༢༠༡༨ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡ རེས་གཟའ་པ་སངས།

༄༅། །བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེངྒེ་མཆོག་གིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་སྐབས་བཅོ་ལྔ་པའི་བཀའ་ཤག་གིས་ལས་ཁུར་ཞུས་ནས་ད་ཆ་ལོ་གཉིས་ཧྲིལ་པོ་འཁོར་བར་བརྟེན་ད་བར་ལས་དོན་གང་ཅིར་དམིགས་ཡུལ་དང་གྲུབ་འབྲས།  མ་འོངས་འཆར་སྣང་དང་གདོང་ལེན་གནང་དགོས་པའི་གནད་དོན་སོགས་དང་འབྲེལ་ནས་འདི་ག་ཕྱི་དྲིལ་བོད་ཀྱི་བརྙན་འཕྲིན་ཚན་པའི་གསར་འགོད་པ་པདྨ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་ལས་ཁུངས་སུ་བཅར་ནས་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེངྒེ་མཆོག་ལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པ་ཁག་གཤམ་གསལ།

དྲི་བ།  གཞི་རྩའི་ང་ཚོས་བཀའ་བློན་རྣམས་ལ་བཅར་འདྲི་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ནའང་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ལོ་གཉིས་ནང་བཀའ་ཤག་གི་ལས་དོན་གནང་ཕྱོགས་དང་གྲུབ་འབྲས་ཇི་བྱུང་ཐོག་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་གནས་སྟངས་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་སྙིང་བསྡུས་ཤིག་གནང་རོགས།

སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས།  གཞི་རྩའི་ཆ་ནས་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་བཀའ་བློན་རྣམ་པས་སོ་སོའི་ལྷན་ཁང་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་གནང་ཕྱོགས་སྐོར་རིམ་པས་ཞིབ་ཕྲ་གསུང་གནང་གི་རེད། སྤྱི་ཡོངས་ནས་ཞུས་པ་ཡིན་ན་ལོ་གཉིས་རིང་ལ་འཐུས་ཤོར་བཏང་མེད། གཙོ་བོ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་གཞིར་བཟུང་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་མངོན་འདོད་སྒྲུབ་རྒྱུའི་ཆེད་དུ་བཀའ་ཤག་སྐབས་ ༡༤ ལྟར་བཀའ་ཤག་སྐབས་ ༡༥ སྐབས་སུ་གྲུབ་འབྲས་ཕྲན་བུ་བྱུང་སོང་བསམ་པའི་ཚོར་སྣང་བྱུང་།

ཆོས་རིག

དཔེར་ན།  ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོའི་དུས་འཁོར་དབང་ཆེན་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་བ་རེད།  རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་སྨད་གྲྭ་ཚང་ནས་ལོ་ལྟར་བོད་མི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་ནང་ཆོས་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་བརྡ་སྤྲོད་སོགས་སློབ་ཁྲིད་གནང་མུས་ཡིན།  རྒྱུན་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཚེའི་ཞབས་རིམ་བསྒྲུབས་དང་སྒྲུབ་མུས་རེད། 

