༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ཟླ་བ་ ༥ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་བཞུགས་སྒར་རྡ་ས་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་སྨོན་ལམ་ཚིགས་མཛོད་ཆེན་མོ་པོད་ ༢༢༣ གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་དང་སྨོན་ལམ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོའི་དྲ་རྒྱ་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་མཛད་སྒོ་ཚོགས་ཡོད་པ་དང་། མཛད་སྒོར་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དབུས་བསྟན་བདག་བླ་ཆེན་རྣམ་པ་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ། སྨོན་ལམ་བརྡ་འཕྲིན་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་འགན་འཛིན་དགེ་བཤེས་སྨོན་ལམ་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་ཕྱག་རོགས་ལས་བྱེད་རྣམ་པ་དང་རྩོམ་སྒྲིག་པ་རྣམ་པ། དེ་བཞིན་རྡ་ས་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་སེར་སྐྱ་མང་ཚོགས་སོགས་ཕེབས་ཡོད།
དེ་ཡང་མཛད་སྒོའི་ཐོག་མར་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་སྨོན་ལམ་ཚིགས་མཛོད་ཆེན་མོ་པོད་ ༢༢༣ གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་དང་སྨོན་ལམ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོའི་དྲ་རྒྱ་དབུ་འབྱེད་དང་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་སྩལ་ཡོད། དེ་ནས་འཁོན་རིགས་བསྟན་པའི་གསལ་བྱེད་དཔལ་ས་སྐྱ་༸གོང་མ་༸ཁྲི་ཆེན་མཆོག་གིས་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གི་རྩོམ་སྒྲིག་ཕྱག་ལས་ལོ་གསུམ་ལྷག་གནང་མཁན་རྣམས་ལ་གཟེངས་བསྟོད་ཕྱག་འཁྱེར་གནང་གྲུབ་མཚམས་བཀའ་བློན་ཁྲི་ཟུར་༸སྐྱབས་རྗེ་སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་། ༸རྒྱལ་བའི་ཡོངས་འཛིན་མཆོག་སྤྲུལ་༸སྐྱབས་རྗེ་གླིང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག ཞྭ་དཀར་བསྟན་པའི་གཙུག་རྒྱན་༸སྐྱབས་རྗེ་རྒྱལ་བ་སྨན་རིའི་ཁྲི་འཛིན་ ༣༤ མཆོག འཁོན་རིགས་བསྟན་པའི་གསལ་བྱེད་༸སྐྱབས་མགོན་ས་སྐྱ་༸གོང་མ་ཁྲི་འཛིན་ཞེ་གསུམ་པ་མཆོག བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་བཅས་ནས་བཀའ་སློབ་གནང་རྗེས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་གསུང་བཤད་གནང་དོན། དེ་རིང་སྨོན་ལམ་ཚིགས་མཛོད་ཆེན་མོ་པོད་ ༢༢༣ གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་དཔེ་དེབ་དང་དྲ་རྒྱའི་ཚིག་མཛོད་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོར་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དངོས་སུ་ཆིབས་སྒྱུར་བསྐྱངས་པ་དང་། མགོན་པོ་གང་ཉིད་མཆོག་གི་གསུང་ཉན་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བར་ཧ་ཅང་དགའ་བ་སྒོམ་གྱི་ཡོད། གཞན་ཡང་དེ་རིང་གི་མཛད་སྒོར་ཆིབས་སྒྱུར་བསྐྱངས་པའི་དཔལ་ས་སྐྱའི་༸སྐྱབས་མགོན་༸གོང་མ་ཁྲི་ཆེན་རྡོ་རྗེ་འཆང་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་ཁྲི་འཛིན་རྣམ་པ་དང་སྐུ་འཁོར་རྣམ་པ། ཞྭ་དཀར་བསྟན་པའི་གཙུག་རྒྱན་༸སྐྱབས་རྗེ་རྒྱལ་བ་སྨན་རིའི་ཁྲི་འཛིན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག ༸སྐྱབས་རྗེ་རི་མགོ་སྤྲུལ་སྐུ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་དང་། ཉམས་ཞིབ་པ་རྣམ་པ་བཅས་ལ་ངས་བཀའ་ཤག་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པ་དང་ང་རང་སྒེར་གྱི་ངོས་ནས་འཚམས་འདྲིའི་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
