༄༅། །བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ཟླ་ ༠༩ ཚེས་ ༢༡ ནས་ ༢༧ བར་ཉི་ཧོང་དུ་བདུན་ཕྲག་གཅིག་རིང་གི་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་ཕེབས་ལེགས་པར་མཇུག་སྒྲིལ་ཡོད།

དེ་ཡང་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ཟླ་ ༠༩ ཚེས་ ༢༡ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཉི་ཧོང་དུ་ཕེབས་འབྱོར་སྐབས་གནམ་ཐང་དུ་ཉི་ཧོང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཨརྱ་ཚེ་དབང་རྒྱལ་པོ་ལགས་དང་ལས་བྱེད་རྣམ་པ། དེ་བཞིན་ཉི་ཧོང་ཁུལ་གྱི་བོད་མིའི་སྐྱིད་སྡུག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་རྣམས་ནས་ཕེབས་བསུའི་སྣེ་ལེན་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་ཀྱི་ཉིན་དང་པོར་ཉི་ཧོང་གྲོས་ཚོགས་སུ་འཚམས་གཟིགས་ཕེབས་འབྱོར་སྐབས་ཉི་ཧོང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཞི་མོ་མུ་ར་ཧ་ཀུ་བྷུན་ (Shimomura Hakubun) མཆོག་གིས་དབུས་པའི་ཚོགས་མི་རྣམ་པས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་དུ་ཕེབས་བསུའི་སྣེ་ལེན་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་གནང་ཡོད།སྐབས་དེར་ཉི་ཧོང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཞི་མོ་མུ་ར་ཧ་ཀུ་བྷུན་མཆོག་དང་ཚོགས་གཞོན་སྐུ་ཞབས་ཝ་ཏ་ནཱ་བྷེ་ (Watanabe) མཆོག  ཉི་ཧོང་གི་རྒྱལ་ས་ཊོ་ཀི་ཡོ་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ (Japan Institute for National Fundamentals) ཉི་ཧོང་གི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་བསྟི་གནས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ལྕམ་སྐུ་ས་ཀུ་རི་ཡོ་ཤི་ཀོ་ (Sakurai Yoshiko) ལགས་བཅས་ནས་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ལ་ཕེབས་བསུའི་སྣེ་ལེན་ཞུས་གནང་བ་སྦྲགས་ཉི་ཧོང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ལས་དོན་གནང་ཕྱོགས་སྐོར་གསུངས་པ་མ་ཟད། སླར་ཡང་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་སུ་མུ་མཐུད་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུའི་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་ཡོད་སྐོར་གསུངས། དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་ཉི་ཧོང་གི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་གནང་བ་དང་འབྲེལ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཐུགས་བསྐྱེད་དམ་བཅའ་བཞིའི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་མ་ཟད། མགོན་པོ་གང་ཉིད་མཆོག་གི་སྐུའི་འཕྲོད་བཞེས་ཧ་ཅང་བཟང་པོ་ཡོད་པའི་སྐོར་གསུངས་པར་ཉི་ཧོང་གི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་བསུའི་ཐལ་སྒྲ་འབྲུག་སྒྲ་གྲགས་པ་ལྟར་ཚོགས་ཁང་ཡོངས་སུ་ཁེངས།ཕྱོགས་མཚུངས་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཉི་ཧོང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་ལ་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཁོར་ཡུག་གི་གལ་གནད་དང་། བོད་མཐོ་སྒང་གི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གིས་ཨེ་ཤི་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་དང་གོ་ལའི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་བཞིན་ཡོད་པ། དེ་བཞིན་བོད་ནང་ད་ལྟའི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་རིག་གཞུང་དང་ངོ་བོ། སྐད་ཡིག་བཅས་རྩ་བརླག་ཏུ་གཏོང་བཞིན་པ་སོགས་ཀྱི་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་ཡོད།

གཞན་ཡང་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ནས་བོད་དོན་སྐོར་གྲོས་ཆོད་ཁག་གཅིག་བཞག་གནང་བ་ལྟར། ཉི་ཧོང་གི་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཀྱང་བོད་དོན་སྐོར་གྲོས་ཆོད་འཇོག་དགོས་པ། བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་ཞིག་བསྐོ་བཞག་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་སྲ་བརྟན་ཡོང་སླད་དཔལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱབ་རྟེན་གནང་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་ཞུས་གནང་ཡོད། ཉི་ཧོང་གི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་རྗེས་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཉི་ཧོང་གི་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཉི་ཧོང་གི་སྲིད་བློན་ཟུར་པ་དམ་པ་སྐུ་ཞབས་ཤིན་ཛོ་ཨ་བྷེ་མཆོག་གི་ལས་ཁུངས་སུ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་སྲིད་བློན་དམ་པ་ཁོང་གི་སྐུ་པར་ལ་གུས་འདུད་དང་ཐུགས་སྨོན་ཞུས་གནང་ཡོད།ཉིན་གཉིས་པར་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་ཉི་ཧོང་གི་རེ་ཏ་ཀུ་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་ (Reitaku University) དང་། ཆི་བྷ་འཕྲུལ་རིག་སློབ་གཉེར་བསྟི་གནས་ཁང་ (Chiba Institute of Technology) དུ་འཚམས་གཟིགས་སུ་ཕེབས་ཏེ་དགེ་ལས་སློབ་ཕྲུག་ཡོངས་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་བོད་དོན་ཇི་ལྟར་གལ་གནད་ཆེ་ཚུལ་སྐོར་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད།