ནང་སྲིད།

ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་གཞིར་མཚོན་ན་ལས་གཞི་ཧ་ཅང་རྒྱ་ཆེན་པོ་རེད།  ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་གཙོ་བོ་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གིས་ ༢༠༡༤ ལོའི་བོད་མིའི་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་སྤྲོད་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ (The Tibetan Rehabilitation Policy, 2014) ཞེས་པ་གཏན་འབེབས་གནང་བ་ནས་བཟུང་།  འབྲེལ་ཡོད་མངའ་སྡེའི་གཞུང་གིས་དེ་ལྟར་ལག་བསྟར་རྒྱུན་འཁྱོངས་ཡོང་སླད་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་འབད་བརྩོན་མུ་མཐུད་གནང་མུས་ལྟར།   ཀར་ན་ཊ་ཀ་ Karnataka མངའ་སྡེའི་གཞུང་གིས་སྲིད་བྱུས་དེ་ལག་བསྟར་གནང་འགོ་བཙུགས་ཟིན།  ཕྱོགས་མཚུངས་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ཨུཏྟརཁཎྜ་ Uttarkhand མངའ་སྡེར་མཚོན་ནའང་སྲིད་བྱུས་དེ་ལག་བསྟར་གནང་བཞིན་ཡོད།  དེ་བཞིན་ཉེ་ལམ་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་ Arunachal Pradesh མངའ་སྡེའི་གཞུང་ནས་ཀྱང་ལག་བསྟར་གནང་བ་རེད།  ད་ཆ་ལ་དྭགས་ Ladakh དང་གཞན་ས་ཆ་ཁ་ཤས་ནང་སྲིད་བྱུས་དེ་ལག་བསྟར་གནང་རྒྱུ་ལུས་ཡོད།  རྒན་གསོ་ཁང་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་དང་གཞོན་སྐྱེས་ལས་མེད་ཚོར་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་རྒྱུ། གཞིས་ཆགས་ཁག་ནང་ས་ཐོ་ལག་འཛིན་ Record of Tenancy Certificate དེབ་སྐྱེལ་བྱ་རྒྱུ་སོགས་རེད། 

དཔལ་འབྱོར།

དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ནས་དངུལ་ཁང་འཛུགས་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་བཏིངས་ཡོད། སུད་ཚོང་བ་ཚོར་འཚོ་རྟེན་རོགས་སྐྱོར་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་ནང་འགྲུལ་སྐྱེལ་གླ་འཁོར་གཏོང་མཁན་མི་གྲངས་ ༡༠༠ ཙམ་ལ་ལོ་གསུམ་རིང་ཧིན་སྒོར་འབུམ་དྲུག་རེ་རོགས་སྐྱོར་གནང་རྒྱུ་རེད། 

ཤེས་རིག

ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་རྒྱ་གར་དབུས་བོད་སློབ་འཛིན་ཚོགས་ནས་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་དེ་དག་ཚུར་རྩིས་ལེན་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེ་ཤོས་ཆགས་ཡོད།  ཕྱི་ཟླ་ ༥ དང་ ༦ ནང་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཡོངས་རྫོགས་རྩིས་ལེན་ཚར་འགྲོ་གི་རེད། ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་རྒྱུན་འཁྱོངས་གནང་རྒྱུ་དང་། ཤེས་ཡོན་ཐོག་སྔར་ལྷག་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་གསལ་པོ་རེད།

བདེ་སྲུང་།

བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་ཕྱྭའི་ཐོག་འགན་ཁུར་རྐང་བཞེས་གནང་གི་ཡོད། རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་ཀྱང་མཐུན་འགྱུར་རོགས་རམ་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་སྦྱོར་བཞིན་འདུག  བོད་ནས་གསར་དུ་འབྱོར་བ་རྣམས་ལ་སྣེ་ལེན་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཉེ་ཆར་རྒྱ་གར་ནང་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་ RC མེད་མཁན་བོད་མི་གྲངས་ ༩༥༥ ལ་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་གསར་པ་བཟོ་རྒྱུའི་བཀའ་འཁྲོལ་ཐོབ་ཡོད།

འཕྲོད་བསྟེན།

འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞིའི་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་ཡོད། སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞིའི་ནང་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་གི་ཡོད། ནད་གཞི་སྔོན་འགོག་ཐོག་ལའང་ཕྱག་ལས་གནང་མུས་རེད། 

ཕྱི་དྲིལ།

ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བོད་ཡིག་དྲ་རྒྱ་ 154.35.136.131 དང་། ཨིན་ཡིག་ tibet.net རྒྱ་ཡིག་ xizang-zhiye བཅས་ཀྱི་དྲ་རྒྱ་དང་བོད་ཀྱི་བརྙན་འཕྲིན་ TTV ལ་གཟིགས་མཁན་མང་དུ་ཕྱིན་ཡོད། 

