༢༠༡༢ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡༩ རེས་གཟའ་པ་སངས།
༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡༨ ཉིན་ཨ་རི་ཁལ་ལི་ཕོར་ནི་ཡའི་གྲོང་ཁྱེར་སན་ཌི་ཡ་གོའི་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་སན་ཌིཡ་གོའི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་ཤིག་འབུལ་ལམ་ཞུས་ཡོད།
དེ་ཡང་མགོན་པོ་གང་ཉིད་མཆོག་ཁུལ་དེར་ཉིན་དང་པོའི་མཛད་འཕྲིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཐོག་མར་ཁལ་ལི་ཕོར་ནི་ཡ་ (University of California San Diego) གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་དུ་༸ཞབས་སོར་འཁོད་སྐབས་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་རིགས་བདག་ལྕམ་སྐུ་མེར་ཡེ་ཨན་ནེ་ཕོག་སེ་(Marye Anne Fox)མཆོག་གིས་ཕེབས་བསུ་ཞུས་ཏེ་ཐོག་མར་གསར་འགོད་པ་ཚོར་བཀའ་སློབ་སྩལ་དོན། ཉེ་རིང་མེད་པའི་བྱམས་བརྩེའི་བསམ་པའི་བློ་སྐྱེ་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། རང་གི་ནང་མི་སྤུན་མཆེད་དང་གཉེན་ཉེ་ལ་བྱམས་བརྩེའི་བསམ་པ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་ཤ་ཁྲག་གིས་འབྲེལ་བར་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་སྟབས་ཉེ་རིང་ལྡན་པའི་བྱམས་བརྩེའི་བསམ་པ་ཞིག་ཡིན། འོན་ཀྱང་བྱམས་བརྩེའི་བསམ་པ་དེ་རྨང་གཞིར་བཞག་པའི་ཐོག་ནས་རང་གི་རྣམ་དཔྱོད་དང་ཚན་རིག་གི་གྲུབ་དོན་རྣམས་ལ་དཔྱད་པ་བྱས་ནས་རིམ་བཞིན་བློར་གོམས་འདྲིས་བསྟེན་ན་རིམ་པས་ཉེ་རིང་མེད་པའི་བྱམས་བརྩེའི་བསམ་པ་ཞིག་སྐྱེ་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས་ཞེས་སོགས་ཀྱི་བཀའ་སློབ་སྩལ།
>
དེ་རྗེས་ཆོས་ལུགས་མཐུན་སྒྲིལ་སྐོར་བཀའ་སློབ་སྩལ་དོན། རྒྱ་གར་ནང་སྲོལ་རྒྱུན་ནས་དར་བའི་ཆོས་ལུགས་ཙམ་མ་ཟད། ཕྱི་ནས་དར་བའི་ཆོས་ལུགས་མང་པོ་ཞིག་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་རིང་ནས་མཉམ་མཐུན་གནས་ཐུབ་ཡོད་པ་ནི་དེང་སྐབས་འཛམ་གླིང་ནང་དུ་ཆོས་ལུགས་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་མིག་དཔེ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད་ཅེས་སོགས་ཀྱི་བཀའ་སློབ་སྩལ་གྲུབ་བསྟུན། གསར་འགོད་པའི་དྲི་བར་བཀའ་ལན་སྩལ།
དེ་རྗེས་གོ་ལའི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་དང་འབྲེལ་བའི་བགྲོ་གླེང་ལྷན་ཚོགས་སུ་ཆིབས་སྒྱུར་བསྐྱངས་ཏེ་བཀའ་སློབ་སྩོལ་སྐབས་མགོན་པོ་གང་ཉིད་མཆོག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་བྱེ་བྲག་པ་སོ་སོའི་ཁེ་ཕན་ཙམ་ལས་གོ་ལ་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གནས་སྟངས་དེ་གལ་ཆེ་བ་བརྩིས་དགོས་སྐོར་སོགས་ཀྱི་སྐོར་བཀའ་སློབ་སྩལ། སྐབས་དེར་ཐོག་མར་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་རིགས་བདག་ལྕམ་སྐུ་མེར་ཡེ་ཨན་ནེ་ཕོག་སེ་མཆོག་གིས་ཕེབས་བསུའི་གསུང་བཤད་གནང་བསྟུན། བགྲོ་གླེང་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད། བགྲོ་གླེང་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་མི་སྣ་གྲགས་ཅན་གཞན་རྣམས་ནི་རྒྱ་མཚོའི་སྐོར་གྱི་མཁས་དབང་གཙུག་ལག་སློབ་དཔོན་སྐུ་ཞབས་རི་ཆ་ཌ་སི་ཇེ་སོ་མར་ཝི་ལེ་ (Prof. Richard C. J. Somerville) མཆོག་དང་། གནམ་གཤིས་སྐོར་གྱི་མཁས་དབང་གཙུག་ལག་སློབ་དཔོན་ཝིར་བྷཌ་ར་རཱ་མ་ཅན་ཌན་མཆོག་ (Prof.Veerabhadran Ramanathan) ཡིན་འདུག སྐབས་དེར་སྐུ་ཞབས་སོ་མར་ཝི་ལེ་མཆོག་གིས་དུ་རླངས་ཉུང་དུ་གཏོང་ཐབས་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་གང་ཡོད་སྐོར་གཏམ་བཤད་གནང། སྐུ་ཞབས་རཱ་མ་ཅན་ཌན་མཆོག་གིས་འཛམ་གླིང་ནང་མི་འབོར་གྲངས་ཚད་མང་དུ་ཕྱིན་རྐྱེན་ཁོར་ཡུག་འབག་བཙོག་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གྱི་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་མཛད་པའི་ཕྱག་དེབ། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་རྒྱ་ལས་བརྒལ་བའི་བཟང་སྤྱོད། (Beyond Religion: Ethics for a Whole World) ཅེས་པ་དེ་ལུང་འདྲེན་གནང་སྟེ། ཉེ་རིང་མེད་པའི་བྱམས་བརྩེའི་བསམ་པ་གོང་མཐོར་གཏོང་རྒྱུ་ནི་ཁོར་ཡུག་སོགས་པའི་དཀའ་ངལ་དེ་དག་སེལ་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་ཉག་གཅིག་ཡིན་སྐོར་སོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་གནང།
