༢༠༡༨ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༡༦ རེས་གཟའ་པ་སངས།
༄༅། །བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེངྒེ་མཆོག་ལ་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ཝ་ཤིན་ཊོན་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཨ་རི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་ཀུན་གླེང་ལས་རིམ་དུ་མགྲོན་འབོད་ལྟར་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་བཅར་འདྲི་དང་ལེན་གནང་འདུག
གསར་འགོད་པ། ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ཝ་ཤིང་ཊོན་དུ་ཉིན་གསུམ་རིང་གཞུང་འབྲེལ་ལས་དོན་གྱི་ལས་འཆར་གཙོ་བོ་གང་ཡིན་སྙིང་བསྡུས་གསུང་རོགས།
སྲིད་སྐྱོང་མཆོག ང་རང་འདིར་ཡོང་དགོས་དོན་གཙོ་བོ་ནི། ཨ་རིའི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་བསྐོ་གཞག་ཐད་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་རྒྱུ་དང་། ཉེ་ཆར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ནང་བོད་ནང་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་གི་གོ་སྐབས་འདྲ་མཉམ་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་ཞིག་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མ་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རོགས་ཞེས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམས་དང་མཇལ་ནས་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ། དེ་བཞིན་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་བཅས་ལ་མུ་མཐུད་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་ཐབས་ཆེད་ཡོང་བ་ཡིན། ཉེ་ཆར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་བོད་མི་རྣམས་ལ་རོགས་དངུལ་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་གསུམ་བཀའ་འཁྲོལ་ཐོབ་ཡོད་པ་དེ་དག་གང་མགྱོགས་ལག་བསྟར་ཡོང་སླད་འབད་བརྩོན་བྱ་རྒྱུ་བཅས་ཡིན།
གསར་འགོད་པ། དེ་སྔོན་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་ཤས་ནང་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་ཕེབས་གནང་ཡོད། ས་གནས་དེ་དག་ནང་ལས་དོན་ཇི་སྤེལ་གསུང་རོགས།
སྲིད་སྐྱོང་མཆོག ཐེངས་འདིར་ཉིན་གྲངས་ ༢༦ ནང་ཚུད་ལ་ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་འདྲ་མིན་ནང་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་ ༡༢ ནང་ལས་འཆར་ཆེད་ཕྱོགས་བསྐྱོད་བྱས་པ་ཡིན། དང་ཐོག་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་སི་པན་ Spain གྱི་གྲོང་ཁྱེར་མེཌ་རིཌ་ Madrid ཡི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་གྱིས་ཕྲན་ལ་འགྲོན་འབོད་གནང་བ་ལྟར། ས་གནས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་སོགས་དང་ཐུག་འཕྲད་བྱུང་བ་མ་ཟད། ས་ཁུལ་དེར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོང་འདུས་ལྷན་ཚོགས་ Mountain and sustainable Trade Fair ཀྱི་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོར་མཉམ་ཞུགས་བྱ་རྒྱུ་བྱུང་བར་བརྟེན། རྒྱ་ནག་གི་ཚོང་འབྲེལ་སྐུ་ཚབ་ལྷན་ཚོགས་དེ་ནས་ཕྱིར་འཐེན་བྱ་དགོས་བྱུང་བ་རེད། སྐབས་དེར་བོད་མི་མང་ཡུ་རོབ་སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་ཀྱང་ལྷན་དུ་ཕེབས་ཡོད།
