ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༦ རེས་གཟའ་ཟླ་བ།

༄༅། །བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༦ ནས་ ༡༨ བར་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་རྡ་སའི་ཉེ་འདབས་སུ་ཡོད་པའི་འཛིན་སྐྱོང་སྦྱོང་བརྡར་དང་བདེ་དོན་ཚོགས་པའི་ཐུ་མིའི་ཚོགས་ཁང་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༠་་་༢༠༢༡ ལོའི་ལས་གཞི་གོ་སྤེལ་དང་ཚོགས་མི་ཐོ་འགོད་ཞུ་ཕྱོགས་ཟབ་སྦྱོང་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད།

དེ་ཡང་གོང་ཚེས་ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༩།༣༠ ཐོག་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེངྒེ་མཆོག་དང་། འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་ཆོས་སྐྱོང་དབང་ཕྱུག་མཆོག འཕྲོད་བསྟེན་དྲུང་ཆེ་དཔལ་ལྡན་དོན་གྲུབ་ལགས། དྲུང་འཕར་བྱམས་པ་ཕུན་ཚོགས་ལགས། ཟུང་དྲུང་ཚེ་རིང་གཡུ་སྒྲོན་ལགས། སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞི་ཚན་པའི་འགན་འཛིན་དང་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་ཁག་གཅིག དེ་བཞིན་ཚོགས་བཅར་བ་བཅས་ཚང་འཛོམས་ཀྱིས་ཐོག་མར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་མཆོག་གིས་༸རྒྱལ་བའི་སྐུ་པར་མཐོང་གྲོལ་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་མདུན་དུ་སྣང་གསལ་ཞལ་ཕྱེ་གནང་བསྟུན་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞི་ཚན་པའི་འགན་འཛིན་ཉི་མ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་ལས་གཞི་ངོ་སྤྲོད་གནང་དོན། སྤྱིར་ལས་གཞི་འདི་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡ ཉིན་འགོ་བཙུགས་གནང་བ་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་བཀའ་ཤག་གི་ལམ་སྟོན་དང་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་བྱེད། དེ་བཞིན་ས་གནས་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱར་གྲུ་མཉམ་འདེགས་ཐོག་ནས་ལོ་ལྟར་ཚོགས་མི་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་གྱི་གྲངས་འབོར་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད།  ལས་གཞི་འདིའི་ས་གནས་ཁག་ཏུ་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་ཕན་ཐོགས་བྱུང་ཡོད།

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ནས་ད་བར་ཚོགས་མི་ ༡༠༣༩༠ ཙམ་ལ་སྨན་བཅོས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་དང་། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༤ ནས་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༠ བར་གྲངས་ཐོ་དབྱེ་ཞིབ་ཀྱིས་ཚོགས་མི་ ༡༠༨༦ ལ་འབུམ་དགུ་བཅུ་གོ་དྲུག་ལྷག་ཙམ་གྱི་ཁེ་ཕན་ཐོབ་ཡོད།  ད་ཆ་ལས་གཞིར་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་གྱི་ཚོགས་མི་ཁྱོན་མི་གྲངས་ ༢༧༤༩༦ ཡོད་སྐོར་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་མཚམས་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གྱི་ལས་གཞི་དང་འབྲེལ་བའི་བརྙན་ཐུང་གཟིགས་འབུལ་ཞུས།

