༄༅། །ཨ་རི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་ནས་བཏང་གནས་ནང་འཁོད་དོན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡༥ ཉིན་བྱང་ཨ་རི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གི་རྒྱ་རིགས་འབྲེལ་མཐུད་པ་དྲུང་འཕར་ཀུན་དགའ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་གདན་ཞུས་ལྟར། ཨ་རིའི་མངའ་སྡེ་ནིའུ་འཇར་སི་ནང་ཡོད་པའི་སྙན་གྲགས་ཅན་གྱི་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་པི་རིན་སི་ཊོན་ Princeton University དུ་རྒྱ་ནག་འཕོ་འགྱུར་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གིས་གྲ་སྒྲིག་གནང་བའི་རྒྱ་ནག་འཕོ་འགྱུར་སྐོར་གྱི་ཚོགས་འདུར་བཅར། སྐབས་དེར་རྒྱ་རིགས་འབྲེལ་མཐུད་པས་གཏམ་བཤད་མདོར་བསྡུས་ཤིག་གནང་སྐབས། རྒྱ་ནག་འཕོ་འགྱུར་དང་འབྲེལ་བའི་སྐོར་ལ་ཞིབ་འཇུག་གནང་སྐབས།  གཡོལ་ཐབས་མེད་ཅིང་། ངེས་པར་དུ་གདོང་གཏུགས་བྱེད་དགོས་པའི་གལ་ཆེའི་གནད་དོན་གཅིག་ཡོད་པ་ནི་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཡིན་པ་དང་།  དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་བྱུང་རིམ་ཆ་ཚང་ལ་མཁྱེན་རྟོགས་གཏིང་ཟབ་གནང་རྒྱུ་དང་།  བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་མང་གཙོའི་འཕེལ་རིམ་ལ་ཞིབ་འཇུག་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བར་ཚང་མས་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་བྱས།

དེང་སྐབས་ཨ་རིར་བཅའ་བཞུགས་སྐུ་ཞབས་ལིའུ་ཧན་ཁྲིང་ Hon Shiang LAU ནི་ཧོང་ཀོང་གྲོང་ཁྱེར་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་ནང་ལོ་ངོ་ ༡༡ ཙམ་དགེ་རྒན་ཆེན་མོའི་ཕྱག་ལས་གནང་མྱོང་མཁན་རྒྱ་རིགས་མཁས་དབང་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོར་བགྲེས་ཡོལ་དུ་ཕེབས་རྗེས་ཁོང་གི་དོ་དབྱིངས་ཡོད་པའི་ཕྱག་ལས་རྣམས་ནི། རྒྱ་ནག་གི་སྔ་མོའི་ལོ་རྒྱུས་ལ་ཞིབ་འཇུག  བར་དེར་ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་དཔར་སྐྲུན་དང་འདོན་སྤེལ་བྱས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡིག་རིགས་རྣམས་ལ་དཔྱད་གཞི་བྱས་ནས། མིང་ Ming Dynasty དང་། སུང་། Sung Dynasty ཡོན།  Yuan Dynasty ཐང་། Tang Dynasty མན་ཇུ་ Manchu བཅས་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་སྐབས་སུ་བོད་ཀྱི་གནས་བབ་གང་འདྲ་ཡིན་མིན་ཞིབ་འཇུག་གཏིང་ཟབ་གནང་བའི་གྲུབ་དོན་དུ།

བོད་འདི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་ཁོངས་གཏོགས་ཡིན་པ་བསྒྲུབས་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པའི་ངེས་པ་བརྙེད།  སྐུ་ཞབས་ལིའུ་ཧན་ཁྲིང་གིས་དེ་སྔ་ཐེ་ཝན་དང་། སྦར་སིལ་དུ་བོད་དང་འབྲེལ་བའི་ཚོགས་འདུའི་སྐབས་ཁོང་གི་ཞིབ་འཇུག་གྲུབ་དོན་སྙན་སེང་གནང་བར་ཚོགས་བཅར་བའི་ཡིད་དབང་འཕྲོག  སྐུ་ཞབས་ལིའུ་ཧན་ཁྲིང་ཉེ་ཆར་ནིའུ་ཡོག་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཕེབས་ནས་ས་གནས་ཁག་གསུམ་ཙམ་ལ་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྐོར་གསུང་བཤད་གནང་། བྱང་ཨ་རི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གི་རྒྱ་རིགས་འབྲེལ་མཐུད་པ་དྲུང་འཕར་ཀུན་དགའ་བཀྲིས་ལགས་ཀྱིས་ཁོང་དངོས་སུ་མཇལ།  ཁོང་གི་ཞིབ་འཇུག་གྲུབ་དོན་(བོད་རྒྱའི་དབར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས།)རྣམས་མ་འོངས་པར་གོ་སྐབས་བརྩལ་སྟེ། རྒྱ་རིགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་དང་། ལྷག་པར་དུ་སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་ཡོད་པའི་རྒྱ་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ལ་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་ཁོང་གཉིས་ཀས་གཅིག་གྱུར་ངོས་འཛིན་གནང་།

ནིའུ་ཡོག་དང་ནིའུ་འཇར་སི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་བོད་ཡིག་སློབ་གྲྭས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ཟླ་བ་ ༤ ཚེས་ ༡༦ ཉིན་གྲོང་ཁྱེར་ནིའུ་ཡོག་ནང་སློབ་གྲྭའི་ཁང་ཚན་ནང་ཁུལ་དབར་དྲི་བརྩད་འགྲན་བསྡུར་དང་། དེ་བཞིན་བགྲོ་གླེང་དང་། ཀློག་རྩལ། བྱིས་གཞས་མཉམ་གཞས་དང་། གཏམ་བཤད་བཅས་འགྲན་བསྡུར་གནང་བའི་མཛད་སྒོར། བྱང་ཨ་རི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གི་བོད་རིགས་འབྲེལ་མཐུད་པ་ཟུང་དྲུང་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས་ནས་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཀྱི་ཚབ་གནང་སྟེ། གསུང་བཤད་གནང་སྐབས། སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་གལ་ཆེའི་རང་བཞིན་ནན་བརྗོད་གནང་བ་ཕུད། བོད་རིག་སློབ་གྲྭའི་དགེ་སློབ་དང་། ཕ་མ་ཚོས་སྐུ་ངལ་ཁྱད་བསད་ཀྱིས་ཕྱག་ལས་གནང་བར་བསྔགས་བརྗོད་གནང་ཞིང་། སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་མཆོག་དང་། དོན་གཅོད་ཁང་གི་ངོས་ནས་བོད་ཡིག་སློབ་གྲྭ་འདི་བཞིན་ཧ་ཅང་གི་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་ཞུ་གི་ཡོད་ཅེས་གསུངས།