དེ་རྗེས་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བཀའ་སློབ་སྩལ་དོན། ང་ཚོ་བོད་ནང་ཡོད་སྐབས་ས་ཆ་ཡོངས་རྫོགས་གཙང་མ་ཡིན་སྟབས། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུའི་སྐོར་ཤེས་རྟོགས་ཡོང་གི་མེད། དཔེར་ན། དེ་སྔ་བོད་ནང་རྟ་དང་གཡག་སོགས་བཞོན་ནས་ས་ཐག་རིང་པོ་འགྲོ་སྐབས། རྒྱུག་ཆུ་ཆུང་ཆུང་དང་གཙང་ཆུ་དེ་དག་ཁ་སྐོམ་སྐབས་བཏུང་ཆོག་གི་རེད། འོན་ཀྱང་རྒྱ་གར་དུ་སླེབས་རྗེས་མི་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཆུ་བཙོག་པོ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་དེ་འཐུང་བཅུག་གི་མི་འདུག་པས་ཧ་སངས་བྱུང་། འོན་ཀྱང་རིམ་བཞིན་ཁོར་ཡུག་གི་ཚན་རིག་པ་དང་ཐུག་འཕྲད་བྱུང་རྗེས་ཁོར་ཡུག་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུ་དེ་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་།
དེའི་ཐོག་དམིགས་བསལ་དོ་སྣང་བྱུང་ལ་དེ་ནི་ང་ཚོ་འཚོ་ཞིང་གནས་དང་མི་གནས་པའི་གནད་དོན་ཞིག་རེད་འདུག གལ་ཏེ་ང་ཚོ་གནས་སྡོད་བྱེད་སའི་ཁོར་ཡུལ་འདི་འབག་བཙོག་ཤུགས་ཆེ་བྱུང་ན། དེའི་ནང་གནས་པའི་སེམས་ལྡན་རྣམས་ལ་དོ་ཕོག་ཤུགས་ཆེ་འགྲོ་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཏན་ཏན་ཡོད། ཅེས་སོགས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་བཀའ་སློབ་ཕེབས་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྐབས་དེར་མང་ཚོགས་ལ་དྲི་བ་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཀྱང་སྩལ་ཏེ་མང་ཚོགས་ཀྱི་དྲི་བར་བཀའ་ལན་སྩལ།
ཉིན་གུང་ལྗགས་སྨིན་གྲུབ་རྗེས་༸གོང་ས་མཆོག་སན་ཌི་ཡ་གོའི་གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་དུ་ (University of San Diego) ཆིབས་སྒྱུར་བསྐྱངས་སྐབས་ཐོག་མར་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་མེ་རི་ཨི་ལི་ཡོན་སི་མཆོག་ (Dr. Mary E. Lyons )གིས་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་དམིགས་ཡུལ་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭས་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་ལམ་ཞུས་ཡོད།
དེ་རྗེས་མགོན་པོ་གང་ཉིད་མཆོག་གིས་མང་ཚོགས་རྣམས་ལ། དྲང་བདེན་དང་ཞི་བདེ་གཉིས་ནང་གི་བསམ་བློ་ཡར་རྒྱས་དང་འབྲེལ་བ། ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་བཀའ་སློབ་སྩལ་ཡོད། དེ་ཡང་ཐོག་མར་མགོན་པོ་གང་ཉིད་མཆོག་གིས་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་འདི་བཞིན་ངོས་ལ་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ངོས་ལ་གཟེངས་རྟགས་འདི་འདྲ་ཞིག་ཐོབ་པར་ཆེ་མཐོང་ཐོབ་པ་བྱུང། གཟེངས་རྟགས་འདི་ནི་ངོས་ཀྱིས་ད་བར་འགྲོ་བ་མིའི་བདེ་དོན་ལ་ཞབས་འདེགས་ཕྲན་བུ་བསྒྲུབ་པ་དེར་ངོས་ལེན་ཐོབ་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་བཀའ་སློབ་སྩལ། དེ་རྗེས་དྲི་བ་ཁག་ལ་བཀའ་ལན་སྩལ་ཡོད། ཕྱི་ཚེས་ ༡༩ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཐོག་མར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་སན་ཌི་ཡ་གོ་མངའ་སྡེའི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་ནང་ (San Diego State University) དཀའ་ངལ་གྱི་དུས་སྐབས་སུ་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པའི་བཟང་སྤྱོད་དང་བྱམས་བརྩེ་ཉམས་ལེན་བྱ་ཚུལ། ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་བཀའ་སློབ་སྩལ་གནང་མཛད་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཕྱེད་ཡོལ་ཚན་རིག་པ་དང་ལྷན་ཀླད་ཁམས་དང་ཤེས་པའི་རྣམ་གཞག་བཅས་ཀྱི་སྐོར་བགྲོ་གླེང་ལྷན་ཚོགས་སུ་ཆིབས་སྒྱུར་བསྐྱངས་ཏེ་བཀའ་སློབ་སྩལ་གནང་མཛད་རྒྱུ་ཡིན་འདུ་པ་བཅས།།
