༢༠༡༢ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༧ རེས་གཟའ་སྤེན་པ།
༄༅། །ཐོག་མར་ངས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་ཉེ་བའི་ཆར་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་ནང་བོད་དང་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རྩ་དོན་ཆེད་རང་སྲོག་ཞུགས་འབུལ་གནང་མཁན་གྱི་རྒྱལ་གཅེས་པ་རྣམས་ལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཞུས་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཁོང་རྣམས་པའི་ནང་མི་སྤུན་ཉེ་ཚོར་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༧ འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ཉིན་མོར་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཡོངས་ལ་སྐུ་ཁམས་བཟང་ཞིང་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀར་ནད་གཞི་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་མི་ཡོང་བའི་སྨོན་འདུན་དང་འཚམས་འདྲི་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
སྤྱིར་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ཉིན་མོ་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༨ ལོར་རྒྱལ་སྤྱིའི་འཕྲོད་བསྟེན་ཚོགས་པ་དབུ་བརྙེས་པའི་དུས་དྲན་དང་སྟབས་བསྟུན་ལོ་ལྟར་ཕྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༧ ཉིན་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ནང་སྲུང་བརྩི་ཞུ་བཞིན་ཡོད། དེ་ཡང་རྒྱལ་སྤྱིའི་འཕྲོད་བསྟེན་ཚོགས་པས་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་གནས་སྟངས་དང་དགོས་མཁོ་ལ་གཞིགས་པས་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་བརྗོད་གཞི་གཏན་འབེབས་ཐོག་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་དཔོན་རིགས་རྣམ་པའི་དབུས་མང་ཚོགས་ཚང་མས་རྒྱལ་སྤྱིའི་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་ཡོང་རྒྱུའི་དྲིལ་བསྒྲགས་དང་ནུས་པ་གཅིག་ཏུ་སྤུང་རྒྱུའི་ཆེད་དུ་ཡིན།
འདི་ལོའི་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ཉིན་མོའི་བརྗོད་གཞི འཕྲོད་བསྟེན་དང་ལོ་ན་རྒས་པ། “Ageing and Health” གཞིར་བཞག་པའི་ཐོག་སྙིང་དོན་གཙོ་བོ་ནི། འཕྲོད་བསྟེན་བཟང་པོས་མི་ཚེའི་སྙིང་པོ་རྙེད། “Good Health adds life to years” ཞེས་པ་དེ་ཡིན། བརྗོད་གཞི་འདིས་ང་ཚོའི་མི་མང་གི་ཐོག་མཐའི་བར་གྱི་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་ཞེས་པ་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ཐོག་ནས་ཞུས་ན་ཚང་མས་དོ་སྣང་བྱེད་འོས་པ་ཞིག་དང༌། སྐྱེས་པའི་རྗེས་སུ་རྒས་རྒྱུ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་སྟབས། འདི་ལོའི་བརྗོད་གཞི་འདི་བརྒྱུད་རྒན་གཞོན་བྱིས་གསུམ་དང༌། ཕོ་མོ། དབུལ་ཕྱུག་སོགས་དབྱེར་མེད་ཀྱི་གང་ཟག་ཚང་མ་འཕྲོད་བསྟེན་བཟང་པོ་ཞིག་བྱུང་ན། རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ཚེ་དོན་སྙིང་ལྡན་པ་ཞིག་སྐྱེལ་ཐུབ་རྒྱུ་དང༌། སོ་སོའི་ནང་མི་ཙམ་མ་ཟད་སྤྱི་ཚོགས་ལའང་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་ཐུབ། གང་ཟག་དེ་སྤྱི་ཚོགས་གང་འདྲ་ཞིག་གི་ནང་གནས་ཀྱང་གནད་ཡོད་ཀྱི་གང་ཟག་ཞིག་ཏུ་བསྒྱུར་ངེས་ཡིན་པར་ཚང་མས་ཐུགས་སྣང་དགོས་གཤིས། རང་རེའི་སྤྱི་ཚོགས་ནས་ཀྱང་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་ཞུ་བ་དང་སྦྲགས། འདི་ལོའི་བརྗོད་གཞི་གཞིར་བཞག་པའི་ཐོག་རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