ད་ཐེངས་གལ་ཆེ་ཤོས་གཅིག་ནི། ཇི་ནི་ཝར་འཛམ་གླིང་མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་དུས་བཀག་བསྐྱར་ཞིབ་ཐེངས་གསུམ་པ་གནང་ཡོད། སྐབས་དེར་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༤༠ གྱིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་རྟོག་ཞིབ་གནང་ཡོད་པར་བརྟེན་ད་ཐེངས་འཛམ་གླིང་མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་དུས་བཀག་བསྐྱར་ཞིབ་ཐེངས་ ༣༡ དང་། རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་དུས་བཀག་བསྐྱར་ཞིབ་ཐེངས་ ༣ ཆགས་ཡོད། རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་དུས་བཀག་བསྐྱར་ཞིབ་ཐེངས་གསུམ་པའི་སྐབས་དེར་རྒྱལ་ཁབ་བཅུ་གསུམ་གྱིས་བོད་མིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ལ་སེམས་འཚབ་ཀྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེ་བཏོན་འདུག
རྒྱ་ནག་ལ་དུས་བཀག་བསྐྱར་ཞིབ་ཐེངས་གསུམ་པ་འགོ་མ་ཚུགས་པའི་ཉིན་བཞིའི་གོང་སྟེ། ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢ ཉིན་སུད་སི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་ནི་ཝར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་དང་ཇི་ནི་ཝ་སྐུ་ཚབ་དོན་ཁང་གཉིས་ཟུང་སྦྲེལ་ཐོག་ནས་ ༼རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དབང་སྒྱུར་འོག་ཡོད་པའི་ས་ཁུལ་ཁག་གི་ནང་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས། ༢༠༡༨ ལོའི་ཇི་ནི་ཝའི་ལྷན་ཚོགས།༽ “Geneva Forum-2018: Forum on Human Rights Situation in Regions under the PRC.” ཞེས་པའི་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་གོ་སྒྲིག་གནང་བ་རེད། སྐབས་དེར་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་ཐོག་མཁས་དབང་དང་། ཤེས་ལྡན་མི་སྣ། གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ། ཁྲིམས་རྩོད་པ། ལས་འགུལ་བ་སོགས་མགྲོན་འབོད་གནང་བ་ལྟར། བོད་དང་། ཡུ་གུར། ལྷོ་སོག ཧོང་ཀོང་བཅས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་རྣམས་ཕེབས་ནས་རྒྱ་ནག་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་གོ་བསྡུར་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གྱི་ལས་རིམ་སོགས་རྒྱ་ཆེ་གནང་ཡོད། ལས་རིམ་དེ་དག་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ནས་དུས་ཐོག་རྒྱང་བསྲིངས་གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། དེ་ནས་འཇར་མན་ནིའི་གྲོང་ཁྱེར་ Franfurt དང་ཧྥི་རེ་སྦུར་གི་ Freiburg ནང་དུ་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་བསྐྱོད་ཀྱིས་བོད་དོན་གོ་རྟོགས་ཤུགས་ཆེ་སྤེལ་ཐུབ་པ་བྱུང་།
གསར་འགོད་པ། འཛམ་གླིང་མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་དུས་བཀག་བསྐྱར་ཞིབ་དེ་ཤུགས་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་འདས་པའི་ལོ་ ༡་་༢ ནང་ཚུད་ལ་ཡུ་གུར་གྱི་གནས་ཚུལ་དྲིལ་བསྒྲགས་ཤུགས་ཆེ་བྱུང་ཡོད། གོང་དུ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་གསུང་པ་ལྟར་བོད་མིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་ཤས་ཤིག་གིས་སེམས་འཚབ་ཀྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེ་བཏོན་པ་དང་། བར་ལམ་ཡུ་གུར་གནས་ཚུལ་དྲིལ་བསྒྲགས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་བྱུང་བ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་མིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་དེ་སྔ་ལས་ཕྲན་བུ་མངོན་གསལ་ཆུང་བའི་གཟིགས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད་དམ།
