ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༠ རེས་གཟའ་ལྷག་པ།
༄༅།།རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི་བདེ་སྲུང་བློན་ཆེན་ཟུར་པ་དང་བོད་དོན་ཐོག་ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ཇོར་ཇ་ཕར་ནན་ཌེས་ George Fernandes མཆོག་ཡུན་རིང་སྙུན་མནར་གྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༩ ཉིན་དགུང་གྲངས་ ༨༨ ཐོག་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་པའི་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག དམ་པ་ཁོང་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༣༠ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༣ ཉིན་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀར་ན་ཊ་ཀ་མངའ་སྡེའི་ནང་ཡབ་ཇོན་ཇོ་སེབ་ཕར་ནན་ཌེས་ John Joseph Fernandes ལགས་དང་ཡུམ་ཨ་ལིས་མཱར་ཐ་ཕར་ནན་ཌེས་ Alice Martha Fernandes ལགས་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། ནང་མིར་བུ་སྤུན་དྲུག་བྱུང་བའི་ནང་ནས་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཆེ་ཤོས་དེ་ཡིན་འདུག དམ་པ་ཁོང་དགུང་ལོ་ ༡༦ ཐོག་ཡེ་ཤུའི་ཆོས་ལུགས་ཐོག་སློབ་གཉེར་གནང་བ་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༦ ནས་ ༡༩༤༨ བར་ལོ་གཉིས་རིང་ལྟ་གྲུབ་རིང་ལུགས་ཐོག་ཆེད་གཉེར་གནང་།
དེ་རྗེས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ ལོར་མུམ་བེར་གནས་སྤོས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཚོང་དོན་ཚོགས་པའི་ལས་འགུལ་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་སྟེ། རིམ་པས་ཚོགས་པ་དེས་སྣེ་ཁྲིད་གཙོ་བོར་བསྐོ་གཞག་གནང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༧ ལོར་མུམ་བེ་ནས་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ Lok Sabha འཐུས་མིར་ཐོག་མར་འདེམས་ཐོན་བྱུང་། དེའི་སྐབས་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་ནང་དམ་པ་དེ་ཉིད་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ལ་བོད་དོན་ཐོག་མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ནང་གླེང་སློང་གནང་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་ཡོད་མེད་བཀའ་འདྲི་ཞུས་ཡོད། དེར་མ་ཟད་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་ནས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་དབུ་འཁྲིད་དུ་ངོས་འཛིན་གནང་རྒྱུ་དང་། རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་བཙན་འཛུལ་འོག་ནས་མཐར་སྤྲོད་གནང་རྒྱུའི་མཐུན་འགྱུར་གནང་དགོས་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེན་པོ་གནང་མཁན་གྲས་ཤིག་རེད།
དེ་བཞིན་བོད་མི་རྣམས་རྐྱེན་ངན་ཞིག་གིས་རྒྱ་གར་ནང་བཙན་བཅོལ་དུ་ཕེབས་པར། བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་རྣམས་རིང་མིན་དཀའ་རྙོག་སེལ་རྗེས་བོད་དུ་ཕར་ཕྱིར་ལོག་གནང་རྒྱུའི་ཐད་རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་འཆར་གཞི་ཡོད་མེད་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ཀྱང་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པ་སོགས་བོད་དོན་ཐོག་བཅོས་མིན་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་གནང་མཁན་མི་སྣ་གལ་ཆེ་ཞིག་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༡ ལོར་ལྕམ་སྐུ་ལཱའི་ལ་ཀ་སྦིར་ Smt. Leila Kabir ལྷན་དུ་གཉེན་སྒྲིག་གནང་བ་དང་ཁོང་གཉིས་ལ་སྲས་གཅིག་ཡོད་འདུག རིམ་པས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༤ ལོར་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་མེ་འཁོར་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོར་བསྐོ་གཞག་གནང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༥ ལོར་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ཛ་དྲག་གི་ཁྲིམས་གཞིས་རྐྱེན་པས་དམ་པ་དེས་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་བརྩམས་ཏེ་མཐར་ཁོང་འཛིན་བཟུང་དོ་དམ་འོག་ཚུད།
