད།
སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༡༡།༣༠ ནས་ ༡༢།༤༥ བར་བྷུ་བུ་ནེ་ཤེ་ཝར་དུ་ཆགས་པའི་ རཱ་མཱ་དྷེ་ཝི་བུད་མེད་གཙུག་ལག་ སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་ (RAMA DEVI WOMEN’S UNIVERSITY) འཕགས་བོད་དབར་རིག་གཞུང་དང་། མ་འོངས་འབྲེལ་བའི་སྐོར་ (INDIA AND TIBET: SHARED HERITAGE AND SHARED FUTURE) ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞི་དང་བསྟུན་བགྲོ ་གླེང་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་སྐབས་དགེ་ སློབ་ ༢༠༠ ཙམ་འདུ་འཛོམས་བྱུང་ཞིང་། ཐོག་མར་མཐོ་སློབ་ཀྱི་གླུ་གཞས་ དབྱངས་སུ་གྱེར་བ་དང་སྐུ་མགྲོན་ ཚོས་མཆོད་མེ་ཞལ་འབྱེད་དང་། གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་ཉེ་བའི ་རིགས་བདག་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་ཅན་དྷི་ཅ་རན་རཱཐ་ (Prof. Chandi Charan Rath Chairperson PG Council, RDWU) མཆོག་ནས་ཕེབས་བསུའི་གསུང་བཤད་ དང་བསྟུན་མཐོ་སློབ་ངོ་སྤྲོད་དང་ ། འཕགས་བོད་ཆོས་རིག་གི་འབྲེལ་ལམ་ སྐོར་སོགས་གསུངས་པ་དང་།
སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་སྨོན་ལམ་ མཐར་ཕྱིན་ལགས་ཀྱིས་ཨ་མའི་བྱམས་ བརྩེ་ལ་བརྩི་མཐོང་འཇོག་སྟངས་དང་ སྦྲེལ་ཏེ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་ བསྐྱེད་དམ་བཅའ་བཞི་ཡི་སྐོར་ལ་ འགྲེལ་བརྗོད་དང་། གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་ཚོས་དམྱལ་བ་ མི་ཡུལ་དུ་འཕོས་པ་ལྟ་བུའི་དཀའ་ སྡུག་མྱོང་བཞིན་པ་རྣམས་བྱམས་དང་ སྙིང་རྗེའི་གཞི་རྩ་བཟུང་སྟེ་རྒྱུ ས་ལོན་དང་། དེ་འབྲེལ་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ ཡོང་བའི་རེ་སྐུལ་ཞུས། སྤྱི་འཐུས་དབུ་དཀར་ཚང་གཡུ་སྒྲོ ན་ལགས་ཀྱིས་འཕགས་བོད་ཆོས་རིག་ འབྲེལ་ལམ་སྐོར་དང་། བོད་དོན་དེ་རྒྱ་གར་ལ་གལ་གནད་ཇི་ ལྟར་ཆེ་ཚུལ། རྒྱ་དམར་གྱི་བཙན་དབང་ལ་མ་བཟོད་ པར་ ༡༩༥༩ ལོར་བུད་མེད་སྒེར་ལངས་ཇི་ལྟར་བྱ ས་པའི་སྐོར། ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟ ངས། བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་དང་འབྲེལ་བའི་ ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤེ་ཡའི་གནས་བབ་སྐོར་ སོགས་ངོ་སྤྲོད། སྤྱི་འཐུས་བཀྲ་ཤིས་དོན་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་གྱི་ལས་ དོན་ལ་ཀུན་གྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོང་ ཐབས་དང་། མ་འོངས་པར་འཕགས་བོད་རིག་གཞུང་ བརྗེ་ལེན་ཆེད་བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ ས་ལར་ཆེད་བཅར་ཡོང་ཐབས་སྐོར་བཅས་ གསུངས་འདུག གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་སྤྱི་ ཁྱབ་འགན་ཁུར་བ་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ ་སུ་ཆེ་ཏཱ་པྲི་ཝ་བྷ་དྷི་ནི་ (Prof. Sucheta Privabadini, Chair Professor, Maa Rama Devi Chair, RDWU) མཆོག་ནས་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ཀྱིས་ བཤད་པའི་གལ་གནད་སྙིང་དོན་བསྐྱར་ ནན་དང་། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོ ག་ལ་མཇལ་བཅར་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ ཐོབ་པའི་དགའ་སྤྲོའི་ཚོར་སྣང་། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་ཅི་རིགས་དང་འབྲེལ་ བའི་ནང་ཆོས་ཀྱི་དགེ་མཚན་དང་འབྲེ ལ་ནས་དགེ་སློབ་ཚང་མས་བོད་དོན་ལ་ རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་སྐོར་དང་བཅས་ཐུ གས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་གསུང་བཤད་གནང་ འདུག ཉེ་བའི་རིགས་བདག་མཆོག་ལ་༸གོང་ས་ མཆོག་གི་མཛད་རྣམ་དང་། སྤྱི་ལྷན་གྱི་བོད་དོན་ཞུ་ཡིག སྐད་ཡིག་ཁག་གསུམ་ནང་འཁོད་པའི་ལྟེ བ་ཤོག་ཡིག་ཆ་སོགས་ཕུལ་བ་དང་ཚོ གས་ཐོག་ཏུ་བཀྲམས། ཚོགས་འདུ་གྲོལ་མཚམས་ཚོགས་ཞུགས་ པ་རྣམས་མཉམ་པར་བླངས་ཡོད་པ་དང་། ཉེ་བའི་རིགས་བདག་མཆོག་དང་། ནང་ཆོས་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་ཁུར་བ་སོ གས་ལྷན་ཕྱི་ཟླ་ ༩ པའི་ནང་དགེ་སློབ་ཁག་ཅིག་རིག་གཞུ ང་བརྗེ་ལེན་ཆེད་བཞུགས་སྒར་རྡ་ རམ་ས་ལར་བཅར་ཕྱོགས་སྐོར་བཅས་ཀྱི ་ཐོག་བཀའ་བསྡུར་གནང་འདུག
ཕྱི་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༣།༠༠ ནས་ ༤།༠༠ བར་ཤིཀ་ཀྵ་ཨོ་ཨ་ནུ་སན་དྷན་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་ (SIKSHA ‘O’ ANUSANDHAN UNIVERSITY) འཕགས་བོད་དབར་རིག་གཞུང་དང་། མ་འོངས་འབྲེལ་བའི་སྐོར་ (INDIA AND TIBET: SHARED HERITAGE AND SHARED FUTURE) གྱི་ཚོགས་འདུ་གོ་སྒྲིག་གནང་བའི་ སར་དགེ་ལས་སློབ་མ་ ༡༥༠ ཙམ་འདུ་འཛོམས་བྱུང་བ་དང་། ཐོག་མར་མཆོད་མེ་ཞལ་འབྱེད་དང་མཐོ ་སློབ་ཀྱི་གླུ་དབྱངས་གྱེར་འདོན་ གྲུབ་མཚམས་མཐོ་སློབ་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོ ང་འགན་འཛིན་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་ཇཡོ་ཏི་རན་ཇན་དྷས་ (Prof. Jyoti Ranjan Das, Ph.D, Dean-Students’ Welfare Professor-Faculty of Management Sciences SOADU) མཆོག་ནས་ཕེབས་བསུའི་གསུང་བཤད་ གནང་།
སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་སྨོན་ལམ་ མཐར་ཕྱིན་ལགས་ཀྱིས་འཕགས་བོད་ གནའ་རབས་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། ཆབ་སྲིད་དང་བཅས་པའི་འབྲེལ་ལམ་སྐོ ར་དང་། རྒྱ་དམར་གྱི་བཙན་དབང་འོག་༸གོང་ ས་མཆོག་རྒྱ་གར་དུ་ཞབས་སོར་བཀོད་ དགོས་བྱུང་རྗེས་ཆོས་དང་རིག་གཞུ ང་བདག་སྐྱོང་གནང་ཕྱོགས་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་ ཆབ་སྲིད་སྐྱོང་སྟངས་ལ་བཤིབ་བསྡུ ར་རྗེས་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་ མང་གཙོའི་ལམ་དུ་ཇི་ལྟར་ཁྲིད་ གནང་བའི་སྐོར་བཅས་ངོ་སྤྲོད་དང་། རྒྱ་གར་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ཀྱིས་དེ ང་རབས་འཕྲུལ་རིགས་སོགས་ཀྱི་ལམ་ ནས་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོང་ཡོང་ བའི་རེ་སྐུལ་ཞུས་པ་དང་། གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་དངོས་ ཁམས་རིག་པའི་སྡེ་ཚན་གྱི་ངེས་སྟོ ན་པ་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་ཨན་ཀེ་ཤར་མ་ (Prof. N.K. Sharma, Director UOP ,SOADU) མཆོག་ནས་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་ འདིར་འཕགས་བོད་རིག་གཞུང་བརྗེ་ལེ ན་དང་འབྲེལ་བའི་གོ་སྒྲིག་ཞུ་རྒྱུ ་བྱུང་བར་དགའ་ཚོར་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཞལ་གསུང་ཁག་ཅིག་ ལུང་འདྲེན་དང་བཅས་མཛད་འཕྲིན་གལ་ ཆེ་ངོ་སྤྲོད། སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ནས་བོད་དོན་ལ་དོ ་ཁུར་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་དགོས་པའི་ གསལ་འདེབས་བཅས་གནང་།
