ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༦ རེས་གཟའ་སྤེན་པ།
༄༅། །འདི་གར་ཚོགས་དྲུང་ལས་ཁུངས་ནས་བཏང་གནས་ནང་འཁོད་དོན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༦ ཉིན་རྡ་ས་ལྷ་རྒྱལ་རིའི་རྟེན་མཁར་མདུན་དུ་མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་བསྟན་སྲུང་དང་བླང་དམག་གི་སྒྲིག་འཛུགས་དབུ་བརྙེས་ནས་མི་ལོ་ཧྲིལ་པོ་ ༦༠ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་མཛད་སྒོ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་གནང་སོང་།
དེ་ཡང་གོང་ཚེས་ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༨ ཐོག་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་དང་། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་ཨཅཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་མཆོག དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་གྲྭའུ་དཔོན་རིན་ཆེན་ཚེ་རིང་ལགས། དེ་བཞིན་སྤྱི་འཐུས་འཇུ་ཆེན་དཀོན་མཆོག་ཆོས་སྒྲོན་ལགས། སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་སྨོན་ལམ་མཐར་ཕྱིན་ལགས། སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་ཨ་ཀྲུག་ཚེ་བརྟན་ལགས། སྤྱི་འཐུས་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ལགས། སྤྱི་འཐུས་སློབ་དཔོན་ཐུབ་བསྟན་རྒྱལ་མཚན་ལགས། སྤྱི་འཐུས་གསེར་རྟ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལགས། སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་གོ་བོ་བློ་བཟང་ཕན་བདེ་ལགས། སྤྱི་འཐུས་མཁན་པོ་ཀཿ བྲག་དངོས་གྲུབ་བསོད་ནམས་ལགས། སྤྱི་འཐུས་ཀུན་དགའ་བསོད་སྟོབས་ལགས། སྤྱི་འཐུས་དཀོན་མཆོག་ཡང་འཕེལ་ལགས། སྤྱི་འཐུས་བློ་བཟང་གྲགས་པ་ལགས། གཞན་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཙོ་ཚོགས་གཞོན་གྱིས་གཙོས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ། དེ་བཞིན་སེར་སྐྱ་མི་མང་སོགས་ཁྱོན་མི་གྲངས་བརྒྱ་ཕྲག་བརྒལ་བ་འདུ་འཛོམས་གནང་འདུག
མཛད་སྒོའི་ཐོག་མར་ཚོགས་བཅར་བ་ཡོངས་ནས་བོད་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་དཀར་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའི་བོད་སྐྱོང་ལྷ་སྲུང་འཕྲིན་སྐུལ་དང་འབྲེལ་བསངས་གསོལ་གནད་སྨིན་གནང་བ་དང་། དེ་ནས་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་སྣང་གསལ་མར་མེ་ཞལ་ཕྱེ་གནང་རྗེས། སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་དང་སྐུ་མགྲོན་རྣམ་པས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་མཐོང་གྲོལ་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཛ་སག་ཨ་འབྲུག་མགོན་པོ་བཀྲ་ཤིས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་གཉིས་ལ་མཇལ་དར་སྒྲོན་གནང་སོང་། དེ་རྗེས་ཚོགས་བཅར་བ་ཡོངས་ནས་སྐུ་བཞེངས་ཐོག་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་གླུ་དང་། ཆུ་སྒང་དམག་གླུ་བཏང་གནང་བ་དང་སྦྲགས། མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་དཔའ་རྒོད་དམ་པ་ཚོ་དང་། ད་བར་བོད་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་རང་ལུས་མེར་སྲེག་གནང་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་གཙོས་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྣམས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་མཚོན་སླད་ངག་བཅད་གུས་འདུད་སྐར་མ་གཅིག་རིང་ཞུས། དེ་རྗེས་མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཙོ་གླིང་ཚང་ཚེ་རྡོར་ལགས་ཀྱིས་མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་གསུང་འཕྲིན་སྒྲོག་སྦྱངས་གནང་གྲུབ་མཚམས་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གསུང་འཕྲིན་སྒྲོག་སྦྱངས་གནང་དོན།