དྲི་བ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་ད་ལྟའི་ཆར་ཕྱི་ནས་རོགས་དངུལ་མང་དག་ཅིག་ཐོབ་ཡོད། རོགས་དངུལ་དེ་དག་ལས་གཞི་གང་དང་གང་གི་ཆེད་དུ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་།  རོགས་དངུལ་བེད་སྤྱོད་གནང་ཕྱོགས་སྐོར་གསུང་རོགས།

སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས།   རོགས་དངུལ་དེ་དག་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་ནང་བཞུགས་པའི་མི་མང་ཚོའི་ཆེད་དུ་རེད།  བོད་མི་སུད་ཚོང་བ་གྲངས་ ༡༠༠༠ ལ་ཧིན་སྒོར་འབུམ་རེ་འཚོ་རྟེན་རོགས་སྐྱོར་གནང་ཡོད།  འགྲུལ་སྐྱེལ་གླ་འཁོར་གཏོང་མཁན་དང་ཚོང་ཆུང་ཙག་རིགས་རྒྱག་མཁན་ཚོ་ལའང་འཚོ་རྟེན་རོགས་སྐྱོར་ཡོད།  སློབ་ཡོན་ལ་མཚོན་ན་སློབ་ཡོན་གྱི་དངུལ་འབོར་བརྒྱ་ཆ་དེ་སྔ་ལས་མང་བ་སྤར་ཆ་བྱས་ཡོད། གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་ནང་རྐང་རྩེད་པོ་ལོའི་རྩེད་ཐང་གསར་བཟོ་བྱ་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་ཡོད།  དེ་བཞིན་ལུས་སྦྱོང་ཁང་ Gym འཛུགས་རྒྱུ་སོགས་གཞིས་ཆགས་ཁག་སྲ་བརྟན་ཡོང་ཆེད་རེད། 

དྲི་བ། ལས་དོན་གལ་ཆེ་ཤོས་གཅིག་དེ་ཆབ་སྲིད་ཆགས་ཡོད། སྐུ་ངོ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཕྱི་དྲིལ་བཀའ་བློན་གཅིག་ལྕོགས་རེད། དེར་བརྟེན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་གནས་བབ་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་དེ་གང་འདྲ་ཞིག་གི་ཐོག་གནས་ཡོད།

སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས།  སྤྱི་ཡོངས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཐོག་ནས་བརྗོད་ན་བོད་ཀྱི་གནས་བབ་ད་ལྟའི་ཆར་ཡག་པོ་ཡོད། ཨ་རི་དང་རྒྱ་གར་གཞུང་གཉིས་ནས་ཀྱང་བོད་དོན་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་སྔར་ལས་ཤུགས་ཆེ་བ་གནང་བཞིན་འདུག 

དྲི་བ།  འདས་མ་ཐག་པའི་ལོ་འདིའི་ནང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་འཆར་སྣང་ལྷན་ཚོགས། ཞེས་གྲགས་ཆེ་བའི་ཚོགས་འདུ་ཞིག་ཚོགས་ཡོད། རིང་མིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་གཞོན་སྐྱེས་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་འཆར་སྣང་ལྷན་ཚོགས་ཚུགས་གཏན་འཁེལ་ཡོད།  མ་འོངས་པར་དེ་ལྟ་བུའི་ལས་འཆར་གཞན་གང་དང་གང་ཡོད་སྐོར་གསུང་རོགས།

སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དུས་རྟག་ཏུ་བཀའ་སློབ་ཕེབས་དོན་ལྟར།  རེ་བ་བཟང་ས་ནས་རྒྱག་དགོས་པ་དང་། གྲ་སྒྲིག་སྡུག་ས་ནས་བྱེད་དགོས། ཞེས་བཀའ་སློབ་དགོངས་དོན་ལྟར། ལོ་ལྔའི་ནང་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་ཐོབ་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུ་དེ་རེད།  ན་ནིང་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ནང་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་འཆར་སྣང་ལྷན་ཚོགས་ཚོགས་པ་རེད།  དབུ་མའི་ལམ་དང་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་གསོ་ཡོང་ཆེད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཐུབ་པ་གང་ཡོད་མེད་ཐོག་བགྲོ་གླེང་བྱས་འབྲས་སུ་བསམ་འཆར་དོན་ཚན་ ༩༧ ཐོན་ཐུབ་ཡོད།  དེ་དག་ལས་བཀའ་ཤག་གིས་ལག་བསྟར་ཐུབ་པ་གང་འདུག་རིམ་པས་འཐོན་ཡོང་གི་རེད།  ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ དང་ ༢༠༡༦ ལོར་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་གྱི་ཕོ་བྲང་དཀར་པོའི་ནང་སྲིད་འཛིན་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ཨོ་བྷ་མ་ Barak Obama མཆོག་གིས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད།  ཅེས་བསྔགས་བརྗོད་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བ་ཡོངས་གྲགས་ཆགས་ཟིན།  མི་མང་དང་སློབ་གྲྭ་ཁག  དེ་བཞིན་མཐོ་སློབ་ཁག་དང་གཞིས་ཆགས་ཁག  ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་བཅས་ཀྱི་ནང་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་སྐོར་གོ་རྟོགས་སྤེལ་རྒྱུ་སོགས་རེད། 

དྲི་བ། བཀའ་ཤག་ནས་ཉེ་ལམ་ Thank you India ཞེས་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་མཛད་སྒོ་གཞི་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཚོགས་ཡོད། མུ་མཐུད་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་ནང་དུའང་ལས་རིམ་དེ་འདྲ་སྤེལ་འཆར་འདུག ལས་འགུལ་དེ་དག་ཆབ་སྲིད་ཐོག་ནས་གནད་འགག་གང་ཡོད།

དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས། གཙོ་བོ་༸གོང་ས་མཆོག་ནས་བཀའ་སློབ་སྩལ་ཕེབས་དོན་ལྟར།  ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད་དང་བྱམས་སྙིང་རྗེ་ཟེར་བ་དེ་ང་ཚོ་བོད་པའི་གཤིས་ཀའི་ནང་བག་ཆགས་གཏིང་ཟབ་ཡོད། ང་ཚོ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བ་ཡིན། ཞེས་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བཀའ་སློབ་སྩོལ་བཞིན་ཡོད།  ལོ་ངོ་ ༦༠ རིང་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་གནས་ཐུབ་པ་དེ་གཞན་གྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་བཀའ་དྲིན་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་པ་ང་ཚོས་ངོས་འཛིན་བྱེད་དགོས་པ་རེད། དེར་བརྟེན་གཞན་གྱི་བཀའ་དྲིན་ལ་བསམ་ཤེས་ཡོད་ན། ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་དགོས་པ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད།  ང་ཚོས་ཐོག་མར་རྒྱ་གར་ནང་འགོ་འཛུགས་ཞུས་ཏེ་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་རེད།  འདི་ལོར་བཞུགས་སྒར་རྡ་སར་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་མཛད་སྒོ་ཚོགས་སྐབས་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི་རིག་གཞུང་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་མ་ཧེ་ཤི་ཤརྨ་ Mahesh Sharma མཆོག་དང་། བྷི་ཇེ་པི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེ་རཱམ་མཱ་དབ་ Ram Madhav མཆོག  ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་ཀི་ཤན་ཀ་པུར་ Kishan Kapoor མཆོག་སོགས་ཕེབས་ཏེ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་མཛད་སྒོ་ཧ་ཅང་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་བ་རེད།  རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ནས་ཀྱང་བོད་པ་ཚོ་ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད་དང་ལྡན་པ་རེད། ང་ཚོས་ཁྱེད་རང་ཚོར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་དགོས་པ་འདུག   ཅེས་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ནས་གསུངས་བྱུང་།  ཉེ་ལམ་ང་འཇར་མན་ Germany ཡུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན། སྐབས་དེར་འཇར་མན་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམ་པས་གསུང་གི་འདུག  “ང་ཚོས་བོད་པ་ཚོར་ལོ་ངོ་ ༣༠ ཙམ་རིང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུས་པ་དེས་ཁྱེད་རང་ཚོར་ཕན་ཐོགས་ཀྱི་འདུག་གམ། ཞེས་དྲིས་བྱུང་། ” སྐབས་དེར་ང་ཚོས་འཇར་མན་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ཡོངས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་ཞལ་ལག་དང་གཟེངས་རྟགས་ཤིག་ཕུལ་བ་ཡིན། ཁོང་ཚོས་ཧ་ཅང་མཉེས་པོ་གནང་བྱུང་།