སྤྱི་འཐུས་དབུ་དཀར་ཚང་གཡུ་སྒྲོ ན་ལགས་ཀྱིས་འཕགས་བོད་ཆོས་རིག་གི ་འབྲེལ་ལམ་སྐོར་དང་། བོད་རང་བཙན་སྐབས་ཀྱི་ཆིངས་ཡིག་ ཁག་ངོ་སྤྲོད། འཕགས་བོད་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་གལ་གནད་ སྐོར། བོད་ཀྱི་གཙང་ཆུ་རྣམས་ལྷོ་ཤར་ཨེ་ ཤེ་ཡའི་ས་གནས་སུ་གལ་གནད་ཇི་ལྟར་ ཆེ་ཚུལ། ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟ ངས་བཅས་ངོ་སྤྲོད། སྤྱི་འཐུས་བཀྲ་ཤིས་དོན་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི ་གནས་བབ་དང་། ད་ལྟའི་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་གྱི་ལས་ དོན་བཅས་ངོ་སྤྲོད་གནང་མཚམས་དྲི་ བ་ཁག་ལ་ལན་འདེབས་གནང་། སློབ་དཔོན་ཆེན་མོའི་ལས་རོགས་འབུ མ་རམས་པ་ཨ་ཤི་ཤ་མོ་ཧན་ཊེ་ (Dr. Ashish Mohanty, Asso. Professor, IBCS.) མཆོག་ནས་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ ཡོད་སྐོར་དང་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱི ་ལྷན་རིག་གཞུང་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོ་ སྐབས་གང་མང་ཐོབ་ཚེ་དགེ་མཚན་ཆེན་ པོ་ཡོང་རྒྱུ་བཅས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེ་ ཆེ་ཞུའི་གསུང་བཤད་གནང་རྗེས་མཉམ་ པར་བླངས་ཡོད་པ་དང་། དེ་རྗེས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་རྣ མ་དང་། སྤྱི་ལྷན་གྱི་ཞུ་ཡིག བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་གྱི་ཡིག་ཆ་ཁག་ རྣམས་ཕུལ་བ་བཅས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་ཤར་ ཕྱོགས་ཨོ་ཌི་ཤ་མངའ་སྡེར་བོད་དོ ན་ཞུ་སྐུལ་གྱི་ལས་དོན་མཇུག་བསྒྲི ལ་གནང་ཡོད།
རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་ སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ ཞབས་སུ་ཇེཏ་ཀུ་མར་མཆོག་གི་སྒེར་དྲུང་རྒན་པ་སྭཝ་དྷེཤ་ཀུ་མར་ (Swadesh Kumar, Senior Private Secretary to Shri. Sujeet Kumar, Rajya Sabha MP) མཆོག་ནས་ཨོ་ཌི་ཤར་མངའ་སྡེའི་ནང་ བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་གྱི་ལས་འཆར་ཕལ་ ཆེར་གོ་སྒྲིག་གི་འགན་ཁུར་སོགས་ ཀྱི་མཐུན་འགྱུར་གནང་བ་དང་། ཁོང་གི་བརྒྱུད་ཀ་ལིང་གྷ་བཟོ་ལས་ འཕྲུལ་རིགས་སྡེ་ཚན་གྱི་རྒྱ་སེའི ་མེ་ཏོག་ལྡུམ་རའི་མགྲོན་ཁང་ (KIIT, Rose Garden Cottage) ནས་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ཀྱི་བཞུགས་ གནས་དང་འགྲིམ་འགྲུལ་སྣུམ་འཁོར་ སོགས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་རིན་མེད་དུ ་སྦྱར་གནང་ཡོད་འདུག
སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༤ ཉིན་བྷུ་བུ་ནེ་ཤེ་ཝར་ནས་ཀོལ་ཀ་ ཏ་དང་། བྷག་ཌོ་ར་བརྒྱུད་ནུབ་བྷེང་གྷལ་ མངའ་སྡེའི་ཁོངས་རྡོ་རྗེ་གླིང་དུ ་ཕེབས་ཐོན་གྱིས་བོད་དོན་ཞུ་སྐུ ལ་གྱི་ལས་དོན་རིམ་བཞིན་སྤེལ་རྒྱུ ་ཡིན་འདུག་པ་བཅས། །