ད་རེས་ཀྱི་ཉིན་མོ་འདི་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༨ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༦ ཉིན་རྒྱལ་ཞེན་ལྷག་བསམ་གྱི་འོ་མཚོ་གྱེན་དུ་འཕྱུར་པའི་ཛ་སག་ཨ་འབྲུག་མགོན་པོ་བཀྲ་ཤིས་མཆོག་གིས་འགོ་གཙོ་གནང་སྟེ། བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་ས་ཁུལ་ནས་དཔའ་མཛངས་བརྟུལ་ཕོད་ཅན་གྱི་མི་སྣ་རྣམས་མ་བགྲོས་བསམ་པ་གཅིག་མཐུན་གྱིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་ལྷོ་ཁ་ཁུལ་ལྕགས་ཚ་གྲི་གུ་ཐང་དུ་ཆུ་སྒང་བསྟན་སྲུང་དང་བླང་དམག་གི་སྒྲིག་འཛུགས་བཙུགས་ཏེ་མི་ལོ་ ༦༠ ཧྲིལ་པོ་འཁོར་བའི་དམིགས་བསལ་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་གནང་ཐུབ་པར་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་།
ཆུ་སྒང་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བོད་བསྟན་སྲིད་དང་། མི་རིགས། རང་དབང་བཅས་ཀྱི་ཆེད་དཔའ་ངར་ཞུམ་མེད་ཀྱིས་བློས་བཏང་ཆེན་པོས་རྒྱ་དམག་ལ་ཕར་རྒོལ་ཡ་ལན་འཆར་སྒྲིག་སྔ་རྗེས་རིམ་པར་བྱས་ཏེ་ཁ་གཏད་གདོང་ལེན་གྱིས་བོད་བསྟན་སྲིད་སྲུང་སྐྱོབ་སླད་ཞབས་འདེགས་རྨད་དུ་བྱུང་བ་བསྒྲུབས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཉེ་རབས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ནང་རྒྱལ་ཁབ་དང་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་ནང་དམག་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ཁ་གཏད་གདོང་ལེན་བྱས་པ་དམིགས་བསལ་ལེའུ་ཚན་ཞིག་ཆགས་པ་དང་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ནང་ཟུབ་ཏུ་མེད་པ་དེང་གིས་ཉམས་ཞིབ་པ་མང་པོས་ཉམས་ཞིབ་བྱ་ཡུལ་གྱི་གདེང་སྤོབས་སྐྱེད་ཡུལ་དང་། ཨ་རིའི་གཞུང་གི་གསང་བའི་ཡིག་ཆ་དང་། རྒྱ་ནག་དམག་གི་ལོ་རྒྱུས་སོགས་ནང་ཀྱང་འཁོད་ཡོད།
བསྟན་སྲུང་དང་བླང་དམག་བོད་ལྷོ་ཁ་ཁུལ་རྟེན་གཞི་བྱས་ནས་ལྷོ་ཁའི་རྫོང་ཁག་ཡོངས་ཀྱིས་རྒྱ་དམག་ལ་འབུར་འཇོམས་དང་མཐར་བསྐྲོད་བྱས་ཏེ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ལྷ་སར་ཆོལ་གསུམ་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱིས་མ་བགྲོས་བསམ་པ་གཅིག་མཐུན་གྱིས། སྤྱི་ནོར་༧གོང་ས་༧སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུ་ཕྱྭའི་སྲུང་སྐྱོབ་དང་། རྒྱ་དམག་གིས་བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་བཙན་བཟུང་བྱས་པར་ངོ་རྒོལ་གྱིས་ཞི་བའི་གྱེན་ལངས་བྱས་པ་དང་། དེ་ནས་ཉིན་བདུན་རྗེས་ལྷ་ས་ནོར་གླིང་ཕོ་བྲང་ནས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་བོད་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་བདེ་ཐབས་སླད་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་བཙན་བྱོལ་དུ་མ་ཕེབས་མཐུ་མེད་བྱུང་སྐབས་ཀྱང་བོད་ལྷོ་ཁ་ཁུལ་ནས་ཕེབས་ལམ་གཙང་སེལ་བྱུང་ཐུབ་པ་དང་། དེ་བཞིན་བླ་ཆེན་ཁག་དང་རྒྱ་ཆེའི་བོད་རིགས་རྣམས་ཀྱི་བྲོས་ལམ་བསལ་བ་དང་། རྗེས་འདེད་རྒྱ་དམག་སྟོང་ཕྲག་མང་པོར་འཐབ་རྒོལ་རིམ་པ་བྱས་ཡོད། ལྷག་པར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུ་ཕྱྭའི་ཉེན་སྲུང་གི་ཞབས་འདེགས་ཞུ་སྒོ་ཅི་མཆིས་བདེ་བླག་ངང་ལས་དོན་རླབས་པོ་ཆེ་བསྒྲུབས་ཡོད་པ་བཅས་ལ་གོ་སྐབས་འདིར་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་དང་སྦྲགས་བོད་མི་རིགས་དང་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་དོན་དུ་ལུས་སྲོག་དོར་བའི་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྣམས་ལ་གུས་འདུད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