དེ་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༢ ཉིན་ཁེ་ན་ཌའི་གྲོང་ཁྱེར་ཨོ་ཊ་ཝའི་ནང་ཁེ་ན་ཌ་གཞུང་མང་གཉིས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ་ཡིན། ཕྱི་ཟླ་ ༧ ནང་སྦར་སེལ་ Brussels ནང་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ་དང་། ཕྱིི་ཟླ་ ༡༢ ནང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་དང་ཨ་རི་ནང་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ་རེད།  འཛམ་གླིང་ནང་བོད་མི་གནས་སྡོད་བྱེད་སའི་ས་གནས་ཁག་གི་གཞུང་མང་གཉིས་ཀྱིས་གཙོས་མངའ་སྡེའི་གཞུང་སོགས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། 

དྲི་བ། དེང་སྐབས་རྡ་ས་གངས་སྐྱིད་དཀྱིལ་འཁོར་ནང་ཨར་པོ་རྒྱག་རྒྱུས་མཚོན་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་མང་པོ་ཞིག་འགྲོ་བཞིན་པ་དེ་དག་ཕུགས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་གང་ཡིན་ནམ། 

སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས།  བཞུགས་སྒར་དྷ་རམ་ཤཱ་ལ་ནི་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་བཞུགས་གནས་ཡིན་ཞིང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱང་དེར་ཆགས་ཡོད། འོན་ཀྱང་ཕྱི་ནས་ལྟ་སྐབས་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་དང་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས།  ཕྱིས་སུ་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཁང་བཅས་ཕུད། གཞན་བོད་མི་ཁྲི་གཅིག་ལྷག་རྒྱ་གར་གྲོང་ཁྱེར་ནང་བསྡད་འདུག་བསམ་པ་མ་གཏོགས་བོད་མི་དེ་ཙམ་མང་པོ་གནས་སྡོད་བྱེད་བཞིན་པའི་བསྟི་གནས་ཁང་ཞིག་རེད་འདུག་བསམ་པའི་མཐོང་སྣང་ཧ་ལམ་ཁག་པོ་ཆགས་འདུག དེར་བརྟེན་ད་ཆ་ལས་ཁུངས་ཁག་གི་སྒོ་དང་སྒེའུ་ཁུང་ལ་སོགས་བོད་ལུགས་སྒྱུར་ནས་མ་འོངས་པར་གངས་སྐྱིད་ནང་འཛུལ་སྐབས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བསྟི་གནས་ཁང་ཞེས་གྲགས་པ་ལྟར་ཕྱིའི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་ཀྱང་བོད་ལུགས་བཟོ་བཀོད་ཀྱིས་རྒྱན་འདུག་བསམ་པའི་ཚོར་སྣང་ཞིག་ཡོང་ངེས་ཡིན།