དེ་རྗེས་རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་ཝི་པི་སིངྒ་ V.P. Singh མཆོག་གི་སྲིད་གཞུང་འཛིན་སྐབས་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༢ ཉིན་དངོས་སུ་མེ་འཁོར་བློན་ཆེན་གྱི་འགན་འཁུར་བཞེས། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༤ ལོར་དམ་པ་ཁོང་ནས་ས་མ་ཏཱ་ཚོགས་པ་ Samata Party ཞེས་པའི་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཞིག་གསར་འཛུགས་གནང་། དེའི་རྗེས་དམ་པ་ཁོང་ཇ་ན་ཏ་དལ་ Janata Dal ཞེས་པའི་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་དེས་ལྡེ་མིག་ལྟ་བུའི་འཐུས་མི་གཙོ་གནད་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ལ། ད་དུང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༤ ལོར་རྒྱལ་སྤྱིའི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དང་པོ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་བསྐོང་ཚོགས་གནང་སྐབས།
ཚོགས་འདུའི་གོ་སྒྲིག་ཞུ་རྒྱུར་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་གྱི་གཙོ་འགན་བཞེས་མཁན་ཞིག་ཀྱང་ཆགས་ཡོད། ཕྱི་ལོ ༡༩༩༨-༢༠༠༤ བར་སྲུང་སྐྱོབ་བློན་ཆེན་ཡིན་སྐབས་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ ལོར་ཀར་འཁྱིལ་ Kargil དམག་འཁྲུག་བྱུང་རྗེས་ཁོང་ནས་པོ་ཁ་རན་ Pokhran nuclear ཞེས་པའི་རྡུལ་ཕྲན་མཚོན་ཆ་དེ་ཚོད་ལྟ་གནང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ལོར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས་གདན་ཞུས་ལྟར་བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་ཐེངས་ ༤༨ པའི་ཐོག་དམ་པ་ཁོང་གི་སྣེ་ཁྲིད་འོག་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་ ༡༠ ཙམ་བཞུགས་སྒར་དུ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་མཚོན་ཆེད་དུ་ཕེབས་གནང་མཛད།
མདོར་ན། དམ་པ་ཁོང་ནི་སྐུ་ན་ཕྲ་མོའི་དུས་ནས་ཆབ་སྲིད་དང་སྤྱི་ཚོགས་ལེགས་བཅོས་ཐད་ལའང་ཐུགས་སྣང་དང་དགའ་མོས་ཆེན་པོ་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན། ཁོང་གིས་ལྗགས་རྩོམ་གནང་བའི་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱག་དེབ་མང་དག་ཅིག་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ཆེའི་ཀློག་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་ལ་ཚད་མཐོའི་ཆེ་བསྟོད་དང་དགའ་མོས་གནང་བཞིན་ཡོད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་བོད་ལ་དུས་འགྱུར་བྱུང་བ་ནས་བཟུང་དམ་པ་ཁོང་གིས་སྐུ་ཚེ་ཧྲིལ་པོར་བོད་དོན་ཐོག་ཐུགས་ཁུར་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་བཞེས་ཏེ་གོ་སྐབས་ནམ་བྱུང་ལ་གནས་བབ་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཐོག་བཞུགས་ཡོད་མེད་ལ་མ་ལྟོས་པར་འགྱུར་ལྡོག་མེད་པར་བོད་དོན་ཆེད་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན།
ཁོང་ནི་བོད་མིའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ནང་དྲང་བདེན་དང་། གཞན་ཡང་འཚེ་བ་མེད་པའི་འཛམ་གླིང་ཞིག་བསྐྲུན་རྒྱུར་མཛད་རྗེས་ཅན་གྱི་རླབས་ཆེན་གྱི་དབུ་འཁྲིད་ཞིག་ཡིན། བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས་ཀྱི་སླད་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་གནང་མཁན་གྱི་བོད་མིའི་གྲོགས་པོ་བློས་ཐུབ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ཅིང་། ལྷག་པར་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ཐུགས་སྣང་གཤིན་པོའི་ཐོག་དད་གུས་རྩེ་གཅིག་དང་བཀུར་བསྟི་ཆེན་པོ་ཞུ་མཁན་གྱི་སྐྱེས་བུ་རླབས་ཆེན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན།
གྲོས་ཆོད།
སྐུ་གཤེགས་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྨད་བྱུང་མཛད་རྗེས་རྣམས་ལ་གུས་བཀུར་ཆེ་བསྟོད་ཀྱིས་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ཁོང་ཉིད་སྐུ་ཚེ་མ་ཟིན་པ་འདིས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ལའང་གྱོང་གུད་གོད་ཆག་བྱུང་བར་བརྟེན་ཤུལ་བཞུགས་ནང་མི་ལྟོས་བཅས་རྣམས་ལ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས་གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་སྙིང་དབུས་ནས་ཐུགས་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དམ་པ་ཁོང་གི་ཕུགས་འདུན་བཟང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་ཅིང་། བྱས་བསགས་ཉེས་ལྟུང་མཐའ་དག་བྱང་ཞིང་དག་ནས་བདེ་ནས་བདེ་བར་བགྲོད་པའི་སྨོན་ལམ་ཤུགས་དྲག་ཞུ་རྒྱུ་བཅས་ཀྱི་སྤྱི་མོས་གྲོས་ཆོད་དུ། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༩ ལ།།
གོང་གསལ་གྲོས་ཆོད་འདི་བཞིན་སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༧ པའི་ཐོག་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༩ ལ།།