ང་ཚོ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་གནས་སྟངས་སུ་གྱར་ནས་མི་ལོ་ ༥༩ ཟིན་ཀྱང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་པ་ནས་བཟུང་བོད་མིར་གཉའ་གནོན་དང༌། དམངས་གཙོའི་བཅོས་བསྒྱུར། གྲལ་རིམ་འཐབ་རྩོད། རིག་གནས་གསར་བརྗེ། མི་དམངས་སྤྱི་ཁང༌སོགས་རྣམ་པ་དང་མིང་འདོགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་ཡུལ་རྒྱ་ཡུལ་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་ལྡན་པའི་སྲིད་བྱུས་འོག་བོད་མིས་ལུས་སེམས་ཀྱི་དཀའ་སྡུག་མནར་གཅོད་ཇི་མྱོང་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལངས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། ཡིན་ནའང་བོད་མིའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ངོ་བོ་ད་ལྟའང་མ་ཉམས་པར་གནས་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར་ཇི་སྲིད་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་མ་གསལ་བར་དེ་སྲིད་དུ་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་བྱ་རྒྱུ་དེ་ནམ་ཡང་མཚམས་འཇོག་མི་བྱེད་པའི་དམ་བཅའ་བརྟན་པོར་གནས་ཡོད། ལྷག་པར་བོད་ནང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་ད་བར་ཤེས་རྟོགས་ར་སྤྲོད་གསལ་པོ་བྱུང་བ་བོད་མི་སྐྱ་སེར་གྲངས་ ༡༥༢ ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཞི་རྒོལ་བྱས་ཡོད། མདོར་ན་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་དང་། མ་འོངས་བོད་དང་བོད་མི་ཞེས་པའི་ངོ་བོ་དང་། ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། གོམས་གཤིས་བཟང་པོ་རྣམས་དར་སྤེལ་ཡོང་ཆེད་བོད་མི་ཀུན་གྱིས་ནུས་ཤུགས་མཉམ་སྒྲིལ་གྱི་འཁུར་འགན་ཆེ་ཙམ་ལེན་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་ཞིག་ཀྱང་དུས་དྲན་གྱི་སྐབས་འདི་དང་བསྟུན་ནས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་རྒྱ་གར་དུ་བཙན་བྱོལ་ལ་གྱར་སྐབས་ས་བབ་གནམ་གཤིས་དང༌། སྐད་ཡིག འཚོ་བའི་མདུན་ལམ་བཅས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཚབས་ཆེ་བྱུང་སྟེ། ཡར་བལྟས་གནམ་དང་མར་བལྟས་ས་ཞེས་པའི་དཔེ་ལྟར་གྲོགས་མེད་གཅིག་པུའི་ངང་ཚུལ་དུ་གྱུར་ཀྱང༌། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཐུགས་བསྐྱེད་མཛད་འཕྲིན་དང་། གནས་ཡུལ་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གི་མཐུན་རྐྱེན་རོགས་མགོན་གྱིས་ད་ཆ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་དང༌། ཆོས་སྡེ། སློབ་གྲྭ་སོགས་རིམ་ཚུགས་ཀྱིས་སོ་སོའི་འཚོ་བའི་མདུན་ལམ་དང་མངོན་འདོད་གང་ཡིན་བསྒྲུབ་པའི་ཆ་རྐྱེན་གང་ལེགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དུ་ཁ་ཐོར་གནས་འཁོད་བོད་རིགས་རྣམས་ཀྱང་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་སོགས་སྒྲིག་འཛུགས་བཙུགས་ཏེ་ཚགས་ཚུད་ཡོད་ཁར་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་། ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རྩ་དོན་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ཕྱར་གྲུ་མཉམ་འདེགས་བྱེད་བཞིན་པ་བཅས་ལ་བརྟེན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་བོད་དོན་གྱི་གོ་རྟོགས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེར་ཐོབ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་ྋགོང་ས་ྋསྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེ་དང་བཀའ་དྲིན་ཉག་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དང་། བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་། རིག་གཞུང་བཅས་ལ་ཆེ་མཐོང་དང་། དམིགས་བསལ་དོ་སྣང་བྱེད་གཞི་ཞིག་ཆགས་ཐུབ་པ་ནི་རང་གཞན་ཚང་མས་དགའ་སྒོམ་བྱ་ཡུལ་ཏུ་གྱུར་ཡོད།
དེ་བཞིན་ཆུ་སྒང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་འདིས་ཀྱང་འདས་པའི་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྣམས་ཀྱི་མཛད་རྗེས་རླབས་པོ་ཆེ་རྣམས་ཡིད་ལ་དྲན་བཞིན་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་ཉིད་སྲ་བརྟན་ཕུགས་འཕེར་ངང་གནས་ཏེ་བོད་མིའི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་གཙོ་གྱུར་ཐོག་ཚོགས་པའི་བྱ་གཞག་བཟང་པོ་གང་ཅིར་ལྷོད་ཡེངས་སུ་མ་སོང་བའི་ཕྱོགས་ཚང་མ་ནས་སྔར་ལྷག་འབད་བརྩོན་གནང་བཞིན་པ་ནི་ལེགས་པའི་ལམ་དུ་འགྱུར་བ་དང་། དེ་བཞིན་ཚོགས་པ་དེབ་སྐྱེལ་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཆུ་སྒང་དབུས་ས་ཡོངས་དང་། རྒྱུན་ལས་རྣམ་པའི་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་དང་ཐོབ་ཐང་། དངུལ་རྩིས་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཕྱོགས་བཅས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་ཁག་གཏན་འབེབས་ཀྱིས་གང་ཟག་གི་དབང་སྒྱུར་ལ་གཙོ་བོར་མི་བརྟེན་པར་ཁྲིམས་ཀྱིས་དབང་སྒྱུར་ཐོག་ནས་བསྐྱོད་བཞིན་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཆུ་སྒང་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་མི་རབས་རྒན་པ་དང་འཁོས་ཞན་རྣམས་ལ་ལེགས་གསོལ་དང་འཚོ་སྣོན། མ་འོངས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་དང་། བོད་གསར་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་སོན་རྩ་ན་གཞོན་གྲངས་ ༡༠༠ ལ་སློབ་ཡོན་གྱི་མཐུན་འགྱུར་གནང་དང་གནང་བཞིན་པ་སོགས་སྒྲིག་འཛུགས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ཚོར་ཕན་ཐོགས་ཙམ་དུ་མ་ཟད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་སྤྱི་ལའང་དཔུང་འདེགས་སུ་འགྲོ་བའི་བྱ་གཞག་བཟང་པོ་འདི་དག་ལ་ད་རེས་དུས་དྲན་མཛད་སྒོ་འདི་དང་བསྟུན་ནས་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་མ་ཟད། ད་དུང་མུ་མཐུད་རྒྱུན་འཁྱོངས་གནང་རྒྱུའི་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་དང་སྔར་ལྷག་འབད་བརྩོན་གནང་འོས་སུ་གལ་ཆེར་མཐོང་།
བོད་ནང་རྒྱ་དམར་གྱི་བཙན་གནོན་འོག་ཛ་དྲག་གི་དཀའ་ངལ་གནས་སྟངས་མཚམས་འཇོག་བྱ་ཐབས་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ལ་ཞུ་གཏུག་སོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་དང་སྤེལ་བཞིན་པ་དང་། ལྷག་པར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ཟླ་ ༡༢ པའི་ནང་དབུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཁག་ཅིག་བྱང་ཨ་རིར་སྐོར་བསྐྱོད་དང་སྦྲགས་ནེའུ་ཡོག་ཏུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་སྐོར་སྙན་ཞུ་ཕུལ་ཐུབ་ཡོད་འདུག་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་བཅས་དང་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་དང་། གཞན་ཡང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་འགུལ་རིགས་དང་། སྒྲིག་འཛུགས་དང་ཚོགས་པ་གཞན་ཁག་གི་ལས་རིམ་ནང་མཉམ་ཞུགས། རྒྱ་གར་དཔོན་རིགས་དང་འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣར་འབྲེལ་ལམ་གྱིས་མཚོན་སྤྱི་སྨན་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཐུབ་པར་གང་ལེགས་དང་། ད་དུང་རྒྱུན་གནས་དང་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཤུགས་སྣོན་གནང་ཐུབ་དགོས་གལ་ཆེ།
དེ་བཞིན་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུ་ཕྱྭའི་སྲུང་འདོམས་ཞུ་ཕྱོགས་དང་། ཆུ་སྒང་དབུས་ས་གཉིས་ནས་བོད་བསྟན་སྲིད་དང་༸རྒྱལ་བའི་༸སྐུ་ཕྱྭའི་ཞབས་རིམ་ཆེད་སྲོག་བླུ་ཚེ་ཐར་ཁྱོན་ ཆེ་དང་། འབྲས་ལྡན་སྐྱེ་ཤིང་འདེགས་འཛུགས། ཁོར་ཡུག་གཙང་བཟོ། བཀའ་འགྱུར་དག་སྒྲོག་དང་། གནས་བརྟན་ཕྱག་མཆོད། བཛྲ་གུ་རུ་དང་། མ་ཎི་གྲངས་གསོག་སོགས་གནང་དང་གནང་འཆར་བཅས་ལ་ལེགས་སོའི་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
གནད་དོན་གལ་ཆེ་བ་གཞན་ཞིག་ནི་ཆོལ་གསུམ་བོད་མི་རྣམས་མཐུན་ལམ་དམ་ཚིག་གཟོང་ཁ་གཅིག་སྒྲིལ་ཡོང་ཐབས་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ཀས་བོད་མིར་མཐུན་འགྱུར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བའི་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་དང་གནས་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་མི་རྣམས་དང་མཐུན་ལམ་གང་གཟབ་གནང་དགོས་པ་ད་རེས་གོ་སྐབས་འདི་བརྒྱུད་སླར་ཡང་ནན་ཏན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
མཐའ་དོན་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དབུས་རིས་མེད་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་ཆེན་རྣམས་སྐུ་ཚེ་༸ཞབས་པད་ཡུན་དུ་བརྟན་ཅིང་། ཐུགས་ཀྱི་བཞེད་དགོངས་མཐའ་དག་ལྷུན་གྱིས་འགྲུབ་པ་དང་། བོད་དོན་བདེན་མཐའ་མྱུར་དུ་གསལ་བ། མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་དབུས་སའི་ཚོགས་པའི་ཞུ་སྒོ་མཐའ་དག་ལམ་ལྷོང་ཡོང་བ་བཅས་ཀྱི་སྨོན་འདུན་ཞུ་རྒྱུ་བཅས། གསུངས་གནང་སོང་།
དེ་རིང་མཛད་སྒོའི་ལས་རིམ་ཐོག་གྲྭའུ་དཔོན་རིན་ཆེན་ཚེ་རིང་མཆོག་ལ་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་གྱི་གཟེངས་རྟགས་ཤིག་ཕུལ་གནང་བ་མ་ཟད། མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་རྒྱུན་ལས་ཁང་གིས་ཆོལ་ཁོངས་རྒན་རབས་ཁག་ཅིག་ལ་འཚོ་སྣོན་དང་། ཕྱོགས་མཚུངས་སློབ་ཕྲུག་ཁག་ཅིག་ལ་སློབ་ཡོན་གནང་བ་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གི་ཕྱག་ནས་གནང་བ་དང་། དེ་བཞིན་ཆུ་སྒང་ལོ་རྒྱུས་ཉམས་ཞིབ་དཔེ་དེབ་ (Tibet,The CIA, and Memories of a Forgotten War) འབྲི་མཁན་ལྕམ་སྐུ་ (Carole Mcgranahan) ལགས་ལ་ལེགས་སོའི་ཕྱག་རྟགས་ཕུལ་གནང་ཡོད།
ཕྱོགས་མཚུངས་མཛད་སྒོའི་ཐོག་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་གྲྭའུ་དཔོན་རིན་ཆེན་ཚེ་རིང་མཆོག་དང་། མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་ཚོགས་གཞོན་དྲི་མེད་རྒྱལ་མཚན་ལགས་བཅས་ཀྱིས་མཛད་སྒོ་དང་འབྲེལ་བའི་གསུང་བཤད་གནང་བ་དང་། མཐའ་དོན་ཆུ་སྒང་གི་དངུལ་གཉེར་ཨ་བོ་དགའ་སྐྱིད་ལགས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་གསུང་བཤད་གནང་རྗེས་མཛད་སྒོ་གཟབ་རྒྱས་ངང་མཇུག་བསྒྲིལ་གནང་ཡོད་པ་བཅས། །