༢༠༡༩ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༢༥ རེས་གཟའ་ཕུར་བུ།

༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༢༠ རེས་གཟའ་སྤེན་པའི་ཉིན་འདི་ག་ཕྱི་དྲིལ་བོད་ཀྱི་གསར་ལས་ཁང་གི་བརྙན་འཕྲིན་ཚན་པའི་གསར་འགོད་བསྟན་འཛིན་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་ས་རྭ་མཐོ་སློབ་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སློབ་དཔོན་བགྲེས་པ་གཙང་ཕྲུག་སྟོབས་ལགས་ལ་ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་སྐུ་འཕྲེང་བཅུ་པ་མཆོག་གི་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་དང་། སྐུ་འཕྲེང་བཅུ་གཅིག་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་དགུང་གྲངས་ ༣༠ བཞེས་པའི་སྐོར་བཅར་འདྲི་དང་ལེན་གནང་བ་འདི་ག་ཕྱི་དྲིལ་བོད་ཡིག་ཚན་པས་སྒྲ་ཕབ་ཟུར་འདོན་ཞུས་པ་གཤམ་གསལ། 

དྲི་བ།  པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་པའི་མཚན་གནས་དེ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ནང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཚུལ་དང་པཎ་ཆེན་སྐུ་འཕྲེང་ ༡༠ པའི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་གནང་སྟངས་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་མདོར་བསྡུས་གནང་རོགས།  

ལན།  པཎ་ཆེན་སྐུ་འཕྲེང་རིམ་བྱོན་དང་བོད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ནི། དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ། བདེ་ལྡན་ཞིང་གི་མགོན་པོ་འོད་དཔག་མེད། །སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་འཕགས་མཆོག་སྤྱན་རས་གཟིགས། །དྲིན་ཅན་རྩ་བའི་བླ་མར་སྐུར་བཞེངས་པ། །རྒྱལ་མཆོག་ཡབ་སྲས་གཉིས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས།། ཞེས་པའི་གནད་དོན་འདི་ནས་མར་འབྲེལ་བ་ཆགས་ཡོད། མདོར་བསྡུས་ནས་ཞུས་པ་ཡིན་ན། བོད་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་འདིར་མེ་ཏོག་གང་ལ་ཕོག་པའི་ལྷ་སྐལ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཡིན་པ་དང་། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་རྣམ་སྤྲུལ་དེ་ད་ལྟ་འཚོ་ཞིང་བཞུགས་པའི་༸རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་ཆགས་ཡོད། ༸རྒྱལ་བ་སྐུ་འཕྲེང་རིམ་བྱོན་གྱིས་བོད་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་སྐྱོང་བར་དབུ་འོག་དཔུང་འདེགས་ཞུ་མཁན་གྱི་ཚུལ་དུ་མགོན་པོ་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་རྣམ་སྤྲུལ་པཎ་ཆེན་སྐུ་འཕྲེང་རིན་བྱོན་ཕེབས་པ་རེད།  ༸རྒྱལ་བ་སྐུ་འཕྲེང་རིམ་བྱོན་རྣམས་བོད་གངས་ཅན་ལྗོངས་སྐྱོང་མཁན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚུལ་དུ་ཕེབས་པ་དང་། ༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་ཆོས་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཐོག་བར་ཆད་འཕྲད་སྐབས་པཎ་ཆེན་སྐུ་འཕྲེང་རིམ་བྱོན་རྣམས་ཀྱིས་དབུ་འོག་དཔུང་འདེགས་ཞུས་ཏེ་བར་ཆད་ལྡོག་པར་གནང་གི་ཡོད། 

༸རྒྱལ་མཆོག་སྐུ་འཕྲེང་ལྔ་པའི་སྐབས་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་སྲིད་གཞུང་དབུ་བརྙེས་པ་དང་། པཎ་ཆེན་སྐུ་འཕྲེང་བཞི་བ་བློ་བཟང་ཆོས་རྒྱན་གྱིས་༸རྒྱལ་བ་སྐུ་འཕྲེང་ལྔ་པའི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་མཛད་པ་མ་ཟད། དགེ་ཚུལ་སློང་བསྒྲུབས་པ་དང་། ༸རྒྱལ་བ་སྐུ་འཕྲེང་ལྔ་པ་མཁྱེན་པ་ཧ་ཅང་རྒྱས་པ་དེ་དག་པཎ་ཆེན་སྐུ་འཕྲེང་བཞི་པ་བློ་བཟང་ཆོས་རྒྱན་དང་འབྲེལ་བ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། དེ་ནས་བཟུང་༸རྒྱལ་བ་པཎ་ཆེན་རྣམ་གཉིས་བླ་སློབ་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ཆགས་པ་མ་ཟད། བོད་དང་། རྒྱ་ནག   སོག་པོ། ལ་དྭགས། མོན་ཡུལ་སོགས་ལ་ཆོས་ལུགས་བྱེ་བྲག་པ་ཞིག་གི་བླ་མ་མིན་པར་སྤྱིའི་བླ་མ་ཆགས་པ་རེད།   པཎ་ཆེན་སྐུ་འཕྲེང་ ༡༡ པའི་གནད་དོན་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༨ ཉིན་པཎ་ཆེན་སྐུ་འཕྲེང་ ༡༠ གཞིས་ཀ་རྩེ་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོའི་དགོན་པ་བདེ་ཆེན་ཕོ་བྲང་དུ་ཧ་ཅང་དོགས་གཞིའི་འོག་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རེད།

