༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༢ ཉིན་སུད་སི་དང་ལེག་ཊིན་སི་ཊེན་བོད་རིགས་མི་མང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག་སུད་སིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རི་ཀོན་ཆོས་འཁོར་དགོན་དུ་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་སྟག་སྣ་འཇིགས་མེད་བཟང་པོ་ལགས་དགོངས་པ་རྫོགས་ནས་ལོ་གཅིག་འཁོར་བའི་ལོ་མཆོད་སྨོན་ལམ་ཚོགས་ཡོད།
དེ་ཡང་རི་ཀོན་ཆོས་འཁོར་དགོན་གྱི་མཁན་པོ་དགེ་བཤེས་ཐུབ་བསྟན་ལེགས་སྨོན་ལགས་དབུ་བཞུགས་ཐོག་དགེ་འདུན་པ་ཁག་གཅིག་དང་། སུད་སིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་ཁང་གི་ལས་བྱེད་སྐལ་ལྡན་མཚོ་མོ་ལགས། སུད་སི་དང་ལེག་ཊིན་སི་ཊེན་བོད་རིགས་མི་མང་གི་ཚོགས་གཙོ་ཀརྨ་ཆོས་སྐྱིད་ལགས་དང་ཚོགས་གཞོན་བསྟན་འཛིན་དབང་འདུས་ལགས། སུད་སིར་གནས་བཞུགས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཟུར་པ། བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་ཁག་གཅིག སུད་སི་ས་གནས་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཚོགས་པ་དང་། དབུས་གཙང་ཆོལ་ཁ། མདོ་སྟོད་ཆོལ་ཁ། མདོ་སྨད་ཆོལ་ཁ་བཅས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ། དེ་བཞིན་ཡུ་རོབ་གཞོན་ནུ་མཐུན་ཚོགས་དང་། སུད་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་སྐུ་ཚབ། ས་གནས་མང་ཚོགས་བཅས་ནས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་སྟག་སྣ་འཇིགས་མེད་བཟང་པོ་ལགས་དགོངས་པ་རྫོགས་ནས་ལོ་གཅིག་འཁོར་བའི་ལོ་མཆོད་སྨོན་ལམ་ཞིག་ཚོགས་ཡོད།

བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་སྟག་སྣ་འཇིགས་མེད་བཟང་པོ་ལགས་ནི། ཡབ་སྟག་སྣ་གཞོན་པ་བསོད་ནམས་ཚེ་དབང་ལགས་དང་། ཡུམ་ཀརྨ་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༢༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ཤར་ཏེ་བོད་ས་སྦྲུལ་ཟླ་བ་བདུན་པའི་ཚེ་ཤར་ཉིན་ལྷ་སའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཆུ་ཤུལ་རྫོང་ཁོངས་རྟ་དཀར་གཞིས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༢ ལོར་ཚ་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེས་བཀོད་མངགས་བཞིན་ལྷ་སའི་སློབ་ཆུང་དང་པོའི་དགེ་རྒན་གྱི་ཕྱག་ལས་གནང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༤ ལོར་ཀུན་གཟིགས་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་རྒྱ་མིས་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་པའི་ལས་འགུལ་ཞིག་འགོ་བཙུགས་ཤིང་། ལྷ་སའི་སློབ་གྲྭ་ཆུང་བ་ཁག་གཉིས་དང་། ལྷ་སའི་རིག་གཞུང་ཁྲུའུ་ཡི་ལས་བྱེད་རྣམས་འཚོགས་ནས་ཀུན་གཟིགས་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་པའི་བསམ་འཆར་ཤོད་པའི་སྐབས་སྟག་སྣ་འཇིགས་མེད་བཟང་པོ་ལགས་ཀྱིས་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེར་སྐྱོན་བརྗོད་དང་ཐེར་འདོན་བྱེད་རྒྱུར་མོས་མཐུན་མ་གནང་སྟབས། ༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྱོགས་གཏོགས་སུ་ངོས་འཛིན་ཏེ། ཏང་ནང་ཁུལ་གྲོས་བསྡུར་བྱས་རྗེས་སློབ་གྲྭ་གསུམ་དང་རིག་གཞུང་ཁྲུའུ་ཡི་ཁོངས་གཏོགས་ལས་བྱེད་འཛོམས་པའི་ཚོགས་འདུར་ཁོང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་པའི་ཐོག་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༥ ལོར་ཐོག་མར་གྲྭ་བཞི་བཙོན་ཁང་དང་། དེ་ནས་གསང་ཡིབ་བཙོན་ཁང་དུ་བསྐྱལ་བས་བཙོན་འཇུག་ལོ་གསུམ་བྱས།ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༠ ལོར་གསར་བརྗེའི་ངོ་ལོག་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་གྱི་ཉེས་མིང་འོག་སླར་ཡང་འཛིན་བཟུང་གིས་དུས་བཀག་བཙོན་འཇུག་ལོ་བཅུ་བཟོས་རྗེས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༩ ལ་བཙོན་གྲོལ་ཐོབ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༣ ལོར་ལྷ་སར་བོད་རང་བཙན་གྱི་སྦྱར་ཡིག་སྦྱར་བར་བརྟེན་ཡང་བསྐྱར་ཐེངས་གསུམ་པ་འཛིན་བཟུང་བྱུང་སྟེ་དུས་བཀག་བཙོན་འཇུག་ལོ་བཅོ་ལྔ་བཟོས། ཡང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༨ ལོར་བཙོན་ཁང་ནས་བོད་རང་བཙན་གྱི་སྐད་འབོད་གནང་བའི་རྐྱེན་ཉེས་ཁྲིམས་ལོ་ལྔ་སྤར་བ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༢ ལོར་སུད་སིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་ལྔ་གྲྭ་བཞི་བཙོན་ཁང་དུ་གཟིགས་སྐོར་དུ་ཕེབས་སྐབས་སྐད་འབོད་གནང་བར་བརྟེན། དུས་བཀག་བཙོན་འཇུག་ལོ་བརྒྱད་སྤར་བ་བཅས་ཁྱོན་བསྡོམས་མི་ལོ་ཧྲིལ་པོ་སོ་གཉིས་རིང་རྒྱའི་བཙོན་དུ་བཞུགས་དགོས་བྱུང་བས་བཙོན་དུ་བཞུགས་རྒྱུན་རིང་ཤོས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པར་གྱུར་ཏེ་ལོ་མང་རིང་དཀའ་སྡུག་ཚད་ལས་འདས་པ་མྱོང་དགོས་བྱུང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་སྨན་བཅོས་ཀྱི་མིང་ཐོག་ནས་ཨ་རིར་ཕེབས་ཐུབ་པ་བྱུང་། དེ་དུས་ལོ་ཚད་མ་ཚང་བར་ལོ་དགུ་ལྷག་ཡོད། ཨ་རིར་སྨན་བཅོས་སུ་ཞུགས་སྐབས་ཨ་རིའི་མཐོ་རིམ་མི་སྣ་མཇལ་འཕྲད་དང་མང་ཚོགས་ལ་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་བཅས་གནང་།
དེ་རྗེས་སུད་སིའི་གཞུང་ནས་ཁོང་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་གདན་ཞུ་བྱས་པ་ལྟར་ཁོང་གིས་དེ་ལ་དང་ལེན་གནང་སྟེ་སུད་སིར་གནས་བཞུགས་གནང་། སུད་སིར་བཞུགས་རིང་ཕ་རན་སིའི་དོན་གཅོད་བརྒྱུད་ཕ་རན་སི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་དང་འཇར་མན་ཤར་མའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པར་འབྲེལ་བ་གནང་ནས་བོད་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པའི་གནས་སྟངས་དང་རྒྱ་དམར་གྱིས་གདུག་རྩུབ་གཏོང་སྟངས་སྐོར་དྲིལ་བསྒྲགས་གང་ཐུབ་གནང་། ཉེ་འཁོར་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྦེལ་འཇམ་དང་སི་པན་དུ་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་ཆེད་བསྐྱོད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ནས་སྔ་ཕྱི་ཐེངས་གཉིས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུར་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་དང་བོད་མིའི་རང་དབང་། བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག བོད་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པའི་གནས་སྟངས་བཅས་ཞུ་རྒྱུ་བྱུང་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡༧ རེས་གཟའ་སྤེན་པའི་ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༨ ཙམ་ལ་སུད་སིའི་ས་གནས་ཊར་བྷན་ཐལ་ ( Turbenthal )ཞེས་པའི་རྒས་གསོ་ཁང་ཞིག་ཏུ་དགོངས་པ་རྫོགས་ཡོད་པ་བཅས།།