ཕྱོགས་མཚུངས་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་དང་འབྲེལ་བའི་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་ཆེན་པོ་ཞིག་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་པའམ་ཕྱི་མི་སུ་འདྲ་ཞིག་ཕེབས་ཀྱང་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་ཡོད་པ་མ་ཟད། འགྲེམས་སྟོན་བརྒྱུད་ནས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་དང་༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ།  གཞིས་ལུས་བོད་མིས་བློས་གཏོང་གནང་བའི་པར་རིས་ཁག བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གནས་སྟངས་སོགས་ཞིབ་ཕྲ་མཁྱེན་རྟོགས་ཡོང་བ་བརྒྱུད།  སེམས་ནང་རང་བཞིན་གྱིས་བོད་མི་དང་བོད་དོན་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེའི་ཚོར་བ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་སླེབ་ཐུབ་པ་དང་། དེ་འདྲའི་སེམས་ཤུགས་ཤིག་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན་བོད་དོན་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་ཐུབ།  རྡ་ཤོད་ནས་པོ་ཏཱ་ལའི་གཞུང་ལམ་བརྒྱུད་ནས་ཡར་མེག་གན་ Mcloed Ganji ལ་ཕེབས་སྐབས་དཀྱིལ་དུ་བོད་ཆུང་ Little  Tibet  ཞིག་ཡོད་བསམ་པའི་བསམ་བློའི་ནང་བག་ཆགས་བཟང་པོ་ཞིག་འཇོག་ཐུབ།

དྲི་བ། ད་ལྟའི་ཆར་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་འདྲ་མིན་ནང་ཁ་ཐོར་གནས་ཡོད།  བོད་མི་དེ་དག་དང་ལྷག་པར་གཞོན་སྐྱེས་ཚོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འོག་གནས་ཐབས་ཆེད་འབད་བརྩོན་གང་འདྲ་གནང་ཡོད་དམ།

སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས།  བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་རྣམས་རྒྱལ་ཁབ་མི་འདྲ་བ་ ༤༠ ནང་འཚོ་སྡོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད། བོད་ཀྱི་བརྙན་འཕྲིན་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་གི་དྲ་རྒྱ་ཁག་ཡར་རྒྱས་གཏོང་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བོ་གཅིག་ནི། བོད་མི་རྣམས་རྒྱལ་ཁབ་ ༤༠ ནང་གནས་ཡོད་ནའང་བོད་མི་ཚང་མ་ཉིན་རེ་བཞིན་འབྲེལ་བ་མཐུད་ཐུབ་ཆེད་ཡིན། ཕྱོགས་མཚུངས་བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ས་ལས་གང་གནང་གི་ཡོད་མེད་མཁྱེན་རྟོགས་ཡོང་སླད་བཀོལ་སྤྱོད་མཉེན་ཆས་  APP  ཡང་གསར་བཟོ་གནང་ཡོད།  དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཧ་ཅང་ཕོན་ཆེན་པོ་དུས་འཁོར་དབང་ཆེན་ཐད་ཀར་རྒྱང་བསྲིང་བརྒྱུད་སེམས་ནང་ཚོར་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་སྐྱེས་ཐུབ་ཡོད།

དེ་ནས་བཀའ་བློན་རྣམ་པར་མཚོན་ན་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་བདུན་པའི་ནང་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་ཕེབས་གནང་ནས་ཕྱི་སྡོད་བོད་རིགས་གང་མང་ཐུག་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་གནང་རྒྱུ་རེད།

གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་བོད་མིའི་ཐུན་མིན་ཆོས་དང་ལེགས་བྱང་། སྐད་ཡིག་རྣམས་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་ཡོང་སླད་ས་གནས་སུ་ཆོས་ཚོགས་ཁག་གིས་འབད་བརྩོན་ཡག་པོ་གནང་བཞིན་འདུག དེ་དག་མུ་མཐུད་གནང་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།  གཟའ་མཇུག་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་བོད་ཡིག་ཀློག་དེབ་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་ཕྱོགས་དང་། སློབ་ཁྲིད་གནང་སྟངས་ཐོག་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་འབད་བརྩོན་གནང་རྗེས་ད་ཆ་ཡག་ཐག་ཆོད་འགྲོ་བཞིན་འདུག  འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་བདུན་པའི་ནང་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་མི་ནི་སོ་ཊར་བྱང་ཨ་རི་ཁུལ་གི་སློབ་དགེ་ཚང་འཛོམས་ཐོག་གཅིག་བྱས་ན་ New York ཏུ་ཟབ་སྦྱོང་སྤྲོད་འཆར་ཡོད། དེའི་ཐོག་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་སྤྲོད་དང་། གཞས་སྣ་འཁྲབ་སྟོན་ཐད་ཟློས་གར་ཟུར་པ་རྣམས་ཕེབས་ཐུབ་ན་ཡག་པོ་འདུག