ཕྱི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༣༠ གཡས་གཡོན་ལ་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོའི་དགོན་པས་ལྷ་ས་རླུང་འཕྲིན་ཁང་བརྒྱུད་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་གློ་བུར་དུ་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཚུལ་དང་། ཡང་སྲིད་སོགས་ཀྱི་སྐོར་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད། ཉིན་གསུམ་རྗེས་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེས་ལྡི་ལིའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་བརྒྱུད་ལྗགས་ལན་སྩལ་ཡོད་པ་རེད།

༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ལྗགས་ལན་དེའི་ནང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སྲིད་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱག་རོགས་གང་ཐུབ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་ལྗགས་ལན་སྩལ་ཡོད། དེ་ནས་ཉིན་བཞི་ལྔའི་རྗེས་ལ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གིས་པཎ་ཆེན་སྐུ་འཕྲེང་༡༠ མཆོག་གིས་དགོངས་རྫོགས་ཆེན་མོ་དང་། ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཕྱོགས།  སྐུ་གདུང་བཞེང་ཕྱོགས། ཞེས་དོན་ཚན་གསུམ་ཅན་གྱི་ཡོངས་ཁྱབ་ཀྱི་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པ་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༡ ནང་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེས་ལྡི་ལི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་བརྒྱུད་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཐོག་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོད་པའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་མཐོ་རིམ་མི་སྣ་ཁ་ཤས་ཤིག་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོའི་དགོན་པར་འགྲོ་ཆོག་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་རེ་སྐུལ་མཛད་འདུག   རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ལམ་སང་བརྡ་ལན་ཕུལ་མི་འདུག  ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༣ གྱི་གཡས་གཡོན་ལ་༸སྐུའི་གཅེན་པོ་རྒྱལ་ལོ་དོན་གྲུབ་མཆོག་དང་བཀའ་ཟུར་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱལ་མཆོག་རྣམ་གཉིས་རྒྱ་ནག་ལ་ཕེབས་ཏེ་ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སྲིད་རྩད་ཞིབ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་བྱ་བྲལ་བྱམས་པ་འཕྲིན་ལས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་ཐུག་འཕྲད་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེ་དུས་བྱ་བྲལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཁོང་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སྲིད་སྐོར་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཐུགས་སྨོན་སྐྱབས་འཇུག་གནང་རོགས་ཞེས་རེ་སྐུལ་ཞུས་འདུག  ༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས། བྱ་བྲལ་རིན་པོོ་ཆེ་མཆོག་གིས་གཙོས་ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སྲིད་རྩད་ཞིབ་ཚོགས་ཆུང་གི་སྐུ་ཚབ་རྒྱ་གར་ནང་ཡོང་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། གནས་ཚུལ་གང་ཡིན་ནའང་གོ་བསྡུར་གནང་ཆོག་གི་རེད། ཅེས་བཀའ་ལན་སྩལ་འདུག  

༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་བཀའ་ལན་དེ་བྱ་བྲལ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་འབྱོར་མི་འདུག  ༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༥ ཟླ་ ༡ ཚེས་༡༢ ཉིན་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཧོན་སུར་གཞིས་ཆགས་སུ་ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སྲིད་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་ཐུགས་གཏན་འཁེལ་གནང་མཛད་འདུག  ༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༥ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༡༤ ཉིན་ཡོངས་ཁྱབ་ཀྱི་ཁྱབ་བསྒྲགས་མཛད་པ་རེད། དེ་ནས་ཕྱི་ཚེས་ ༡༧ རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སྲིད་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་རེད། 

དྲི་བ།   རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་ལ་ཐེ་བྱུས་བྱས་པ་དང་། དེ་བཞིན་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་ད་བར་ག་བ་ཡོད་མེད་གནས་ཚུལ་ཁ་གསལ་ཞིག་ཡོངས་ཁྱབ་ཀྱི་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན་ནམ། 