གུས་པར་སྲིད་སྐྱོང་གི་འགན་ཡོད་སྟབས་དེ་རིང་གི་མཛད་སྒོར་གཏམ་བཤད་བྱེད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བ་རེད་མ་གཏོགས་ང་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གནས་ཐོག་མཁས་པ་གང་ཡང་མ་རེད། དེར་བརྟེན་དེ་ཚོའི་སྐོར་ངས་གང་ཡང་ཞུ་རྒྱུ་མིན། དེ་རིང་གི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་བཀའ་བློན་ཁྲི་ཟུར་༸སྐྱབས་རྗེ་སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བསྟན་བདག་བླ་ཆེན་རྣམ་པས་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་གནང་ཟིན་སྟབས། ངས་མང་པོ་ཞིག་ཞུ་རྒྱུ་མིན། སྨོན་ལམ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ་པོད་ ༢༢༣ ཡོད་པ་དེ་འཛམ་གླིང་ནང་གི་ཚིག་མཛོད་མང་ཤོས་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལྟར་ཆགས་དགོས་དོན་ཡང་རྒྱུ་རྐྱེན་མང་དག་ཅིག་ཡོད་པ་བརྗོད་མི་དགོས་པ་རེད། གཙོ་བོ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་འཕྲལ་ཕུགས་གཉིས་ཀར་དམིགས་ཏེ་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་གནང་བ་དང་། དེ་བཞིན་༸སྐྱབས་རྗེ་སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བསྟན་བདག་བླ་ཆེན་རྣམ་པས་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་གནང་བ་གཞིར་བཞག་ཐོག་དགེ་བཤེས་སྨོན་ལམ་ལགས་ཀྱིས་འཆར་གཞི་བང་བསྒྲིགས་ཏེ་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་སྡེ་ཚན་ཁག་ ༣༥ ཙམ་བཙུགས་པ་རེད།
སྤྱིར་བཏང་ལས་གཞི་ཆུང་ངུ་ཞིག་གི་ཆེད་དུ་སྡེ་ཁག་གསུམ་བཞི་དབར་འབྲེལ་བ་བྱེད་དགོས་ནའང་ཁག་པོ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་སྡེ་ཁག་མང་པོ་འདི་འདྲ་ཚང་མར་འབྲེལ་བ་བྱེད་ཐུབ་པ་དེ་གཙོ་བོ་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་བསྟན་བདག་བླ་ཆེན་རྣམ་པའི་ཐུགས་རྗེ་བཀའ་དྲིན་དང་། དེ་བཞིན་དགེ་བཤེས་སྨོན་ལམ་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་རྣམ་པ་དང་། ཉམས་ཞིབ་པ་རྣམ་པ་བཅས་ནས་དཀའ་ལས་བརྒྱབ་སྟེ་སྨོན་ལམ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ་པོད་ ༢༢༣ གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་དཔེ་དེབ་བཏོན་ཐུབ་ཡོད་པ་དང་། དེའི་གལ་གནད་སྐོར་གོང་དུ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་། བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་གནང་མཁན་ཚང་མས་གསུངས་གྲུབ་སྟབས་ངས་བརྗོད་མི་དགོས་པ་རེད།
གང་ལྟར་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དེ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་འབྲེལ་བ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཚིག་གཅིག་ལའང་གོ་བ་ལེན་སྟངས་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཡོང་གི་ཡོད་སྟབས་དཔེ་དེབ་འདི་འདྲ་མང་པོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། སྐད་ཡིག་གཞན་དང་མ་འདྲ་བའི་ང་ཚོ་བོད་པར་སྐད་ཡིག་ཅིག་ཡོད། སྐབས་རེར་ང་ཚོ་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཆོལ་ཁ་དང་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་རིགས་གླེང་མཁན་ཡོང་གི་ཡོད། འོན་ཀྱང་ང་ཚོས་བོད་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་སླད་དུ་ལས་གཞི་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞིག་སྤེལ་སྐབས་ཆོལ་ཁ་དང་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཐོག་ནས་ནུས་པ་སྤུངས་བར་བརྟེན་ནས་གྲུབ་འབྲས་རླབས་ཆེན་ཞིག་བྱུང་ཡོད། དེར་བརྟེན་འགན་འཁུར་གནང་མཁན་དགེ་བཤེས་སྨོན་ལམ་ལགས་ཀྱིས་གཙོས་ཁོང་གི་ལས་ཁུངས་སུ་ཕྱག་རོགས་གནང་མཁན་རྣམ་པ་དང་། དེ་རིང་འདིར་དངོས་སུ་ཕེབས་མཁན་གྱི་ཉམས་ཞིབ་པ་རྣམ་པ། ཕེབས་མ་ཐུབ་མཁན་རྣམ་པ། དེ་བཞིན་ལས་གཞི་འདིའི་ཆེད་དུ་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་གྲངས་ ༢༠༠ ལྷག་ཡོད་པ་རྣམ་པ་བཅས་ལ་ངས་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
སྨོན་ལམ་ཚིགས་མཛོད་ཆེན་མོ་པོད་ ༢༢༣ ཡོད་པ་དེ་དག་ཚང་མ་ཚིག་མཛོད་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཐོག་ཀམ་པུ་ཊར་ (Computer) ནང་ནས་ལྟ་ཀློག་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། གོང་དུ་༸སྐྱབས་རྗེ་སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བཀའ་སློབ་གནང་བ་ལྟར་འཛམ་གླིང་ནང་སྐད་ཡིག་བདུན་སྟོང་ཡས་མས་ཙམ་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་གསུང་གི་ཡོད། སྐད་ཡིག་གི་རྩ་བ་ཁུངས་གཏུག་ས་དེ་ལེ་ཊིན་ (Latin) དང་ལེགས་སྦྱར་སྐད་ཆགས་ཡོད། འོན་ཀྱང་དེང་སང་ལེ་ཊིན་དང་ལེགས་སྦྱར་སྐད་ཡིག་བེད་སྤྱོད་གཏོང་མཁན་ཆེས་ཉུང་ཤས་ཤིག་མ་གཏོགས་མེད། བོད་པའི་སྐད་ཡིག་མ་འོངས་པར་དེ་འདྲའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ལ་འགྱུར་མི་དགོས་པ་དང་། བོད་པའི་སྐད་ཡིག་ཕྱུག་པོ་ཡོད་པ་དེ་ཚང་མས་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་དགོས་པའི་གལ་གནད་སྐོར་གོང་དུ་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ཀྱང་བཀའ་སློབ་གནང་སོང་།
བོད་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་སྲིད་བྱུས་ག་རེ་འཛིན་བཞིན་ཡོད་པ་ཚང་མས་མཁྱེན་གསལ་རེད། སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིང་སླེབས་པ་ནས་བཟུང་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་དང་། རིག་གཞུང་གཅིག སྐད་ཡིག་གཅིག་ཅེས་བཤད་ཀྱི་ཡོད་ལ། བོད་ནང་སྔོན་འགྲོ་སློབ་གྲྭ་ནས་བཟུང་བོད་པའི་སྐད་ཡིག་མེད་པ་བཟོ་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཁུལ་དུ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཁྱབ་ཁོངས་འོག་དགོན་སྡེ་ ༢༨༨ དང་། གྲྭ་བཙུན་སྟོང་ཕྲག་ ༤༢ ཙམ་ཡོད་པའི་ཁྲོད་ནས་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རིགས་རྒྱུད་བརྒྱ་ཆ་ ༦༦ ཙམ་ཡོད། བོད་པའི་སྐད་ཡིག་དང་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་རྒྱུའི་འགན་བོད་པ་ཙམ་མ་ཟད། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་རྗེས་འབྲང་པ་ཡོངས་དང་། ལྷག་པར་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་མི་རིགས་ཡོངས་ལའང་འགན་ཡོད། ཅེས་སོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད།།