དེ་ནས་གཞོན་སྐྱེས་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཚོགས་འདུ་ཞིག་འཚོགས་གཏན་འཁེལ་ཡོད། དེ་ཡང་ཕྱིའི་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་སྐད་བཏང་ནས་རྡ་ས་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་པའི་ཞོར་ལ་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཆེད་དུ་སོ་སོའི་ངོས་ནས་འགན་ཁུར་གང་འདྲ་འཁྱེར་དགོས་མིན་དང་།བོད་མིའི་ཁྱད་ལས་དང་བླངས་ཞབས་ཞུ་ Tibet Corps བརྒྱུད་ནས་གཞོན་སྐྱེས་ཕོན་ཆེ་ཞིག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་སུ་དང་བླང་ཞབས་ཞུ་གནང་མཁན་ཇེ་མང་དུ་ཕྱིན་ཡོད།

 དྲི་བ།  གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་ཚོར་བརྡ་ལན་གང་ཡོད་དམ།

སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས།   བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དགོས་པའི་དམིགས་ཡུལ་དང་། སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་གཞིར་བཟུང་། གཙོ་ཆེ་ཤོས་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་མངོན་འདོད་སྒྲུབ་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་ཡིན། ཆབ་སྲིད་གནས་སྟངས་འོག་དཀའ་ངལ་མང་པོ་འཕྲད་ཡོད། དེའི་ནང་ནས་དབུ་མའི་ལམ་གཞིར་བཞག་ཐོག་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་ཐོབ་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་དེ་རེད།  

དཔེར་ན། རང་དབང་ཁང་པས་ Freedom House ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ དང་ ༢༠༡༧ སྙན་ཐོ་བཏོན་པའི་ནང་འཛམ་གླིང་ནང་རང་དབང་ཉུང་ཤོས་ཡོད་མཁན་རྒྱལ་ཁབ་སི་རི་ཡ་ Syria ཡིན་ཞིང་། གཉིས་པ་བོད་ཡིན་པ་སྙན་ཐོའི་ནང་འཁོད་འདུག  དེར་བརྟེན་ང་ཚོས་གནས་ཚུལ་དེ་ཡོངས་གྲགས་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་བཞིན་ཡོད། བོད་ནང་དུ་བོད་མི་རང་ལུས་མེར་སྲེག་གཏོང་མཁན་མི་གྲངས་ ༡༥༢ བྱུང་ཡོད་པ་དེ་དག་གིས་མངོན་འདོད་ནི་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་བོད་དུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་དགོས་པ་དང་།  བོད་མི་རྣམས་ལ་རང་དབང་དགོས་པ་བཅས་ཡིན།

གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ལ་ང་ཚོས་བོད་ནང་གི་གནད་དོན་སྐོར་ཞུ་བཞིན་ཡོད། ཉེ་ཆར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་མང་པོ་ཞིག་དང་མཇལ་ནས་རྡ་སར་ཕེབས་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་ཞུས་པ་ལྟར། ཨ་རི་ USA དང་སུ་ཝི་ཌན། Sweden སུད་སི།  Swiss ཨོ་གླིང་།  Australia ཨིན་ཡུལ་ England བཅས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སོགས་བཞུགས་སྒར་དུ་ཕེབས་བྱུང་། སྐབས་དེར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་ཙམ་མ་ཟད།  མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་ལས་དོན་གནང་ཕྱོགས་དང་། བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སོགས་ཞིབ་ཕྲ་ངོ་སྤྲོད་ཞུ་རྒྱུ་བྱུང་། །

༼ ཕྱི་དྲིལ་བོད་ཡིག་ཚན་པས་སྒྲ་ཕབ་ཞུས། ༽