ལན། ཕྱི་ལོ་ ༡༧༩༣ ལོར་རྒྱ་ནག་མན་ཇུ་གཞུང་གིས་རྩ་ཚིག་དོན་ཚན་ ༢༨ ཅེས་པ་ཞིག་བོད་ལ་བཀྲམ། རྩ་ཚིག་དེའི་ནང་༸རྒྱལ་བ་པཎ་ཆེན་གཉིས་ཀྱིས་གཙོས་བོད་ཀྱི་བླ་སྤྲུལ་མཐོ་རིམ་ཁག་གི་ཡང་སྲིད་ཚང་མ་གསེར་བུམ་དཀྲུགས་ནས་རྩད་གཅོད་བྱ་དགོས་ཞེས་འཁོད་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ཡང་༸རྒྱལ་བ་སྐུ་འཕྲེང་དགུ་པའི་སྐབས་སུ་གསེར་བུམ་དཀྲུགས་དགོས་བྱུང་མེད་པར་བརྟེན། བོད་གཞུང་གིས་རྩ་ཚིག་དོན་ཚན་ ༢༨ ཅེས་པ་དེར་ངོས་ལེན་གནང་གི་མེད་པ་བསྟན་ཡོད། པཎ་ཆེན་སྐུ་འཕྲེང་ ༡༠ དང་། རྒྱལ་མཆོག་སྐུ་ཕྲེང་ ༡༣ པ།  རྒྱལ་མཆོག་སྐུ་འཕྲེང་ ༡༤ པ་གསེར་བུམ་དཀྲུགས་མེད། དེར་བརྟེན་རྩ་ཚིག་དོན་ཚན་ ༢༨ ཅེས་པ་དེ་སྔ་མོ་ནས་ནུས་མེད་ཆགས་ཡོད། པཎ་ཆེན་ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་ནས་བཟུང་ད་བར་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཡོད་དགུ་རྩལ་སྤྲུགས་བྱས་ཏེ་པཎ་ཆེན་སྐུ་འཕྲེང་ ༡༠ སྐུ་ན་ཕྲ་བའི་སྐབས་ནས་བེད་སྤྱོད་བཏང་ཡོད། གང་ལྟར་མདོར་བསྡུས་ནས་བཤད་ན། རྒྱ་གཞུང་གིས་པཎ་ཆེན་སྐུ་འཕྲེང་ ༡༠ པའི་ཐོག་ནས་སློབ་གསོ་བླངས་ཏེ་པཎ་ཆེན་ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་བཟོས་པ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག  པཎ་ཆེན་ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་ཆ་མཚོན་ན་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༥ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༡༧ ཉིན་ཡབ་ཡུམ་སྐུ་འཁོར་དང་བཅས་པ་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་རེད། དེ་ནས་བཟུང་ད་བར་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་ཡོད། ཅེས་ལན་འདེབས་གནང་འདུག

ཕྱོགས་མཚུངས་གསར་འགོད་པས་ཕྱི་དྲིལ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚན་པའི་འགན་འཛིན་འབྲུག་རྟེན་སྐྱིད་ལགས་ལ་བཅར་འདྲི་ཞུ་སྐབས་གསུང་དོན། ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༢༥ ཉིན་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་།  ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༥ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༡༤ ཉིན་ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དགུང་གྲངས་དྲུག་ལ་བཞེས་སྐབས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པ་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་ལྷུན་གྲུབ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོ་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་འཁྲུལ་བྲལ་དུ་ངོས་འཛིན་མཛད།  འོན་ཀྱང་དེ་ནས་ཉིན་གསུམ་གྱི་རྗེས་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༥ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༡༧ ཉིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁོང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་རྗེས་ད་བར་ཁོང་དང་ཁོང་གི་ནང་མི་རྣམས་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བ་རེད།  རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བྱེད་བབ་དེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ཙམ་མ་ཟད། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་ནས་ཡོངས་སུ་ཁྲིམས་འགལ་ཆགས་ཡོད། དཔེར་ན། རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་ Universal Declaration of Human Rights དང་འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས་ UN Charter ཡོད། ཕྱོགས་མཚུངས་སྤྱི་དམང་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ Civil and Political Rights ཞེས་པ་ཡོད། དེ་དག་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་བ་ཙམ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ལའང་རྡོག་རོལ་བཏང་ཡོད། དཔེར་ན་རྩ་ཁྲིམས་དེའི་ནང་གི་དོན་ཚན་ ༣༦ ནང་མི་སེར་ཡོངས་ལ་ཆོས་དད་རང་དབང་ཡོད། ཅེས་འཁོད་ཡོད། ཅེས་སོགས་ལན་འདེབས་གནང་།