སྲིད་སྐྱོང་མཆོག ཡུ་གུར་གྱི་གནས་སྟངས་ཇི་ཙམ་ཚབས་ཆེ་ཡང་། བོད་ནང་དུ་གནས་སྟངས་དེ་བས་ཚབས་ཆེ་བ་ཡོད། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེས་ཀྱང་དེ་ལྟར་དངོས་འབྲེལ་ཡིན་པ་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་དང་། ད་རེས་ཇི་ནི་ཝའི་ལྷན་ཚོགས་སྐབས་བོད་དང་། ཡུ་གུར། ལྷོ་སོག ཧོང་ཀོང་བཅས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ལྷན་འཛོམས་གནང་བ་དེས་ཚང་མའི་འཐབ་རྩོད་གཅིག་གྱུར་ཡིན་པ་གསལ་འདོན་གནང་བ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་གཏམ་བརྗོད་རང་དབང་སྤྲོད་ཀྱི་མེད་པ་གསལ་འདོན་གནང་ཡོད། སྐབས་མཚམས་སོ་སོར་གནས་ཚུལ་ཛ་དྲག་ཆེ་ཆུང་གིས་རྐྱེན་པས་དྲིལ་བསྒྲགས་རྒྱ་ཆེ་ཆུང་དེ་འདྲ་ཡོང་བ་དེ་འགྲོ་སྟངས་ཤིག་རེད། དཔེར་ན་ད་ལྟའི་ཆར་ཡུ་གུར་མི་མང་ས་ཡ་གཅིག་ཙམ་ཞིག་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བཀག་ཉར་འོག་རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས་ཀྱི་སློབ་གསོའི་ལས་འགུལ་ཟེར་བ་སྤེལ་མུས་ཡིན་སྟབས་གནས་ཚུལ་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ནས་ཛ་དྲག་ཅིག་ཆགས་པ་རེད།
ཕྱོགས་མཚུངས་བོད་ནང་ལ་མཚོན་ན་ད་ཆ་བོད་མི་ ༡༥༣ རང་ལུས་མེར་སྲེག་བཏང་བ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་འབྲོག་པ་ས་ཡ་གཉིས་ལྷག་ཙམ་ལ་བཙན་དབང་གི་ཐོག་ནས་འབྲོག་ས་ནས་གནས་སྤོ་བྱེད་བཅུག་ཡོད། གནས་ཚུལ་དེ་དག་གསལ་འདོན་བྱེད་སྐབས་རྒྱ་ནག་ནང་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་གདོང་རིས་ངོ་མ་དམར་རྗེན་དུ་བཏོན་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད།
གསར་འགོད་པ། སྤྱིར་བཏར་འཛམ་གླིང་མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞི་དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གིས་གཙོས་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་ལྔས་དབང་སྒྱུར་བྱེད་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཡིན་སྟབས། རྒྱལ་ཁབ་ལྔ་པོ་ནས་གཅིག་གིས་དགག་བྱ་བྱས་པ་ཡིན་ན་བྱེད་རྒྱུ་གང་ཡང་མེད་སྟབས། བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་ལ་ནུས་པ་དེ་ཙམ་འཐོན་མ་ཐུབ་པར་གནས་ཡོད། དེར་བརྟེན་བཀའ་ཤག་སྐབས་བཅུ་གཉིས་དང་། བཅུ་གསུམ་སྐབས་རྒྱལ་ཚོགས་སུ་ཞུ་གཏུག་བྱ་རྒྱུའི་ལས་འགུལ་དེ་དག་མཚམས་འཇོག་གནང་བ་རེད། འོན་ཀྱང་ད་ཆ་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་བཀའ་ཤག་སྐབས་ ༡༥ དུས་སུ་ལས་འགུལ་དེའི་ཐོག་སླར་ཡང་ཤུགས་སྐྱོན་བཞིན་ཡོད། རེ་བ་གསར་པ་གང་གཟིགས་བཞིན་འདུག
སྲིད་སྐྱོང་མཆོག དེ་སྔ་བཀའ་བློན་ཁྲི་ཟུར་སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་བཀའ་ཤག་གི་སྐབས་མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ནང་འབད་བརྩོན་གནང་རྒྱུ་དེ་མཚམས་འཇོག་གནང་མེད། དེ་མུ་མཐུད་ནས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་དགོངས་པ་བཞེས་སྟངས་དེ་གོང་དུ་ཁྱེད་རང་གིས་གསུང་པ་ལྟར་རེད། མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སུ་ཞུ་གཏུག་བྱས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གྲུབ་འབྲས་འདི་ཡིན་ཞེས་ལམ་སང་སྟོན་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་། ཞུ་གཏུག་བྱས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་མཚོན་ནའང་བོད་དོན་སྐོར་ལ་གླེང་སློང་མ་བྱེད་ཐབས་མེད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་ཡོང་སྟབས། འཛམ་གླིང་མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ལྟ་བུ་སྡིངས་ཆ་ཧ་ཅང་གལ་གནད་ཅན་ཞིག་ཆགས་ཡོད། ད་ལན་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་གཞོན་པ་དང་། དེ་བཞིན་སྐུ་ཚབ་མི་གྲངས་ ༦༠་་༧༠ མཉམ་དུ་ཟླ་བ་ཁ་ཤས་རིང་འབྲེལ་འཚུབ་འཚུབ་བཟོ་དགོས་དོན་འདི་ང་ཚོ་མི་ཉུང་ཉུང་ཞིག་གིས་མཉམ་རུབ་ཐོག་ནས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་ཚོགས་མིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚོར་ཞུ་གཏུག་བྱས་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་རེད། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་ཀྱང་རྒྱལ་ཁབ་དེ་དག་གིས་བོད་དོན་སྐོར་གྱི་དྲི་བ་འདོན་སྐབས་ལན་འདེབས་མ་བྱས་ཐབས་མེད་ཆགས་ཡོད། །