ཚེ་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ནས་རྒས་བཞིན་འགྲོ་བ་ཉག་གཅིག་ཀྱང་རྒས་བཞིན་དུ་འཕྲོད་བསྟེན་བཟང་པོ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུར་རྒན་གཞོན་ཚང་མས་འབད་བརྩོན་ཞུ་དགོས་རྒྱུ་གལ་གནད་ཆེ། དམིགས་བསལ་ད་ལྟ་ང་ཚོའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཆ་ནས་ཞུས་རུང༌། ཡང་ན་མི་འབོར་གྱི་ཆ་ནས་ཞུས་ཀྱང་གང་ལྟར་བོད་མི་རྣམས་མི་རིགས་གཞན་དང་མི་འདྲ་བ་སོ་སོའི་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་དམིགས་བསལ་དམ་གཟབ་གནང་དགོས་པ་དང༌། གལ་སྲིད་སོ་སོའི་འཕྲོད་བསྟེན་བཟང་པོ་ཞིག་ཡོད་ན་ལས་དོན་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་རྒྱུར་རྨང་གཞི་ཡག་པོ་ཡོང་ངེས་ཡིན་པར་ཚང་མས་དགོངས་འཇགས་ཡོང་བ་ཞུ་རྒྱུ། དཔེ་མཚོན་ཆུང་ངུ་ཞིག་ཞུས་ན། གང་ཟག་གཅིག་གི་མི་ཚེ་ཧྲིལ་པོ་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་བདག་གཅེས་ཀྱི་མཐའ་མ་རང་ཉིད་རྒས་པའི་དུས་དང་སོ་སོའི་བུ་ཕྲུག་ལ་ཕྲུ་གུ་བྱུང་བའི་དུས་སུ་སོ་སོའི་ཚ་བོ་ཚ་མོ་རྣམས་ལ་དུས་ཚོད་སྟོན་ཐུབ་པ་དང༌། སོ་སོའི་རིག་གཞུང་དང་མི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་བཤད་དེ་སློབ་སྟོན་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུར་སྤྱི་སྒེར་གཉིས་ཀར་དགེ་མཚན་ཡོང་ངེས་ཡིན། དེར་བརྟེན་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ནས་ཀྱང་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་གནས་སྟངས་གོང་འཕེལ་ཡོང་ཐབས་སུ་ས་གནས་ཁག་ནང་ཕྱི་ལུགས་སྨན་ཁང་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་ཁག་ ༥༤ དང་མངོན་དགའ་སློབ་གྲྭ་བཅས་ཀྱི་བརྒྱུད་གཞི་རྩའི་ལས་འཆར་དཔེར་ན། བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞི། ཆུ་དང་གཙང་འཕྲོད་ལས་གཞི། འཕྲོད་བསྟེན་གྲངས་ཐོ་ལས་གཞི། འཕྲོད་བསྟེན་སློབ་གསོ་དང་སྦྱོང་བརྡར་ལས་གཞི། མ་དང་བྱིས་པའི་འཕྲོད་བསྟེན། ཊི་སྦི་སྔོན་འགོག་དང་སྨན་བཅོས་ལས་གཞི། གཉན་ནད་རེག་དུག་སྔོན་འགོག་ལས་གཞི། མྱོས་རྫས་ངན་གོམས་སྔོན་འགོག་ལས་གཞི། ཚ་བ་འདར་ཚད་སྔོན་འགོག་ལས་གཞི། སེམས་ཁམས་འཕྲོད་བསྟེན་དང་མཆིན་པའི་གཉན་ཚད་སྔོན་འགོག་ལ་སོགས་པའི་ལས་འཆར་སྣ་ཚོགས་ཤིག་སྤེལ་དང་སྤེལ་མུས་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་ཁང་ནས་ཀྱང་གསོ་བ་རིག་པའི་ལམ་ནས་དེ་དང་དེ་འདྲ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ཞབས་ཞུ་གནང་མུས་སུ་ཡོད། དེ་བཞིན་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ཞབས་ཞུ་རྒྱ་ཆེ་ཡོང་ཐབས་སུ་དམིགས་བསལ་ལས་འཆར། བོད་མིའི་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞི་འདི་ཟླའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡ ནས་འགོ་འཛུགས་ཟིན་པའི་ལས་གཞི་དེ་དང་ད་ཡོད་འགྲོ་བཞིན་པའི་ལས་གཞི་རྣམས་ཚགས་ཚུད་ལམ་ལྷོང་ཡོང་རྒྱུར་ཚང་མས་ཕྱར་གྲུ་མཉམ་འདེགས་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། མཐའ་དོན་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་སྐུ་ཚེ་༸ཞབས་པད་བརྟེན་ཅིང་ཐུགས་ཀྱི་བཞེད་དགོངས་མཐའ་དག་ལྷུན་གྱིས་འགྲུབ་པ་དང༌། གཞིས་བྱེས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་བཟང་ཞིང་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་མྱུར་དུ་གསལ་བའི་སྨོན་ལམ་ཞུ་རྒྱུ་བཅས། འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་གྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༧ ལ།། །།