དེ་ནས་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ངོ་སྤྲོད་གསུང་བཤད་གནང་དོན། དེ་རིང་གི་ཟབ་སྦྱོང་འདི་ཉིད་གལ་ཆེ་དོན་ཆེར་བརྩིས་པའི་ཐོག་ནས་ཕྱོགས་མཐའ་ས་གནས་ཁག་ ༣༣ ནས་ཕེབས་པའི་སྨན་ཁང་ཁག་གི་འགན་འཛིན་དང་། འཕྲོད་ལས་པ། ས་གནས་སུ་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་འགན་བཞེས་མཁན་ཡོངས་ལ་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་དང་སྒེར་གྱི་ངོས་ནས་འཚམས་འདྲི་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་འཕྲོད་བསྟེན་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་ཆེ་ཕྲ་ཆུང་གསུམ་སྤེལ་བཞིན་ཡོད། དེའི་ནང་ནས་གཙོ་བོ་སྔོན་འགོག་གི་ལས་གཞི་དང་སྨན་བཅོས་ཀྱི་ལས་གཞི་གཉིས་ཡིན། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་མཐུན་འགྱུར་འོག་སྔོན་འགོག་གི་ལས་གཞིའི་ཁོངས་ས་གནས་ཁུག་ཏུ་ལས་གཞི་མང་དག་ཅིག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། མང་ཚོགས་ཁྲོད་སོ་སོར་འཕྲོད་པ་ཞིག་བསྟེན་ནས་ཉིན་རེའི་མི་ཚེ་སྐྱེལ་སྟངས་དང་། ལྷག་པར་ཟས་བཅུད་ལྡན་པའི་ལྟོ་ཆས་ལོངས་སུ་སྤྱོད་དགོས་གལ་གྱི་ལམ་སྟོན་སོགས་དང་། གཞན་ཡང་སྨན་བཅོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཕྱོགས་གཉིས་ནས་ཤུགས་རྒྱག་གི་ཡོད། ལྷག་དོན་དུ་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་འཆར་སྣང་གི་ལམ་སྟོན་འོག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ནས་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱག་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་ཞིག་ཕེབས་ཡོད། ཕྱི་ལུགས་དང་གསོ་བ་རིག་པ་བཅས་ལམ་གཉིས་ནས་ཤུགས་བརྒྱག་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཡོད།

ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ནས་འབྲེལ་བ་ཞུས་པའི་ཁྱད་ལས་པ་སྐུ་ཞབས་ལྦི་ཀ་སི་ Vikas ལགས་དང་སྐུ་ཞབས་ཨ་ལོག་ Alok ལགས་རྣམ་གཉིས་དང་ལྷན་དུ་བཀའ་བསྡུར་ལྷུག་པོ་གནང་རྗེས་ཕྱིར་སོ་སོའི་ས་གནས་སུ་ཕེབས་སྐབས་ལག་བསྟར་དང་སྦྲགས་མང་ཆོགས་ལ་གོ་རྟོགས་གང་ལེགས་སྤེལ་ཆེད་ངེས་པར་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་ཀྱི་འདུག  ཅེས་སོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་གནང་རྗེས་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞིའི་ནང་ཚོགས་ཞུགས་མང་ཤོས་ཡིན་པའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་དགུ་ལ་གཟེངས་བསྟོད་ཕྱག་འཁྱེར་གནང་སྟེ་འཚམས་འདྲི་དང་སྦྲགས་གསུང་བཤད་གནང་དོན།

ད་ཆ་ལས་གཞིའི་ཚོགས་མི་འཕར་ཡོང་སྐབས་བའི་སྐབས་འདིང་བཅར་རྒྱུ་བྱུང་བ་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་བྱུང་། ས་གནས་ས་ཐོག་ཏུ་རྣམ་པ་ཚོས་སྐུ་ལས་བསྐྱོན་པ་བརྒྱུད་མི་མང་ཚོགས་ཞུགས་གནང་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། རང་བཞིན་གྱིས་བྱུང་དང་སོང་གཉིས་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་མ་ཤོར་བའི་གནས་སྟངས་ཆགས་པའི་རེ་བ་རྒྱག་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད།  དེར་བརྟེན་ད་ལྟའི་ཆར་སྨན་བཅོས་ལས་གཞིའི་ཐད་ཨ་རིའི་རོགས་ཚོགས་བརྒྱུད་བརྒྱ་ཆ་ ༤༠ གནང་སྟེ་གུན་གསབ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ལས་གཞི་འདི་བརྒྱུད་མང་ཚོགས་ཁྲོད་ཕན་ཐོགས་གང་མང་བྱུང་ཡོད་པར་བརྟེན་ལོ་ལྟར་ཚོགས་མི་མང་དུ་འགྲོ་བ་རེད།