ཉིན་གསུམ་པར་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དབང་བསྒྱུར་འོག་ཡོད་པའི་བོད་དང་། ཡུ་གུར། ལྷོ་སོག་བཅས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཐུན་མོང་གི་གཞི་རྟེན་བསྐྲུན་པ་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་སྐབས་གསུང་བཤད་གནང་མཁན་གཙོ་བོར་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད། སྐབས་དེར་ཉི་ཧོང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པ་དང་། སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་བསྟི་གནས་ཁང་གི་ཚོགས་མི། ཡུ་གུར། ལྷོ་སོག་བཅས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དང་། གསར་འགོད་པ་སོགས་ཕེབས་ཡོད། བགྲོ་གླེང་གྲོལ་རྗེས་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་སུ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་ཉི་ཧོང་གི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཚན་པ་གཙོ་བོ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་གསར་འགོད་པ་རྣམས་དང་ལྷན་དུ་བོད་དོན་སྐོར་གླེང་སློང་དང་། དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བོད་རང་བཙན་གཙང་མ་ཡིན་པ། ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་སོགས་ཀྱི་སྐོར་གསུངས་ཡོད།ཉིན་བཞི་པར་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཉི་ཧོང་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་དུ་བོད་མི་དང་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས་བཀའ་ཤག་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་ལངས་ཕྱོགས་སྲིད་བྱུས་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཚོས་གཞིས་ལུས་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གི་འོག་དཀའ་སྡུག་མྱོང་བཞིན་པ་མ་བརྗེད་པ་གནང་དགོས་པ། བོད་མིའི་རིག་གཞུང་དང་ངོ་བོ་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་གྱི་འགན་འཁུར་གནང་དགོས་པའི་གལ་གནད་སོགས་ཀྱི་སྐོར་གསུངས་ཡོད།

ཉིན་རྒྱབ་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཉི་ཧོང་གི་ས་ཡི་ཏ་མའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ས་ཡི་ཏ་མ་སྨན་གྱི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་ (Saitama Medical University) དུ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་སྨན་པ་ཀེ་ཡོ་ཡུ་ཀི་མཱ་རུ་ཀི་ (M.D. Dr. Maruki) ལགས་དང་། ས་ཡི་ཏ་མ་གྲོང་ཁྱེར་ནང་གཏན་སྡོད་བོད་མི་རྣམས་དང་ཐུག་འཕྲད་གནང་ཡོད། སྨན་པ་ཀེ་ཡོ་ཡུ་ཀི་མཱ་རུ་ཀི་ལགས་དང་ཁོང་གི་ཕྱག་རོགས་རྣམ་པས་ས་ཡི་ཏ་མ་སྨན་གྱི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་། དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་སྨན་པ་ཀེ་ཡོ་ཡུ་ཀི་མཱ་རུ་ཀི་ལགས་དང་ཁོང་གི་ཕྱག་རོགས་རྣམ་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་གནང་ཡོད།ཉིན་ལྔ་པར་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཉི་ཧོང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཁག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྣམས་དང་ཐུག་འཕྲད་གནང་སྟེ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་དང་། བོད་ནང་གི་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་སོགས་ཀྱི་སྐོར་གསུངས་ཡོད།

ཉིན་རྒྱབ་ཉི་ཧོང་དོན་ཁང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་དང་། བོད་མིའི་སྦྱིན་བདག  དང་བླངས་ཡིག་སྒྱུར་བ། རོགས་རམ་གནང་མཁན་སོགས་ལ་ཐུག་འཕྲད་གནང་ཡོད། ཉིན་དྲུག་པར་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་སྐུ་མགྲོན་དང་སྦྱིབ་བདག་གཙོ་བོ་ཁག་གཅིག་དང་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དགོས་མཁོར་གཞིགས་པའི་རོགས་རམ་གནང་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་ཞུས་གནང་ཡོད།

ཉི་ཧོང་དུ་བདུན་ཕྲག་གཅིག་རིང་གི་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཁག་ལེགས་པར་གྲུབ་རྗེས་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཕྱི་ཚེས་ ༢༧ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཉི་ཧོང་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་ཕེབས་གནང་ཡོད་པ་བཅས།།