འཛམ་གླིང་གི་མི་འབོར་བརྒྱ་ཆ་ ༥༠ ཙམ་ལ་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་འགན་སྲུང་ Insurance  མེད། འོན་ཀྱང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྟངས་འཛིན་འོག་བོད་མི་མང་ཚོགས་ལ་འཕྲོད་བསྟེན་ཐད་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་ལས་གཞི་ཡོད། སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞི་འདི་བཞིན་མང་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་དོན་རང་གི་ཆེད་ཡིན་པ་ཙམ་མ་ཟད། ཚོང་གི་ཁེ་ཕན་ཆེད་དུ་མིན། ཞེས་དང་།

གཞན་ཡང་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་འཆར་སྣང་དང་འབྲེལ་གསུང་དོན། ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཚོགས་འདུའི་སྐབས་བསམ་ཚུལ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་བྱེད་པ་རྣམས་ཡིག་ངག་གཉིས་ཐོག་ནས་བཀྲམས་ཚར་བ་རེད། ལྔ་དང་ལྔ་བཅུ་བརྗོད་དགོས་དོན་གཙོ་བོ་ནི། དུས་རྟག་ཏུ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་རེ་བ་བཟང་ས་ནས་རྒྱག་དགོས་པ་དང་། གྲ་སྒྲིག་སྡུག་ས་ནས་བྱེད་དགོས་པའི་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་ལྟར། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཆེད་འབྱུང་འགྱུར་ལོ་ལྔའི་ནང་གང་བྱེད་དགོས་པ་དང་། གང་བྱེད་ཐུབ་པ། དེ་བཞིན་ལོ་ལྔ་བཅུའི་འཆར་གཞི་ཞིག་དགོས་པ་མཐོང་། ལོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་ནང་མུ་མཐུད་འཐབ་རྩོད་བྱེད་ནས་གནས་དགོས་ཀྱང་གནད་དོན་བྱེད་དགོས་པ་གཙོ་བོ་གཞིས་ལུས་རྒྱ་ཆེ་མི་མང་གི་མངོན་འདོད་དེ་དག་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལམ་ནས་བསྒྲུབ་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུ་དང་། བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཐོབ་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུ་འདི་ང་ཚོའི་རྩ་བའི་འོས་འགན་དེ་ཆགས་ཡོད།

དེར་བརྟེན་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཚོགས་འདུ་བརྒྱུད་ནས་མང་ཚོགས་ནང་ཤེས་ཡོན་དང་དཔལ་འབྱོར། རིག་གནས་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་གོ་རྟོགས་དང་བགྲོ་གླེང་རབ་དང་རིམ་པ་མང་པོ་བྱུང་ཡོད། རྣམ་པ་ཚོས་མ་འོངས་པར་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་འཕྲོད་བསྟེན་ཚོགས་འདུ་བསྐོང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་མིན་ཐད་བསམ་ཚུལ་སྤུང་རོགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།  ཞེས་སོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་གནང་གྲུབ་མཚམས་འཕྲོད་བསྟེན་དྲུང་ཆེ་དཔལ་ལྡན་དོན་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་གསུང་བཤད་གནང་སྟེ་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོ་གྲོལ།

སྤྱིར་ཉིན་གྲངས་གསུམ་གྱི་ཟབ་སྦྱོང་རིང་ཁྱད་ལས་པ་སྐུ་ཞབས་ལྦི་ཀ་སི་ Vikas Dagur  ལགས་དང་སྐུ་ཞབས་ཨ་ལོག་ Alok Gupta ལགས་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་ཟབ་འཁྲིད་གནང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག་པ་དང་། རྒྱ་གར་གྱི་ས་གནས་ཁག་ ༣༣ ནས་སྨན་ཁང་ཁག་གི་འགན་འཛིན་དང་། སྨན་པ། དེ་བཞིན་སྨན་ཞབས་པ་བཅས་ཚོགས་བཅར་བ་མི་གྲངས་ ༤༣ མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད། ཐེངས་འདིའི་ཟབ་སྦྱོང་ལ་མཐུན་འགྱུར་རོགས་རམ་གནང་མཁན་ཨ་རིའི་རོགས་ཚོགས་ USAID ཡིན་པ་བཅས། །